جریمه تنها اهرم نیست

فرهنگسازی یکی از این عوامل است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، زیرا تجربه ثابت کرده که از این طریق می‌توان مشکلات زیادی را برطرف کرد، برای نمونه رعایت قانون بستن کمربند ایمنی تا چند سال پیش از سوی شهروندان و حتی شرکت‌های خودروساز جدی گرفته نمی‌شد، اما اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی که در این حوزه صورت گرفت، سبب شد این روزها بیشتر شهروندان به افرادی که هنگام رانندگی کمربند ایمنی خود را نمی‌بندند، تذکر داده و نسبت به عملکرد آنها دید خوبی نداشته باشند، به همین خاطر تلاش برای بهبود فرهنگ ترافیک و اطلاع‌رسانی در این خصوص باید در اولویت برنامه‌ها قرار بگیرد.

این درحالی است که در کنار فرهنگسازی باید برای آموزش خانواده‌ها نیز هزینه کرد، زیرا تا زمانی که شهروندان به این باور نرسند که رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ضامن حفظ سلامت آنهاست، به شکل جدی آن را رعایت نمی‌کنند، مثلا در بسیاری از جاده‌ها امروز تابلو محدودیت سرعت نصب شده، اما برخی شهروندان به‌سرعت در نظر گرفته شده توجه نمی‌کنند، زیرا به آنها آگاهی و آموزش لازم درباره عواقب رعایت نکردن سرعت مطمئنه و شرایط جاده‌ها ارائه نشده است.

نبود برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی مناسب سبب شده باورهای اشتباهی بین برخی شهروندان شکل بگیرد، برای نمونه برای برخی از آنها پیمودن مسافت‌های طولانی بدون استراحت به ارزش بدل شده یا عده‌ای برای این‌که خوابشان نبرد و بتوانند مسافت بیشتری رانندگی کنند به مصرف دارو نیز روی می‌آورند.

افزون براین نباید فراموش کرد، انسان تمایل دارد به سمت بی‌نظمی حرکت کند، به همین دلیل اگرآموزش و فرهنگسازی در این حوزه بدرستی صورت نگیرد، نباید به بهبود شرایط ترافیکی کشور امیدوار بود، برای رسیدن به شرایط مطلوب پلیس راهور نیز باید از فناوری‌های روز بیشتر استفاده کند، زیرا تجربه نشان داده که اگر حضور پلیس در معابر محسوس باشد، احتمال قانون‌گریزی نیز کمتر می‌شود.

این درحالی است که جریمه‌های در نظر گرفته شده نیز باید در راستای آموزش شهروندان باشد، یعنی اگر قانون شکنان موظف به شرکت در کلاس‌های آموزشی شوند، احتمال اصلاح رفتار آنها بیشتر خواهد شد، بنابراین نباید جریمه را تنها اهرم کاربردی در این حوزه دانست.

دکتر عبدالرضا عزیزی - رئیس کمیسیون اجتماعی