اهداف چند جانبه سمیر جعجع

لبنان از ماه می سال 2014 تاکنون از زمان اتمام دوره میشل سلیمان فاقد رئیس‌جمهور بوده و دلیل آن هم اختلافات عمده بین جریان 8 مارس به رهبری حزب‌الله و جریان 14 مارس به رهبری سعد حریری بوده است.

اما روز گذشته سمیر جعجع که عنصر بسیار نزدیکی به جریان 14 مارس بود، حمایت خود را از نامزد مورد نظر حزب‌الله اعلام کرد و این خبر موجب شوک تحلیلگران و فعالان سیاسی در منطقه شد.

در همین رابطه با احمد سروش‌نژاد، کارشناس و تحلیلگر ارشد مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کردیم.

چرخشی که دیروز اتفاق افتاد را چگونه تحلیل و ارزیابی می‌کنید؟

در عرصه لبنان از قدیم مشهور بوده لبنانی‌ها چون از نسل فینیقی‌ها هستند بیشتر جریانات و گروه‌های سیاسی و افراد به دنبال منافع خود هستند. از نظر مواضع سیاسی مثل هوای بهار می‌مانند براساس شرایط، منافع و امتیازاتی که در حالات مختلف نصیبشان می شود، تصمیم می‌گیرند که در برخی موارد روی مواضع خود می‌مانند و در بسیاری موارد بار دیگر به موضع نخست خود بازمی‌گردند.

حالا به نظر شما این تغییر موضع براساس منافع شخصی جعجع بوده یا رویکرد عمیق‌تری به مساله دارد؟

حقیقتا درک این‌که چرا در چنین موقعیتی این کار را کرده، بسیار دشوار است. شاید براساس روحیه‌ای که وی از آن برخوردار است یا منفعت حساب شده‌ای وارد این بازی شده و این دیدگاه را اعلام کرده؛ البته اگر این رویکرد پایدار بماند و میشل عون، رئیس‌جمهور بشود یک نوع تحلیل می‌شود کرد و اگر سمیر جعجع بار دیگر از موضع خود برگردد یک تحلیل دیگری می‌شود از آن داشت. در عین حال می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری هم کرد که اگر جعجع در موضع خود باقی نماند شاید بتوان گفت که می‌خواهد از جناح خود امتیازاتی بگیرد. روحیه سمیر جعجع این‌گونه هست، بنابر این ممکن است برای ضربه زدن به حریری هم این کار را کرده باشد.

اگر ایشان در موضع خود باقی بماند و به حزب‌الله نزدیک شود، این روند چه تاثیری در معادلات سیاسی لبنان و منطقه خواهد داشت؟

فضای منطقه را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد. سیاست‌های عربستان را در این کشور به کل برهم خواهد زد و برنامه آل سعود را که تلاش می‌کند گروه مقاومت را تحت فشار قرار دهد، برهم می‌زند.

حزب‌الله شرایطش به خاطر نقشی که در سوریه ایفا می‌کند، در افکار عمومی لبنان نسبت به گذشته بهتر شده است. جایگاهی که حزب‌الله در سوریه دارد، فراتر از آن چیزی است که به ذهن لبنانی‌ها و سعودی‌ها خطور می‌کرد.

الان حزب‌الله با عملیاتی که در سوریه انجام می‌دهد و امنیتی که برای لبنان فراهم کرده بسیار جایگاه محکمی دارد.

امنیتی که حزب‌الله با استفاده از نیروها و توانایی خود ایجاد کرده، زبانزد مسیحی‌ها و اهل سنت است. اگر واقعا حزب‌الله نبود، در این آشفته‌بازار، لبنان می‌توانست کانون ناآرامی‌ها در منطقه باشد، اما این کشور به لطف و برکت نیروی مقاومت به کانون آرامش تبدیل شده است. در سال‌های دهه 80 و قبل از آن آشفتگی در این کشور بسیار بالا بود، اما اکنون لبنان یکی از باثبات‌ترین کشورهاست، با وجودی که رئیس‌جمهور ندارد. کشورهایی که در گذشته مظهر ثبات بودند مثل سوریه، لیبی، عراق و تونس امروز کانون ناآرامی‌ها هستند و اگر مقاومت نبود، لبنان کانون این ناآرامی‌ها شده بود و این از اقتدار حزب‌الله است که از یک گروه به یک بازیگر اصلی در صحنه سیاسی کشور تبدیل شده است. بخصوص بعد از حضور در سوریه رتبه حزب الله جهش ویژه‌ای در معادلات منطقه‌ای پیدا کرده و به همین دلیل عربستانی‌ها ماند‌‌ه‌اند در لبنان چگونه مساله را حل کنند که سمیر جعجع این‌گونه بازی‌ها و معادلات را برهم می‌زند. طبیعتا جعجع می‌داند که وضعیت لبنان مثل چهار سال قبل نیست چون از آینده اطلاع دارد.