برندگان و بازندگان توافق اخیر اوپک

به گزارش شبکه خبری بلومبرگ، توافق چهارشنبه گذشته (هفتم مهر ماه) کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) درباره کاهش تولید به سیاست‎های دو سال گذشته ریاض برای تولید به میزان دلخواه پایان داد.

با معکوس شدن سیاست اوپک، مجموعه تازه‌ای از برندگان و بازندگان، پدیدار خواهد شد، هر چند بازارهای جهانی نفت هنوز به این توافق واکنشی نشان نداده‌اند. اوپک بر 60 درصد از تولید جهان تسلط ندارد و قراردادهای پیشین هم از هم پاشیده شده است.

بانک یوبی‌اس اعلام کرد به علت ذخیره‌سازی‌های زیاد نفت و نبود اطمینان درباره ادامه اجرای این توافق، تصور نمی‌کند قیمت‎های نفت بشدت اوج بگیرد.

براساس پیش‌بینی یوبی‌اس، قیمت‌های نفت در سه ماه چهارم سال جاری (2016)، به 52 دلار برای هر بشکه خواهد رسید در حالی که پیش از نشست الجزیره، 46 دلار برای هر بشکه بود.

برنده این توافق، کشورهای تولید‌کننده نفت خواهند بود که دچار کسری بودجه هستند. قیمت‎های بالای نفت، هزینه برنامه‌های حمایت اجتماعی این کشورها را از ونزوئلا تا عربستان سعودی تامین خواهد کرد.

این کشورها هنگام کاهش قیمت‌های نفت، در پرداخت یارانه‌ها و دستمزدها ناتوان بودند.

کسری بودجه کنونی عربستان سعودی در میان 20 اقتصاد بزرگ جهان، به بالاترین میزان رسیده که یکی از علل تغییر موضع ریاض در قبال راهبرد پیشین خود است.

تهران برنده است

تهران، برنده ویژه این توافق است، زیرا ایران حتی موظف به کاهش تولید خود نشده است. در پی اعمال تحریم‎ها، صادرات این کشور در سطح پایینی بود.

کشورهایی مانند روسیه و مکزیک ازجمله برندگان در میان کشورهای غیرعضو اوپک هستند که با وجود شرکت نکردن در توافق برای کاهش تولید، از مزایای بالارفتن قیمت نفت بهره‎مند خواهند شد. هر چند اگر آنان نیز در این توافق همکاری نکنند، هم این توافق و هم درآمد نفتی خود را تضعیف خواهند کرد.

بانک‌های مرکزی جهانی شامل بانک مرکزی ژاپن و بانک مرکزی اروپا که خواستار افزایش تورم برای دستیابی به اهداف خود برای کاهش فشار وام‌ها و کمک به احیای اقتصادهای آسیب‌دیده از بحران مالی هستند نیز از برندگان این توافق به شمار می‌روند.

قیمت‎های پایین نفت، مانعی در راه دستیابی آنان به این اهداف بود و حتی در آمریکا که تورم سال جاری (2016) اندکی بالا رفته، بانک مرکزی این کشور وادار به متوقف کردن اجرای طرح افزایش نرخ بهره شده است.

به گفته سیمون پیانفتی، مدیر ارشد بخش راه حل‌های بازار در بانک اس‌ام‌بی‌سی تراست توکیو، بالا رفتن قیمت‎ها خبر خوبی برای بانک مرکزی ژاپن است، زیرا بی‌گمان به افزایش تورم کمک خواهد کرد.

شرکت‎های انرژی نیز از برندگان این توافق به شمار می‌روند: شاخص بازارهای سهام با افزایش سهام شرکت‎های انرژی و خدمات میدان‎های نفتی بالا رفت. در اروپا، ارزش سهام شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم 4/8 درصد، شرکت انگلیسی هلندی رویال داچ شل 9/4 درصد و توتال فرانسه 4/4 درصد افزایش یافت. تولید کنندگان نفت شیل آمریکا نیز از برندگان این توافق بودند.

یکی از اهداف ریاض در سال‎های گذشته، بیرون راندن صنعت تولید نفت پرهزینه شیل آمریکا از بازار بود که به بخشی از آن نیز دست یافت و اکنون هزاران چاه نفت از مدار تولید خارج شده‌اند.

یکی از بازندگان این توافق، شرکت‎های هواپیمایی هستند که قیمت‎های پایین نفت، نقش بزرگی در بهبود نتایج مالی این شرکت‎ها داشت.

در پی اعلام این توافق، شاخص جهانی شرکت‎های هواپیمایی بلومبرگ 0/6 درصد و ارزش سهام دویچه لوفتهانزا 9/2 درصد و هلدینگ رایان ایر 4/2 درصد کاهش یافت.

رانندگان خودروها نیز برای یک گالن بنزین در جایگاه‎های توزیع سوخت آمریکا در هفته جاری دو دلار و 22 سنت پرداختند که نسبت به دو سال پیش که سه دلار و 50 سنت بود، کاهش یافته است.

همچنین بهای یک لیتر بنزین سوپر در فرانسه حدود 1/30 یورو (معادل یک دلار و 46 سنت) بود که نزدیک به پایین‎ترین سطح از سال 2009 به این سو بود و نسبت به بالاترین میزان یعنی 70/1 یورو در آوریل 2002 کاهش یافته است.

اکنون مقداری افزایش قیمت سوخت گریزناپذیر است، گرچه دوباره به میزان موفقیت اجرای توافق اوپک بستگی دارد.