ایران به توافقنامه هسته ای خود پایبند است

به گزارش جام جم آنلاین مشروح این گفت وگو را به نقل از دویچه وله می خوانید:

آقای نیکولو شما در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ دیپلمات و سفیر فرانسه در ایران بودید. پس از بازگشت از این ماموریت چهارساله کتابی به رشته تحریر درآوردید. ممکن است در مورد این کتاب توضیح دهید.

فرانسوا نیکولو: بله این کتابی است که من در سال ۲۰۰۶ نوشتم، ده سال پیش، اما هنوز هم وقتی برخی از صفحات آن را ورق می‌زنم، می‌بینم بسیاری از مطالب آن درباره ساختار اجتماعی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران مصداق دارد. برای مثال در رابطه مردم ایران با اسلام و یا روابط ایران و فرانسه. بسیاری چیزها دستخوش تحولاتی شده‌‌اند اما بسیاری نیز به قوت خود باقی هستند. بنابراین هنوز هم این کتاب قابل خواندن است. در این کتاب تلاش کردم در مورد تجربیات شخصی‌ام در ایران بنویسم. من طی دوره اقامتم در ایران بسیاری از مواقع در خیابان‌ها قدم می‌زدم و با مردم کوچه و خیابان در روستاها و شهرهای کوچک گفتگو می‌کردم. بنابراین بخشی که این کتاب به توصیف زندگی روزمره ایرانیان، علائق آنها ،تفریحات‌شان، زندگی قشر بازاری جامعه که یک بخش از کتاب را به آن اختصاص داده‌ام، پرداخته است. به‌علاوه سعی کرد‌ه‌ام ساختار زندگی اجتماعی و سیاسی ایرانیان را نیز مورد بررسی قرار دهم و به ماهیت سیاسی حکومت جمهوری اسلامی ایران نیز بپردازم؛ که غرب را مبهوت سیاستگذاری‌های خود کرده است. این‌که چگونه یک حرکت مردمی تبدیل به انقلاب اسلامی شد، عملکرد حکومت اسلامی چگونه است، چه گرایش‌های سیاسی وجود دارند و چه احزابی در این کشور با یکدیگر در برخوردند.

زندگی اجتماعی ایران همواره درحال تحول است و این تغییر و دگرگونی به سرعت انجام می‌گیرد. در سال‌های اول پیروزی انقلاب در سال ۵۷ بیش از ۷۰ درصد جمعیت ایران را افراد روستایی بی‌سواد تشکیل می‌دادند. امروزه اکثریت با افرادی است که در شهرها زندگی می‌کنند و با سواد هستند. در کشوری که ۸۰ میلیون جمعیت دارد شمار دانشجویان دانشگاه‌ها به ۴ میلیون رسیده است. فرانسه با جمعیتی بالغ بر ۷۵ میلیون نفر بین ۲ تا ۳ میلیون دانشجو دارد.

در این کتاب همچنین به بحران انرژی هسته‌ای پرداخته‌ام. این‌که آیا ایران واقعا در پی ساختن بمب هسته‌ای است. این مسئله بیشتر به دوران جنگ ایران وعراق برمی‌گردد. ایران می‌دانست که عراق به دنبال تجهیز خود به سلاح هسته‌ای است. در حالی که پس از جنگ میل ایران به در اختیار داشتن بمب هسته‌ای فروکش کرد. اما غرب همچنان نگران تلاش ایران به داشتن سلاح هسته‌ای است. و این امر موجب پدید آمدن بحران فعلی شده که امروزه تقریبا رو به حل و فصل شدن است.

هیچنین به رابطه میان ایران و فرانسه پرداخته‌ام که رابطه‌ای پرسابقه، ریشه‌دار و عمیق است. ایران و فرانسه به لحاظ سیاسی دوران متفاوتی را گذرانده‌اند، دورانی که در آن تنش‌های بسیاری وجود داشته است. اما به طور کل می‌توان گفت رابطه مردم ایران و فرانسه بسیار ریشه‌دار، دوستانه و مبتنی بر درک متقابل است.

نظرتان در مورد پیامدهای توافق هسته‌‌ای چیست؟

فرانسوا نیکولو: این سوال مهمی است. تقریبا یک سال از امضای توافقنامه هسته‌ای در وین می‌گذرد و پرسش این است که آیا این توافقنامه در درازمدت پایدار است؟ این توافقنامه بسیار پیچیده است و اجرای آن به تلاش هر دو طرف توافق یعنی ایران و کشورهای غربی نیاز دارد. باید هر دو طرف به تعهدات خود عمل کنند. این‌که ایران به فعالیت‌های هسته‌ای خود پایان دهد و غرب نیز به قول خود در رابطه با لغو تحریم‌ها وفادار بماند. البته بسیاری از این تحریم‌ها برداشته شده‌اند ولی بخش دیگری از آن در مراحل بعدی برداشته خواهد شد. پرسشی که مطرح می‌شود درباره استحکام این توافق است. مثلا در آمریکا اکثریت سیاستمردان با این توافق موافق نیستند و حاضرند کنگره آمریکا را از بین ببرند تا این توافق سر نگیرد. تا زمانی که اوباما رئیس جمهور است می‌تواند با حق وتوی خود تمام اقدامات کنگره آمریکا را خنثی کند. اما با رفتن اوباما چه خواهد شد؟ چنانچه ترامپ مصدر کار شود ممکن است بخواهد مذاکرات از سر گرفته شوند، توافقی که از نظر او وحشتناک است، و هیلاری کلینتون نیز گفته است به تعهدات خود در اجرای توافقنامه عمل می‌کند ولی نسبت به سیاست ایران خوشبین نیست و نمی‌‌تواند به آن اعتماد کند.

اما ایرانیان به تعهدات خودشان در این توافقنامه به‌خوبی عمل می‌کنند و از همان ابتدا به مفاد آن احترام گذاشته‌اند. البته در ایران هم گروهی از سیاستمردان با این توافق مخالفند. محافظه‌کاران افراطی مطلقا از این توافق رضایت ندارند و اعتقاد دارند که این توافق به منزله تسلیم در برابر غرب و نزدیک شدن به آن است. چیزی که آنها مطلقا با آن موافقتی ندارند. این توافق هم تا زمانی که آقای روحانی رئیس جمهور است پابرجاست و معلوم نیست که آیا جانشین او در انتخابات بعدی ریاست جمهوری اهداف سیاسی او را دنبال کند و یا خود او دوباره در انتخابات برگزیده شود. به همین خاطر باید همه نیروها برای برقراری این توافق و اجرای مفاد آن به کار گرفته شود.

به نظر شما چه موانعی برای نهایی شدن قرارداد خرید ایرباس از کشور فرانسه وجود دارند؟

فرانسوا نیکولو: پروژه خرید ایرباس همچون خرید بوئینگ که یکی از مفاد قرارداد ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ است بسیار مورد بازبینی و بررسی قرار گرفته است و قرار بوده که آمریکایی‌ها مجوز خرید هواپیماهای مسافربری را به ایران بدهند. آمریکایی‌ها می‌بایست به تعهدات خود پایبند باشند. فروش بوئینگ منوط به صدور مجوز اداره کنترل دارایی‌های خارجی OFAC است. اما فروش ایرباس هم وابسته به مجوز همین اداره است چرا که بسیاری از قطعات این هواپیما از طریق آمریکا تامین شده است. بنابراین فرانسه نیز برای فروش ایرباس به مجوز این اداره نیاز دارد. اما مشکلی که در این میان وجود دارد به مسائل مالی مربوط است. بانک‌های اروپایی تمایلی به ایجاد رابطه با ایران ندارند. چون آنها هم در طول سال‌های تحریم ایران متحمل ضررهایی شده‌اند. سیستم بانکی ایران برای اروپایی‌ها پیچیده است و آنها تمایل ندارند عملیات بزرگ بانکی با ایران انجام دهند. به همین خاطر با این‌که رسما توافق حاصل شده است باید مسائل مربوط به تامین بودجه نیز به سرانجام برسد.