تخلفات مدارس غیردولتی را اطلاع دهید

مشکل در دو کلمه خلاصه می‌شود: تخلف شهریه، آن هم تخلفی که بیش از آن‌که تخلف باشد نوعی دهن کجی به قانون است. اگر سال 93 بود یا 92 یا قبل از آن، می‌شد با اغماض به مدارس غیردولتی حق داد که شهریه‌ها را به میل خود تغییر دهند و هر سال هرچقدر که میلشان کشید، برای خود تبلیغ کیفیت کنند و هزینه این ادعا را از مردم بگیرند. اما حالا سال 95 است؛ سالی که وزارت آموزش و پرورش الگوی تعیین شهریه را رسما به مدارس سراسر کشور ابلاغ کرده و راه‌های تخلف را روی کاغذ بسته.

اما راه تخلف بسته نیست، آش باز همان آش است و کاسه باز همان کاسه، متخلفان قصد تمکین ندارند و قانون مثل همیشه نخستین چیزی است که حریمش شکسته می‌شود.

تماس تلفنی با متخلفان

اسامی و شماره تلفن‌های مدارس غیردولتی معروف تهران مقابل ماست. با اولی تماس می‌گیریم، مدرسه‌ای برای دوره دوم متوسطه نظری. مردی پاسخ می‌دهد، می‌گوید امروز آخرین روز ثبت‌نام است و ظرفیت تقریبا تکمیل شده. خودمان را مشتاق ثبت‌نام نشان می‌دهیم و البته کمی دستپاچه تا او هم به وجد بیاید و بگوید که شهریه مدرسه چقدر است، آخر بیشتر این مدارس درباره شهریه، تلفنی توضیح نمی‌دهند و احتیاط می‌کنند مثل یکی از مدارس ابتدایی شمال شهر پایتخت که کارمان با او به جدالی لفظی کشید.

جدول شهریه‌های مصوب مقابل‌مان است، آن مدرسه معروف که مردی از پشت تلفن درباره‌اش به ما اطلاعات می‌دهد باید پنج میلیون و900 هزار تومان شهریه دریافت کند اما مرد این رقم را که می‌شنود چند ثانیه‌ای مکث می‌کند و توضیح می‌دهد که دو سال قبل شهریه‌شان هشت میلیون و 900 هزار تومان بوده و امسال رقم بیش از این حرف‌هاست.

سراغ مدرسه بعدی می‌رویم، از آن مدارس اسم درکرده . باز هم مردی پاسخ می‌دهد، می‌گوید اگر نمرات ریاضی و فیزیک دانش‌آموز بالا باشد و بتواند در آزمون ورودی موفق شود، ثبت‌نام خواهد شد. در فهرست شهریه‌های مصوب آموزش و پرورش نام این مدرسه را جست‌وجو می‌کنیم و می‌رسیم به رقم 9 میلیون و 600 هزارتومان اما بدون اشاره به این مبلغ از شهریه امسال سوال می‌کنیم که آن مرد از گفتن رقم شهریه طفره می‌رود ولی سرنخ را دستمان می‌دهد وقتی می‌گوید شهریه سال قبل 14 میلیون تومان بوده و امسال به اندازه نرخ تورم به این مبلغ اضافه می‌شود.

این‌بار شماره تلفن هنرستانی خوش آوازه را می‌گیریم و با خانمی همکلام می‌شویم. او فرزند ندیده ما را مدام «دختر گل ما» خطاب می‌کند شاید حتما برای این‌که مطمئن شویم در این مدرسه دانش‌آموزان تا چه حد ارج و قرب دارند. نوبت اعلام شهریه که می‌رسد اما از اعلام دقیق مبلغ سرباز می‌زند ولی اشاره می‌کند که شهریه بالای ده میلیون تومان است؛ همین برای ما کافی است. فهرست شهریه‌های مصوب آموزش و پرورش را جست‌وجو کرده و می‌رسیم به شهریه قانونی این مدرسه، به رقم هشت میلیون و 400 هزارتومان. اینها مشت نمونه خروار است، قطره‌ای از یک دریای آشوب زده که قرار بود بعد از تعیین و ابلاغ الگوی تعیین شهریه آرام بگیرد که نگرفت.

الگوی تعیین شهریه چه می‌گوید

ملاک‌ها و شاخص‌های متعددی در تعیین شهریه مدارس غیردولتی دخیل است که سال 93 همه این اطلاعات جمع و جور شد و به اجرای آزمایشی این الگو در برخی مدارس در سال 94 منجر شد، امسال نیز که رعایت این الگو برای همه مدارس اجباری شده است.

طبق این الگو دقیقا معلوم است که هر مدرسه غیردولتی باید چقدر شهریه دریافت کند، شهریه‌ای که ترکیبی است از همه هزینه‌های مدرسه در طول یک سال تحصیلی بعلاوه محاسبه نرخ تورم.

در واقع طبق این الگو همه هزینه‌های مدرسه اعم از حقوق پرسنل (کارکنان و معلمان)، اجاره‌بهای ساختمان و بیمه کارکنان محاسبه می‌شود که به این هزینه‌ها، مبلغی نیز بابت شاخص‌های کیفی افزوده می‌شود، مواردی شامل شاخص‌های آموزشی و پرورشی هر مدرسه، تجهیزات آن، ساعات آموزش و عملکرد اداری و پشتیبانی که همگی در محاسبه شهریه نهایی هر مدرسه لحاظ می‌شود. بنابراین هیچ مدرسه‌ای نمی‌تواند با ادعای داشتن کیفیت برتر و خدمات فوق‌العاده، شهریه مازاد بر مبلغ مصوب را دریافت کند که البته متخلفان چنین می‌کنند و به صلاحدید خود مبلغی بر شهریه‌های مصوب می‌افزایند.

جالب این که مدارس غیردولتی با این که از اسفند سال پیش در جریان شهریه قانونی و مجاز خود قرار گرفته‌اند اما در تماس با اولیای دانش‌آموزان حرفی از این شهریه به میان نمی‌آورند و کار را به روال سال‌های قبل پیش می‌برند. این یعنی این‌که به تخلف مالی این مدارس باید تلاش برای فریب خانواده‌ها را نیز اضافه کرد.

آموزش و پرورش: برخورد می‌کنیم

آموزش و پرورش همواره هشدار داده و همیشه مدارس غیردولتی متخلف را به تمکین از قانون و رعایت انصاف دردریافت شهریه دعوت کرده، اما همیشه در جمع این مدارس، موسسانی بوده‌اند که نفع شخصی را بر رعایت عدالت و انصاف ترجیح داده‌اند، مخصوصا مدارسی که اسم و رسمی به هم زده و منطقی و غیرمنطقی، مشتریان پر و پا قرصی به‌دست آورده‌اند. مسئولان آموزش و پرورش همیشه یک چیز از مردم خواسته‌اند، این‌که مقابل این تخلفات ساکت نمانند و انحرافات شهریه‌ای غیردولتی‌ها را گزارش دهند که عده معدودی به این توصیه عمل کرده‌اند و می‌کنند و در عوض، خیل عظیمی سکوت می‌کنند و تن به هر شهریه‌ای می‌دهند؛ شاید به علت تمکن مالی‌شان و شاید به دلیل ترس از گرفتاری‌های بعدی.

البته با مجتبی زینی‌وند، مدیرکل مدارس غیردولتی که حرف زدیم، او درجبهه مدافع بود و از خانواده‌ها خواست تا هر تخلفی را گزارش دهند، او حتی قاطعانه گفت که او و همکارانش همان‌طور که با همه توان از حقوق مدارس غیردولتی حمایت می‌کنند، از تخلفات آنها نخواهند گذشت. اینها عین جملات مجتبی زینی‌وند است: «ما ستادی را برای کنترل نظارت‌ها ایجاد و مناطق مختلف را موظف کرده‌ایم تا این ستاد را فعال کنند و به‌صورت مستمر بازدیدهایی را انجام دهند و در عین حال برعملکرد ستادهای نظارت برشهریه نیز نظارت کنند. ما همچنین اختیاراتی به شورای نظارت استان دادیم تا با مدارس متخلف با جدیت برخورد کنند.

سیاست آموزش و پرورش این است که بعد از تصویب الگوی شهریه همه مدارس باید از این الگو به‌طور دقیق تبعیت کنند. بنابراین خانواده‌ها هوشیار باشند که مدرسه حق دریافت هیچ‌گونه وجه اضافه بر مبلغ مندرج در قرارداد را ندارد. به این ترتیب اگرخانواده‌ها تخلف مدرسه‌ای را گزارش دهند، ستادهای نظارت برشهریه حتما آن را پیگیری خواهند کرد.

پس موضع آموزش و پرورش روشن است، دریافت شهریه اضافه برآنچه مصوب شده، خلاف است حتی اگر با تبلیغات دهان پرکن و ادعاهای وسوسه‌کننده درباره خدمات بی‌نظیر آموزشی و پرورشی در مدرسه همراه باشد.

بنابراین فقط یک چیز باقی می‌ماند‌ یعنی نظارت، هم از سوی مسئولان و هم از جانب مردم، همان نکته‌ای که احمدعابدینی، معاون شورای عالی آموزش و پرورش در گفت‌وگو با جام‌جم بر آن دست می‌گذارد و می‌گوید تنها راه برخورد با مدارس غیردولتی که از آموزش و پرورش تمکین نمی‌کنند تشدید نظارت‌ها و برخوردهای جدی با متخلفان است.

مریم خباز‌ - ‌جامعه