از چه زمانی وارد حوزه علمیه شدید؟
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی خانمها فضایی برای تحصیل در علوم عالیه حوزوی نداشتند و حدود سال 62 بود که این امکان ایجاد شد؛ آن هم نه به گستردگی امروز، بلکه در فضاهایی کوچک که به آنها مکتب میگفتند. من متولد شهر قم هستم و در مکتب توحید ـ که یکی از سه مکتب موجود برای خانمها بود ـ تحصیلاتم را شروع کردم. تا این که حضرت امام خمینی(ره) سال 63 دستور تشکیل هیأت امنای جامعه الزهرا را صادر کردند و امکان تحصیل حوزوی برای خانمها به شکل گسترده فراهم شد. بحمدالله امروز هم شرایطی داریم که خانمها میتوانند در سراسر کشور در فضایی نزدیک به خانوادههایشان به تحصیل حوزوی بپردازند.
در سراسر کشور چند حوزه علمیه برای خواهران وجود دارد؟
تا جایی که میدانم 440 حوزه علمیه مخصوص خواهران در سراسر کشور وجود دارد و دسترسی به آنها را برای همه خانمها راحتتر کرده است.
تهران چند حوزه علمیه خواهران دارد؟
30 تا 40 حوزه.
در حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) طلبهها با چه میزان تحصیلات وارد حوزه علمیه میشوند؟
ما هر سال فراخوان را منتشر میکنیم و تعداد بسیار محدودی را با مدرک دیپلم میپذیریم. بقیه هم میزان تحصیلاتشان از کاردانی تا دکتری است و در سه مقطع به صورت رسمی درس میخوانند. یکی سطح 2 که معادل کارشناسی است، سطح 3 کارشناسی ارشد و سطح 4 دکتری.
یعنی داوطلبانی با مدرک دکتری هم دارید؟
بله. چند سالی میشود تعداد داوطلبان دارای مدرک کارشناسی به بالا زیاد شده است و تقاضای تحصیل در حوزه را دارند. ما اکنون طلبههایی داریم که پزشک، استاد دانشگاه، وکیل یا معلم هستند.
تعداد پذیرش طلبه چقدر است؟
در حال حاضر از دیپلم به بالا را ثبتنام میکنیم و به برکت حضرت عبدالعظیم و امامزادههای مجاور، داوطلبان زیادی متقاضی تحصیل در حوزه هستند و هر سال بیش از 600 نفر داوطلب داریم؛ در حالی که پذیرش ما برای تحصیل در سطح 2 یعنی کارشناسی 30 نفر است و برای سطح 3 تقریبا داوطلبها کمتر، اما پذیرش 30 نفر است.
آزمون ورودی دارید؟
خیر. در گام اول با شرط معدل داوطلبان را میپذیریم. دختر من هم خیلی سعی میکند معدل بالا بیاورد و بتواند در حوزه تحصیل کند.
انگیزه خانمهای داوطلب و محصل در حوزه چیست؟
میتوان گفت انگیزهها مختلف است، اما بسیاری از آنها میگویند در زندگی و مسائل دینیشان خلأهایی احساس میکردهاند که در جای دیگری نتوانستهاند آن را پر کنند و به حوزه آمدهاند. البته عدهای هم هستند که ابتدای ورود خیلی هدفمند نیستند یا حتی ظاهرشان خیلی با حوزه علمیه نمیخوانده، اما بعد تغییر کردهاند و هدفمند شدهاند.
با توجه به این که خانمها مدرک تحصیلی بالایی دارند، بخشی از آنها شاغل هستند. چطور هم به درس حوزوی میرسند و هم به کار؟
ما اینجا طلبههای پارهوقت و نیمهحضوری هم داریم که هم به کارشان میرسند و هم درس میخوانند. نمونهاش یک خانم دکتر متخصص است که هم در درمانگاه آستان کار میکند، هم درس میخواند و هم به دیگر کارهایش میرسد.
تحصیل خانمها در علوم دینی و حوزوی چه فایدهای برای جامعه خواهد داشت؟
چه وقتی میخواستم به حوزه ورود پیدا کنم و چه زمانی که مسئولیت حوزه را بپذیرم دو مسأله برایم خیلی مهم بود. یکی این که مبانی دینیام را با توجه به استدلال و منطق و عقل یاد بگیرم و ترویج کنم و دیگری این که اگر بتوانم مداوا شوم برای دیگران هم درمانکننده خیلی از مسائل باشم. همیشه هم با خودم میگفتم مگر میشود خانمی نباشد که بتواند مسائل مربوط به زنان را حل کند. رهبر معظم انقلاب هم همیشه این نظر را داشتهاند که زنان مسائلشان را خودشان حل کنند. قبل از پیروزی انقلاب و البته همین حالا یک عده که صدایشان خوب است خودشان را به عنوان مبلغ دین معرفی میکنند و چون اغلب خودشان چیزی در چنته ندارند، جامعه را سطحینگر میکنند. نسبت به دین عمیق نیستند و حتی گاهی متاسفانه خرافه را هم وارد دین میکنند. در حالی که دین ما دین منطق و عقل بوده و دارای اصولی است که فکر میکنم هر عقل سلیمی آنها را بشنود، بپذیرد. طبعا اگر زنان تحصیلکرده این حوزه وارد جامعه شوند کمتر شاهد این آسیبها خواهیم بود. جالب است بدانید خانم پروفسوری از ژاپن به ایران آمده بود، فارسی یاد گرفته بود و داشت دکتری اش را مینوشت. او به من گفت شیوه مباحثه حوزه علمیه خواهران را به عنوان تز دکتریام ارائه میکنم تا ما هم آن را ببریم به دانشگاه و در آموزش عالیمان این روش را ترویج دهیم.
در حرم حضرت عبدالعظیم با دفترهای مشاوره و پاسخگویی مسائل شرعی روبهرو شدم. این دفترها با شما همکاری دارند؟
به نکته خوبی اشاره کردید. مشاوران حاضر در این دفترها فارغالتحصیلان ارشد ما هستند که به مسائل شرعی مردم پاسخ میدهند. در ماه بیش از هزار نفر مراجعه میکنند و سوالات خود را میپرسند. همچنین مشاوران در موضوعات خانوادگی، تربیتی و... در خدمت مردم هستند. این دفترها با همکاری آیتالله ری شهری، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم میسر شد و باید از ایشان تشکر کنم.
شما از چه سالی در حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم هستید؟
از سال 79. 15 سال است اینجا هستم، چند ماهی استاد حوزه بودم و بعد ریاست را به عهده گرفتم.
گفتید متولد قم هستید. چه شد گذارتان به شهرری افتاد؟
وقتی از قم به شهرری هجرت کردیم، شاید در ابتدا یک توفیق اجباری بود، اما بعد منجر به اتفاقات خیلی خوبی شد بعد هم به حوزه حضرت عبدالعظیم آمدیم و به برکت ایشان اکنون اینجا جزو حوزههای برتر است و در کشور در ردیف اول قرار دارد. همچنین از جهت توانمندیمان میتوان گفت در جهان جایگاه خوبی داریم. به خاطر دارم به شهرری که آمده بودیم دوست داشتم خانمها هم حوزه علمیهای داشته باشند که مثل فیضیه آقایان شناخته شده باشد. خوشحالم این اتفاق رخ داده است.
شما تجربه حضور در کشورهای خارجی را به عنوان مبلغ داشتهاید؟
بله. برای تبلیغ به اتریش سفر کردهام و اتفاقا برایم تجربه جالبی بود. آنجا با ایرانیهای مسلمان و همچنین اتریشیهای مسلمان شده دیدار و صحبت داشتم. آنجا آسایش بیشتر است، اما از آرامش خبری نیست. ظاهر کشورهای اروپایی گول زننده است و درون متشنجی دارند. وقتی خانمها به من مراجعه میکردند خیلی خوشحال بودند از این که میتوانند مسائل اختصاصیشان را با یک زن مطرح و حل کنند.
بعد از تجربه حضور در حوزه و گفتوگو با شما همیشه به خودم خواهم گفت کاش دین از زبان تحصیلکردههای حوزه علمیه وارد جامعه شود تا خرافه کمرنگ و کمرنگتر میشد.
همه سعی ما این است که چنین اتفاقی بیفتد و مردم دینشان را کاملتر و دقیقتر بشناسند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد