ایـن خانه سبز پایتخت...

یک روز خوب بهاری، مهمان یکی از این خانه‌های سبز می‌شویم؛‌ بنایی چوبی در یکی از منطقه‌های خوش آب‌وهوای تهران که کمتر از یک ماه پیش، موفق به کسب گواهینامه و لوح تقدیر ساختمان دوستدار محیط‌زیست با درجه نقره از طرف ستاد محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران شد.

بهانه‌ای که سبب شده، نام دکتر عباس افتخاری سازنده این بنا سر زبان‌ها بیفتد‌ عضو هیات علمی دانشگاه هنر که حالا خانه چوبی به یکی از نقاط روشن سابقه کاری‌اش تبدیل شده است؛ استاد 52 ساله دانشگاه که خانه‌اش را طبق رویاهای دوران کودکی خیلی‌ها ساخته و در این باره می‌گوید: این خانه درحقیقت همان خانه‌ای است که همه بچه‌ها در روزگار کودکی روی برگه‌های سفید کاغذ می‌کشند؛ خانه‌ای با ‌یک سقف هشت شکل، دودکش، پنجره‌های بزرگ، جوی آب و چند درخت. من همین تصویر را ساختم و به همین دلیل، اسم رویای کودکی را برای این پروژه انتخاب کردم.

کمترین استفاده از انرژی

افتخاری دوماه برای ساخت این خانه وقت گذاشت؛ 60 روز به یادماندنی که او را قدم به قدم به رویایی سبز نزدیک می‌کردند: «کل این خانه پیچ و مهره‌ای است و دوماه طول کشید تا درکارگاهی در جاجرود آن را بسازم. البته چون تجربه اول بود کار کمی طولانی‌‌‌تر شد که بیشتر این زمان هم برای ضدآب، ضدحشره، ضدباکتری و ضدآتش کردن چوب‌هایی صرف شد که به‌عنوان ماده اصلی برای ساخت بنا انتخاب شده بود.

به این ترتیب، بعد از آماده شدن 72 قطعه چوبی و بازبینی نقشه‌ها، آنها را ظرف سه روز در نقطه فعلی روی هم سوار کردیم و خانه چوبی متولد شد: همیشه دوست داشتم خانه‌ای بسازم که اگر قرار شد جابه‌جا شوم و جایی بروم، بتوانم آن را همراه خودم ببرم. به خاطر همین سراغ ساخت چنین خانه‌ای رفتم. »

اما چرا خانه چوبی به عنوان خانه‌ای دوستدار محیط‌زیست انتخاب شده است؟ اقای افتخاری در پاسخ این سوال می‌گوید: ما سعی کرده ایم حداقل بخشی از انرژی‌های مورد استفاده در این سازه را از طبیعت بگیریم. برای مثال، بخش عمده‌ای از آب گرم مصرفی ما از طریق پنل‌های خورشیدی به دست می‌آید.

بخشی از برق مصرفی در محوطه باز بیرون ساختمان هم از خورشید به دست می‌آید. آبیاری‌های قطره‌ای هم از طریق تفکیک آب خاکستری پساب‌های تولید شده در همین خانه انجام می‌شود. از طرف دیگر در سیر انرژی، همه استانداردهای ملی ساختمان را رعایت کرده‌ایم. سیستم گرمایشی این خانه از کف و تمام شیشه‌ها دوجداره است. همین‌طور به علت وجود سیستم‌های تصفیه کننده قوی، در قسمت سونا و جکوزی هر ماه فقط 1000 لیتر آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به این مشخصه‌های ویژه محیط‌زیستی، ‌وجود تونل‌های باد را در دو طرف خانه هم اضافه کنید؛ اتفاقی که باعث شده این خانه در تابستان کمترین نیاز را به استفاده از کولر پیدا کند: «برای ساخت این تونل‌های باد از کوچه‌های باریک یزد الهام گرفتم. معماری داخل خانه را هم براساس معماری اصیل و سنتی کشورمان انجام دادم، مخصوصا گره چینی ایرانی.

حتی روی در خانه، کوبه‌های جداگانه زنانه و مردانه گذاشتم که نمادی از فرهنگ گذشته ماست. اینها عناصر معماری کشورمان هستند‌؛ عناصری نوستالژیک که همه به آن تعلق خاطر دارند. شاید به همین دلیل است که هر روز چهار پنج نفر در این خانه را می‌زنند و می‌خواهند فضای داخلی را از نزدیک ببینند.»

انرژی مثبت چوب را درک کنید

بوی چوب، بوی آشنایی است؛ بویی که در گوشه گوشه این خانه سبز حس می‌شود. افتخاری درباره دلایل انتخاب چوب به‌عنوان ماده اصلی ساخت خانه می‌گوید: «چوب سرشار از انرژی مثبت و خوب است. یعنی طول امواجی که از چوب به انسان منتقل می‌شود بسیار زیاد است، سیر انرژی خوبی هم دارد و ماندگاری و قابلیت رنگ پذیری‌اش هم بالاست. مثلا چوب‌های استفاده شده در این خانه، هر 25 سال یکبار نیاز به واکس مجدد دارند. پس همان‌طور که می‌بینید، در کاهش هزینه‌های جانبی هم موثر است. »

کتابخانه‌ای رو به آسمان

هشت سال پیش، این کلبه چوبی با هزینه‌ای حدود 200 میلیون تومان ساخته شد؛ بنایی 200 مترمربعی با دو اتاق خواب و دو سالن بزرگ و یک کتابخانه با پله‌های نردبانی شکل. این اما همه ماجرا نیست، برای این که به تفاوت‌های این خانه با خانه‌های دیگر شهر پی ببرید، کافی است بگوییم با یک ریموت کنترل ساده، می‌توانید سقف کتابخانه را کنار بزنید و دریچه‌ای رو به آسمان باز کنید.

روشنایی یک چلچراغ کم‌مصرف

وسط پذیرایی بزرگ این کلبه چوبی، بالای سرتان چلچراغ بزرگی است با 50 چراغ که در مجموع معادل یک لامپ 100 وات انرژی مصرف می‌کنند. افتخاری در توضیح بیشتر می‌گوید: این چلچراغ را همسرم طراحی و ساخته است. در آن از لامپ‌های ویژه‌ای به اسم اس‌ال‌دی استفاده کرده‌ایم که هرکدام به اندازه دو وات برق مصرف می‌کنند.

این چلچراغ کم مصرف حالا مدت‌هاست به یکی از وسیله‌های دیدنی این خانه تبدیل شده است.

مینا مولایی