فروشنده ‌مزد خودش را گرفت!

اما چرا فروشنده؟ دو اثر اسکار گرفته فرهادی، در یک نقطه اشتراک دارند؛ «ایران ، جای زندگی نیست». این اصلی ترین سخن فرهادی در «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» است.

فیلم فروشنده با سکانس خرابی خانه آغاز می شود. همه در حال فرار از آپارتمانی قدیمی هستند که به علت گودبرداری غیر اصولی در پشت ساختمان، در معرض زوال است.

«عماد» و «رعنا» پس از آنکه مدتها به دنبال منزلی مناسب می گردند و آن را نمی یابند ، منزل پیشنهادی «بابک» را اختیار می کنند.

بابک، همکار و همبازی عماد و رعنا در تئاتر فروشنده است. منزلی که بابک اجاره می دهد ، به زنی تعلق دارد که از راه تن فروشی تامین معاش می کند ولی شما در تمام فیلم ، نه چهره آن زن را می بینید و نه کمترین تقبیحی درباره آن زن می شنوید.

هر چه بد و بیراه است ، نثار مردان هرزه ای می شود که مشتری آن «تن فروش»اند.

در فیلم فرهادی ، همه چیز خراب و ناقص است؛ از دیوارهایی که در بک گراند تصاویر دیده می شود ، تا کاپوت «206»ای که عماد برای فروش گذاشته.عماد اما معلمی فرهیخته و با شعور است و رابطه ای گرم با شاگردانش دارد.

سیر تطور و چرخش عماد از شبی شروع می شود که رعنا در منزل تنهاست. صدای زنگ آیفون می آید و رعنا به خیال آنکه عماد برگشته ، در را باز می کند اما پس از دقایقی عماد سر می رسد و خانه را خالی و خونبار می یابد.

رعنا با سر و رویی زخمی ، از ورود ناشناسی حکایت می کند که به هوای کام گیری از صاحبخانه بدکاره به اشتباه آمده بود.

از اینجا زندگی عماد و رعنا در کش و قوس می افتد و عماد همه تلاشش را برای یافتن آن مرد هرزه به کار می گیرد. اما این عماد دیگر عماد سابق نیست. شاگردانش را تنبیه می کند و همکارانش را هرزه می انگارد. کم کم می بیند دور و بر او همه همان مرد هرزه پنهان هستند که فرصتی برای بروز هرزگی نیافته اند. عماد، تنهایی وارد میدان می شود تا آن مرد را بیابد. اما از قوای انتظامی کمک نمی گیرد. چون به آنها هم اعتمادی نیست.

پس از پیگیری های مداوم ، از طریق وانت پیکان به جا مانده از مرد هرزه ، جوانی پیدا می شود که نان باگت جابجا می کند. عماد با لطائف الحیل ، او را به خلوتی می کشاند؛ ولی از قضا پیرمردی سالخورده که پدر خانم اوست به جای او می آید.

پیرمردی که از شصت سالگی عبور کرده و مشکل قلبی - تنفسی دارد. القصه مرد هرزه داستان ، همین پیرمرد مردنی است.

عماد اول او را حبس می کند و سپس خانواده او را می خواند. اینجاست که در فیلم اصغر فرهادی، برای اولین بار چهره زنی چادری دیده می شود. بله؛ این زن چادری ، پیرزنی فربه و نیایشگر است که قرار است شاهد هرزگی شوهر پیرش باشد! ولی وجدان و عاطفه عماد ، مانع از آن می شود که خانواده پیرمرد را از هرزگی او باخبر سازد. نهایتا تسویه حساب این همه فلاکت و بدبختی ای که پیرمرد در زندگی عماد به بار آورده ، ضربه ای سیلی در خلوت است ؛ که همان ضربه نیز به مرگ پیرمرد می انجامد.

این است که ایران کشوری لبریز از هرزگان است ؛ که عاقلان آن ، آن را رها کرده اند و مهاجر شده اند!

اسکار برای فروشنده کم است. فرهادی، نرخ مملکتش را نمی داند!

آرشام - خبرنگار افتخاری جام جم آنلاین