وقتی قرار برای خودکشی مد می شود/ پای شبکه های مجازی در میان است؟!

به گزارش جام جم آنلاین،‌ در یک ماه اخیر سه خوکشی دونفره در کشور رخ داده است ابتدا دو پسر یاسوجی بیست و دو و بیست و هفت ساله در اقدامی جنون‌آمیز خود را از درخت حلق‌آویز کرده و به زندگیشان پایان دادند وصیت‌نامه دو جوان یاسوجی نشان داد که خستگی از دنیا علت پایان دادن به زندگی آنهاست.

پس از آن نیز دو دختر نوجوان حدود 13 ساله در اقدامی مشترک خود را از پشت بام ساختمان پنج طبقه به پایین پرت کردند ظاهرا علت این خودکشی با خودکشی دو پسر یاسوجی متفاوت بود، آنها در یادداشتی مشکلات خانوادگی و رفتار نامناسب پدر و مادر خود را علت کارشان عنوان کرده بودند.

سه روز گذشته نیز جسد یک زن و مرد جوان میاندرودی که به درخت حلق آویز شده بودند کشف شد .این زن و مرد حدود ۲۰ و ۲۵ سال داشتند .انگیزه این قتل هنوز مشخص نشده است وجزئیات بیشتر این خبر پس از روشن شدن علل آن در پرونده ، از سوی مقامات قضایی و پلیس اطلاع رسانی می شود.

دکتر مهرداد کاظم زاده عطوفی روانشناس بالینی در گفت وگو با جام جم آنلاین در باره این اتفاقات به وجود بحران هویت در دوران نوجوانی اشاره کرد و گفت:در بروز این بحران عوامل مختلفی چون استرس ونگرانی از آینده تحصیلی و ورود به دانشگاه نقش دارد .در واقع در این دوران نوجوان وضعیت مشخصی را برای خود فرض نمی کند ودر بلاتکلیفی بسر می برد.این احساس خلا در حالی در وجود نوجوان ما رخنه کرده است که شبکه های مجازی نیز به شکل های مختلف مخاطبان خود را که اغلب نوجوانان وجوانان هستند به سوی خود فرا می خواند .لذا جوانان ما با ورود به این شبکه در جریان اطلاعات زیادی قرار می گیرندکه ممکن است بسیاری از این اطلاعات غیرواقعی و غیرعلمی باشد .

وی افزود:متاسفانه بسیاری از جوانان با این اطلاعات ومحتویات شبکه های مجازی رابطه عاطفی برقرار می کنند و بشدت تحت تاثیر آن قرار می گیرند. البته نوجوانان وجوانانی که به این نوشته ها ترغیب می شوند دو دسته هستند یک دسته نمی توانند با آن ارتباط برقرار کنند لذا ناامید می شوند دسته دیگر هم که ارتباط برقرار می کنند به واسطه ناپختگی دچار ارتباطات عاطفی می شوند .در واقع هر دو دسته از نوعی ناامیدی رنج می برند که نتیجه آن نیز افسردگی و یاس است .

عضو انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران با اشاره به اینکه این روزها در شبکه ها ی مجازی صفحاتی با مضمون هویت و رویکرد زندگی مشاهده می شود و کاربران بسیاری را نیز به سوی خود جلب کرده است،گفت:این صفحات اغلب کاربران خود را به سوی پوچی و نیهیلیسم سوق می دهند وبا تبلیغاتی که انجام می دهند انگیزه خودکشی را در کاربران خود تقویت می کنند حتی مشاهده هم شده است کاربران آن بدنبال قول وقرارهایی که با هم می گذارند به صورت دونفره اقدام به خودکشی می کنند .

وی ادامه داد:این شبکه ها به دلیل میزان اطلاعات زیادی که ارائه می کنند ذهن مخاطب را در اختیار خود می گیرند در واقع حجم زیاد این مطالب نوعی توقف ارزیابی را در ذهن مخاطب ایجاد می کند .و این توقف باعث می شود که نوجوانان از پیام های داده شده تبعیت وپیروی کنند.

کاظم زاده بر ضرورت پیگیری جدی از سوی مسئولین و والدین تاکید کرد و گفت:وجود این کانال ها در شبکه های مجازی می تواند زمینه آسیب جدی به نوجوانان و جوانان را فراهم کند.

وی در پاسخ به این پرسش که والدین در برابر این پدیده چگونه باید رفتار کنند افزود:مسلما گرفتن ابزار ورود به این شبکه ها نظیر موبایل و تبلت از جوانان کار درستی نیست چراکه منجر به پنهان کاری از سوی آنان می شود از سوی دیگر سرکشی از این ابزار نیز منطقی نیست زیرا به نوعی ورود به حریم شخصی محسوب می شود تنها کاری که والدین می توانند انجام دهند ابتدا برقراری ارتباط نزدیک با فرزندانشان است دوم شناسایی رفتارهای غیرمعمول و عجیب در آنان است.که در صورت مشاهده این رفتارهای غیرطبیعی باید در صدد رفع مشکل برآیند.

به اعتقاد این روانشناس وقتی کانون یک خانواده خیلی گرم و پیوسته نیست و هرکدام از اعضای خانواده برای خودش زندگی می کند و میز شام و یا نهار مشترکی در خانه آنها وجود نداردمسلما زمینه ورود این آسیب ها به راحتی فراهم است.

وی افزود:خانواده ها باید همیشه نوع رفتار فرزندان خود را رصد کنند هنگامیکه می بینند فرزندشان گوشه گیر و یا پرخاشگر و کم تحمل شده باید نسبت به آن بی توجه نباشند. نوجوانان نیاز به مداخلات و حمایت های روانی وعاطفی والدین خود دارند.والدین نیز باید از رابطه حاکمیتی و بالا به پایین دوری کنند و با نوجوانان خود در خصوص مسائل مختلف نظیر دنیای هستی و نوع جهان بینی صحبت کنند تا چنانچه ناامیدی و خلایی عاطفی در فرزندانشان وجود دارد برطرف شود. ودر صورت شدت بحران نیز باید حتما به روانشناس مراجعه کنند.

وی در باره یکی دیگر از راهکارهای کنترل استفاده از شبکه ها مجازی توسط نوجوانان نیزگفت: والدین می توانند قبل از خرید تبلت و یا گوشی هوشمند این شرط را با فرزند خود بگذارند که این حق را دارند که ازمحتویات آن مطلع شوند. در این صورت سرکشی از محتویات موبایل و یا تبلت از سوی والدین مانعی ندارد.

عوامل دیگر خودکشی

عوامل دیگری چون مشکلات تحصیلی ،طرد از سوی والدین، طلاق و سوء‌مصرف مواد مخدر والدین، مشکلات مالی می‌تواند باعث شود که نوجوانان نتوانند خود را با این استرسها تطبیق دهند و اقدام به خودکشی کنند. دکتر مهدی کریمی؛ استاد دانشگاه شهید بهشتی، روانپزشک و متخصص در این زمینه به تسنیم گفت:جدایی والدین از یکدیگر که متأسفانه در کشور ما رو به افزایش است از دیگر عوامل مؤثر در اقدام به خودکشی است البته حتی طلاقهایی که به صورت قانونی انجام نشده (طلاق یا همان جدایی عاطفی) در اقدام به خودکشی مؤثر است.

وی افزود:به نظر من از هم گسیختگی خانواده نیز می‌تواند در این موضوع نقش داشته باشد، به این دلیل که ممکن است حل مسأله در خانواده صورت نگیرد، از بدو تاریخ، انسانها مشکل و فشارهای روحی و روانی داشته‌اند منتهی حل مسئله نیز وجود داشته است.زمانیکه خانواده از هم گسسته، پدر خانواده به سمتی و سویی رانده شده و درگیر مسائل شخصی و کاری خانواده باشد، مادر خانواده به همین ترتیب از فرزند غفلت کند و تعامل سازند‌ه‌ای بین اعضای خانواده وجود نداشته باشد، می‌توان شاهد چنین اتفاقاتی بود.

کریمی در باره خودکشی دسته جمعی نیز گفت : معمولا زمانیکه یک اختلال انطباقی بین یک گروه یا یک موقعیت اجتماعی رخ می‌دهد، امکان دارد بر چند نفر تأثیر بگذارد، این افراد می‌توانند جزو گروههای نژادی، اجتماعی و مذهبی خاصی باشند و اقدام به این کار بکنند.البته در سنین پایین، نوجوانانی که اقدام به خودکشی می‌کنند، بیشتر تحت تأثیر همدیگر ممکن است این اقدام را انجام دهند،درواقع بر اساس بینش خاصی این کار را نمی کنند.

سها روحانی/جام جم آنلاین