نوستالژی آموزش سینما

به گزارش جام جم سیما،این‌که می‌گویم مستند تاریخی، نه لزوما موضوع مستند یک اتفاق یا پدیده یا شخصیت تاریخی باشد حتی یک برنامه تلویزیونی و مثلا مجری آن‌که در دو سه دهه قبل در تلویزیون صاحب برنامه بوده نیز می‌تواند بنا به دلایلی به یک مستند تاریخی نوستالژیک بدل شود.

«آن روی سکه» که به آموزش سینما توسط دکتر اکبر عالمی استاد و منتقد قدیمی سینما می‌پردازد نمونه بارز این گونه مستندهاست که بویژه برای علاقه‌مندان جدی سینما سرشار از لذت‌های نوستالژیک و خاطره‌ بازی‌های سینمایی است.

گاهی برخی شخصیت‌ها فارغ از وجوه علمی یا فرهنگی و هنری خود به دلیل این‌که به بخشی از خاطرات تلویزیونی مخاطب بدل می‌شود صورتی نوستالژیک به خود می‌گیرد و قابلیت دراماتیک پیدا می‌کنند.

مستندهایی از این دست حتی اگر درباره یک برنامه هم باشد به مستند پرتره بدل می‌شود که مجری یا طراح و گرداننده آن به محور و نقطه ثقل اثر بدل شده وحضور او و خاطراتش به اثر اعتبار می‌بخشد.

اکبر عالمی (متولد تیر 1324، اهواز، ایران) مجری و کارشناس تلویزیون، استاد دانشگاه تربیت مدرس و کارگردان ایرانی است که غالب کارهای وی در ژانر مستند عرضه شده‌ است.

وی فارغ‌التحصیل رشته سینما از دانشکده هنرهای دراماتیک و دارای مدرک دکترای سینما از انگلستان است.

وی از سال 79 تا 86 عضو فرهنگستان هنر و فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده است.

اکبر عالمی اصالتا دامغانی است، ولی به اقتضای شغل پدرش که دامپزشکی بود و به شهرهای مختلف سفر می‌کرد، سال 1324 در اهواز زاده شد و دو ساله بود که به محله معصوم‌زاده دامغان و زادگاه پدری‌اش بازگشت.

او به عشق سینما راهی تهران شد و رشته رادیو تلویزیون را در دانشکده هنرهای دراماتیک خواند و کارشناسی ‌ارشد را در رشته سینما از دانشگاه تربیت مدرس گرفت. سپس مدرک دکترای سینما را از کشور انگلیس اخذ کرد و به ایران بازگشت.

وی تجربه بازیگری را نیز با فیلم بابا نان داد (سال 1351) در کارنامه دارد. وی همچنین مدتی ریاست لابراتوار وزارت فرهنگ و آموزش عالی و مسئولیت لابراتوارهای سازمان صدا و سیما را نیز عهده‌دار بوده است.

عالمی در دهه 70 مجری و کارشناس برنامه هنر هفتم بود که به عقیده بسیاری اثر‌گذارترین برنامه تلویزیون در رابطه با سینما بوده است.

وی به عنوان مجری‌ ـ کارشناس در برنامه سینما ماوراء نیز فعالیت داشته، وی همچنین عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است، از دیگر کارهای ماندگار وی گویندگی مجموعه پنج قسمتی «جهان، آفریده هنر» در رابطه با تاریخ هنر و مستند «چرا زیبایی مهم است؟»

درباره فلسفه زیبایی در هنر (این مجموعه‌ها تاکنون منتشر نشده‌اند) و مجموعه پنج قسمتی «نوابغ عکاسی» در رابطه با تاریخ عکاسی (شبکه مستند سیما) به تهیه‌کنندگی و مدیریت دوبلاژ سیدبهزاد زهرایی را می‌توان نام برد.

از فعالیت‌های هنری وی می‌توان به ساخت برنامه‌های هنری، فرهنگی و تلویزیونی در زمینه سینما همراه با اجراهای حرفه‌ای و ماندگار و نقدهای تأثیرگذار فیلم، چند دهه تدریس در دانشگاه‌های هنر،

مدیریت لابراتوارهای سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ساخت حدود 30 فیلم مستند برای صنایع داروسازی، پتروشیمی، نساجی و چوب به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیولی، آلمانی، ایتالیایی، عربی اشاره کرد.

نمایش مستند آن روی سکه که آموزش سینما توسط دکتر عالمی در دهه 60 است هنوز هم دیدنی و شنیدنی است که هم از حیث محتوا یعنی صحبت‌های او درباره سینما و تکنیک‌های آن قابلیت

آموزشی داشته و برای علاقه‌مندان سینما سرشار از حرف و درس و نکته است و هم خود برنامه از حیث دکور‌بندی، طراحی صحنه و نور‌پردازی و شیوه اجرا دکتر عالمی که در آن سال‌ها بسیار جوان بود جذاب و دیدنی است.

برنامه‌ها و مستندهای از این دست امکان مقایسه بین دهه‌های مختلف برنامه‌سازی در تلویزیون را نیز به خود برنامه‌سازان و مخاطبان می‌دهد و از این طریق می‌توان به سیر تحولات برنامه‌سازی در حوزه‌های مختلف نیز اشراف پیدا کرد. اگر علاقه‌مند به سینما هستید تماشای آن روی سکه را از دست ندهید.

سید رضا صائمی

ضمیمه قاب کوچک