نقش‌های منفی را استادانه بازی می‌کنم

آخرین نمایش او، می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد، به کارگردانی همایون غنی‌زاده با استقبال خوب مخاطبان روبه‌رو شد.

صفری که با سریال گاوصندوق به‌کارگردانی مازیار میری و تله‌فیلم پیش خواهد آمد بین عموم مردم به شهرت رسید، امسال با آثار متفاوتی که در سینما دارد، نشان داده هنوز هم بازیگران توانمند تئاتر در سینما حرف اول را می‌زنند. با این بازیگر به مناسبت حضور پررنگش در جشنواره فیلم فجر هم‌صحبت شده‌ایم.

شما یکی از پرکارترین بازیگران جشنواره امسال هستید. از فیلم‌هایی که بازی کرده‌اید، برایمان بگویید.

من از کودکی با هنر آشنا بوده ام و کارم را با بازیگری تئاتر آغاز کردم. امسال تئاترهایی که در آنها حضور داشتم، انرژی زیادی از من گرفت، اما به‌دلیل علاقه‌ای که به این حوزه دارم، احساس خستگی نمی‌کنم. در جشنواره فجر امسال با فیلم‌های انزوا به کارگردانی مرتضی علی عباس میرزایی، کارگر ساده نیازمندیم به کارگردانی منوچهر‌هادی، سوفی و دیوانه به کارگردانی مهدی کرم پور، فراری به‌کارگردانی علیرضا داوودنژاد و پشت دیوار سکوت ساخته مسعود جعفری‌جوزانی حضور دارم.

خوشبختانه دیگر آن‌قدر تجربه دارم که بتوانم درست انتخاب کنم. هر پنج فیلم از بهترین‌هاست و مطمئنم دیده می‌شود. البته نقش‌هایی که در این فیلم‌ها بازی کرده‌ام، نقش‌های محوری نیست اما برای اجرایشان از همه خلاقیت و توانم استفاده کرده‌ام.

خیلی از مواقع منتقدان و حتی مردم، وقتی بازیگر تئاتر را در سینما یا تلویزیون می‌بینند، می‌گویند بازی‌اش در آن فیلم یا سریال تئاتری بود و آن را نقطه ضعف می‌دانند. شما به‌عنوان یک تئاتری، چقدر به این تمایزها در بازی معتقد هستید؟

نوع بازی در تئاتر با بازی مقابل دوربین متفاوت است. بازیگر وقتی خوب بازی کند، کار خود را انجام داده است. وقتی بازیگری بد بازی می‌کند، برچسب تئاتری بازی کردن به او می‌زنند. این نوع نقد ناشی از نداشتن شناخت نسبت به هنر بازیگری است. بازیگر مقابل دوربین با قاب‌هایی مثل لانگ‌شات (نمای باز) یا کلوزآپ (نمای بسته) روبه‌روست که در تئاتر، این ابزارها به شکل دیگری تعریف می‌شود و بازیگر باید بتواند بین اینها تفاوت قائل شود.

البته گاهی این مساله به ضعف کارگردان در بازی گرفتن از بازیگرش برمی‌گردد، نه این‌که صرفا بازی تئاتری یک ضعف باشد.

مهم‌ترین ملاک شما برای انتخاب نقش چیست؟

در وهله اول باید بتوانم با نقش ارتباط برقرار کنم و آن را دوست داشته باشم، ضمن این که فیلمنامه هم باید از برخی شاخصه‌ها و حداقل‌های نسبی برخوردار باشد و روایت داستان و مضمون در آن درست و هدفمند شکل گرفته باشد و کلا ویژگی‌هایی داشته باشد که من به‌عنوان بازیگر مجذوب آن شوم.

شما تبحر خاصی در ایفای نقش‌های منفی و خاکستری دارید. هدف خاصی از انتخاب این نقش‌ها دارید یا نقش‌های مثبت به شما پیشنهاد نمی‌شود؟

حتما خوب از پس نقش منفی‌برمی‌آیم که به من پیشنهاد می‌دهند. در فیلم‌های جشنواره امسال هم نقش منفی دارم. این موضوع البته به‌خاطر منفی بودن خودم نیست بلکه به‌خاطر توانایی و دانش من است. نقش منفی سخت و پیچیده است و بازیگر به تسلط و کنترل زیادی برای بازی در آن نیاز دارد. نگران هم نیستم که با بازی در این نقش‌ها مخاطبانم را از دست بدهم، چون مردم از اجراهای تئاترم لذت می‌برند و با آن‌ خاطره دارند.

اگر قرار است این محبوبیت با ایفای نقش منفی از دست برود، بگذار ‌برود.

امیدوارم روزی نقش آدم خوب قصه را هم به من پیشنهاد بدهند.

چقدر برای ایفای یک نقش مطالعه و تحقیق می‌کنید و اساسا فکر می‌کنید این کار چقدر ضروری است؟

بستگی به نقش دارد. بعضی وقت‌ها نقش متکی به تخیل، برداشت و دریافت بازیگر از فیلمنامه است که هیچ، اما بعضی نقش‌ها نیاز به تحقیق و مطالعه دارد. در این‌صورت حتما این کار را می‌کنم و خیلی هم ضروری است.

خودتان هم اهل بداهه‌گویی و خلاقیت فردی در بازی هستید؟

بستگی به کارگردان دارد. برای بعضی کارگردان‌ها فضا و موقعیت داستان اهمیت دارد و بداهه در دیالوگ مهم نیست اما برای بعضی دیگر از کارگردان‌ها بالعکس است. سلیقه و خواست کارگردان در نحوه اجرای یک بازیگر خیلی اهمیت دارد. البته دامنه بداهه در تئاتر وسیع‌تر از سایر مدیوم‌هاست؛ آنقدر که حتی می‌توان ادعا کرد، هر شبی که یک نمایش روی صحنه می‌رود و اجرا می‌شود، بداهه‌سازی اتفاق می‌افتد.

پیش‌بینی‌تان از فیلم‌های امسال جشنواره چیست؟

امیدوارم فیلم‌های خوبی روی پرده برود، طوری که وقتی سال آینده این فیلم‌ها به اکران عمومی درمی آید، برای مردم جذاب باشد و مردم آنها را دوست داشته باشند.

چند قدم مانده تا سیمرغ

سیامک صفری یک‌بار تا نزدیکی‌ کسب سیمرغ رفته، اما در نهایت رقابت را به سعید آقاخانی واگذار کرده است. او در سی‌وسومین دوره جشنواره فجر، به‌دلیل بازی بسیار زیبایش در فیلم اعترافات ذهن خطرناک من، ساخته هومن سیدی نامزد سیمرغ بود، اما آقاخانی برای فیلم خداحافظی طولانی، کاری از فرزاد مؤتمن توانست سیمرغ را از آن خود کند. باید دید، آیا امسال قرعه به نام او خواهد افتاد که بالاخره برنده سیمرغ بلورین باشد یا خیر.

ساناز قنبری