به گزارش جام جم آنلاین، آرشیدوک فرانتز فردیناند ولیعهد امپراتوری اتریش و همسرش دوشس سوفیا دوهوئنبرگ در شهر سارایوو توسط گاوریلو پرنسیپ ، یک تروریست صرب به قتل رسیدند. ترور ولیعهد اتریش مانند جرقه ای بود که بشکه باروت اروپای بحرانی آن روزگار را منفجر کرد و حدود یک ماه بعد از این حادثه جنگ جهانی اول قاره اروپا را به خون و آتش کشید.
گاوریلو پرنسیپ و همدستانش از صرب های بوسنی و هرزگوین بودند که توسط سرهنگ دیمیتریویچ رئیس سرویس های اطلاعاتی صربستان برای انجام این سوءقصد تحریک شده بودند.
بوسنی و هرزگوین ایالت سابق امپراتوریعثمانی تحت قیمومت امپراتوری اتریش درآمده و در سال 1908 میلادی رسما به خاک این امپراتوری منضم شده بود.
کشور تازه تاسیس صربستان به نام همبستگی اسلاوهای جنوبی ادعای مالکیت بر بوسنی و هرزگوین را داشت.
سرهنگ دیمیتریویچ رئیس سرویس های اطلاعاتی صربستان در شهر بلگراد یک سازمان مخفی تروریستی به نام «دست سیاه» را ایجاد کرده بود. این سازمان خواستار ادغام تمام سرزمین های اسلاوهای جنوبی در صربستان بود.
این سازمان به جذب ملی گرایان جوان از قبیل گاوریلو پرنسیپ پرداخته و با دادن اطلاعات و امکانات به آنها این جوانان را تشویق به اقدامات تروریستی می کرد.
گاوریلو پرنسیپ و 5 نفر همدستش پس از اطلاع از سفر ولیعهد اتریش به سارایوو موقعیت را برای ضربه زدن به امپراتور سالخورده اتریش فرانتز ژوزف اول که 84 سال داشت ، مناسب دیدند.
در بامداد روز 28 ژوئن ابتدا یک بمب به سوی اتومبیل حامل آرشیدوک فرانتز فردیناند و همسرش در یکی از خیابان های شهر سارایوو پرتاب شد و یک افسر همراه آنها بر اثر انفجار مجروح گردید.
اندکی پس از این حادثه آرشیدوک و همسرش برای جویا شدن از وضع سلامتی این افسر بسوی بیمارستان حرکت کردند ، اما راننده در انتخاب مسیر اشتباه کرد و وارد یک کوچه شد و سر یک پیچ از سرعت خود کاست.
گاوریلو پرنسیپ که در آن نزدیکی حضور داشت با سلاح کمری از فاصله ای بسیار نزدیک 2 گلوله به سوی اتومبیل شلیک کرد.
دوشس سوفیا دوهوئنبرگ ، همسر فردیناند درجا کشته شد و خود او نیز به فاصله 10 دقیقه بر اثر شدت جراحات درگذشت. گاوریلو و دیگر همدستانش دستگیر شدند.در روز 2 ژوییه سال 1914 میلادی 3 نفر از آنها اعتراف کردند سلاح ها را توسط گاردهای مرزی صربستان دریافت کرده اند.
دربار وین از صربستان خواست مسببین این سوءقصد مجازات شده و مقامات امپراتوری اتریش - مجارستان برای تحقیق عازم صربستان شدند. اما صربستان که از حمایت امپراتوری روسیه برخوردار بود ، درخواست دربار وین را رد کرد.
صربستان درخواست منطقی دربار وین برای تحقیقات مستقل در مورد این حادثه را به پشت گرمی روسیه نمی پذیرد.
در واقع نیکلای دوم تزار روسیه که با ناآرامی ها و آشوب های داخلی در امپراتوری اش مواجه بود تمایل داشت با به راه انداختن یک جنگ ، افکار عمومی کشور را به جنگ معطوف کرده و به آشوب های داخلی خاتمه دهد.
اما تزار نیکلای دوم نمی دانست نه تنها قاره اروپا با جنگی که بعدها جنگ جهانی اول نام گرفت به خاک و خون کشیده خواهد شد و روسیه در این جنگ به سختی شکست خواهد خورد ، بلکه خود او هم قبل از خاتمه جنگ تاج و تخت سلطنت را بر اثر وقوع انقلاب در کشورش از دست داده و سلسله تزارهای رومانف منقرض خواهد شد.
بهرام افتخاری / جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد