فردا فقط ایران را تشویق کنید

حشمت‌خان مهاجرانی همراه با حمید استیلی پیشکسوت خوشنام فوتبال ایران با همان صفای همیشگی به دفتر روزنامه جام‌جم آمدند و از فوتبال و همه حاشیه‌هایش حرف زدند. این گپ خودمانی را بخوانید:

شما کار مربیگری را از رده‌های پایه و تیم ملی جوانان شروع کردید. اجازه بدهید برای شروع از تیم ملی جوانان فعلی حرف بزنیم. جوانان ایران را در جام‌جهانی کره‌جنوبی چگونه دیدید؟

من کار مربیگری را با آموزش در ژاپن شروع کردم. آن موقع استنلی رز رئیس فیفا بود و دوره‌های آموزشی زیادی برگزار می‌کرد تا فوتبال توسعه پیدا کند. آن موقع دتمار کرامر برای آموزش به ژاپن رفت و من و مرحوم رنجبر و پرویز ابوطالب به آن کلاس سه ماهه و پیشرفته اعزام شدیم. بعد از آن به صورت حرفه‌ای به مربیگری روی آوردم. در مورد تیم ملی جوانان در مسابقات اخیر باید بگویم ما سه بازی در برابر پرتغال، کاستاریکا و زامبیا انجام دادیم. زامبیا و پرتغال تا یک‌چهارم نهایی بالا رفتند و مشخص شد تیم‌های خوبی بودند. شما نمی‌توانید فوتبال را مثل گذشته از یک زاویه ببینید. تیم جوانان ایران چهار دوره پیاپی همراه با من قهرمان آسیا شد و رکورد زد؛ اما فوتبال امروز مجموعه‌ای از علوم مختلف است. به همین دلیل ما نمی‌توانیم موفق شویم چون علاقه‌ای برای حرکت به سمت این علوم نداریم. تا وقتی بحث تکنیک بازیکنان ماست، موفقیم؛ اما همین که بحث علمی فوتبال و تاکتیک‌های روز می‌شود، عقب‌نشینی می‌کنیم. ما در جام‌جهانی جوانان شش گل خوردیم و سه گل زدیم تا حقایق فوتبال ما روشن شود. تا زمانی که ما بحث فوتبال پایه را در آکادمی‌ها جدی نگیریم، همین آش است و همین کاسه. ضرورت دارد مربیان ما بینش و دانش فوتبال را بیاموزند و به بازیکنان آموزش دهند. بازیکن باید در آکادمی‌ها، شخصیت حرفه‌ای و فوتبالی خود را کامل کند. از نظر روانی برای مبارزه و حس پیروزی‌طلبی و فرار از شکست آموزش ببیند، از نظر فیزیکی برای مبارزه تا آخرین دقیقه آماده شود و از نظر فکری برای برخورد با هر موضوعی در زمین فوتبال آموزش ببیند. واقعا جای این موضوعاتی که من می‌گویم در فوتبال ما خالی است. دنیا به سمت آکادمی‌های مدرن و علمی رفته و سودش را هم گرفته؛ اما فوتبال ما همچنان سنتی است. حیف این استعدادهای ناب فوتبال کشور ماست که امکاناتی برای آنها فراهم نشود. خیلی شفاف بگویم کشور امارات یا کشورهای عربی دارند فوتبال را می‌سازند؛ اما ما فوتبال را در خونمان داریم. آنها با تلاش و کار فراوان دارند فوتبالیست پرورش می‌دهند اما در ایران فوتبالیست مادرزاد داریم. با این حال آنها آنقدر تلاش کرده‌اند و آنقدر دویده‌اند که حالا از ما جلو زده‌اند. با آن که این استعداد خدادادی را ندارند.

قبول دارید که این برنامه‌ریزی صددرصد به فدراسیون فوتبال مربوط است؟

بله. من معتقدم دیسیپلین و انضباط از زمین چمن به ساختمان فدراسیون فوتبال منتقل نمی‌شود، بلکه از فدراسیون به تمام فوتبال ایران سرایت می‌کند. فدراسیون باید به فوتبال ایران دیکته کند که فوتبال ایران قرار است چه راهی را برود و قرار است پیشرفت یا پسرفت کند.

شما تیم ملی را قهرمان جام ملت‌های 1976 کردید. آن قهرمانی آخرین قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌ها بود. بعد هم تیم ملی را به جام‌جهانی 1978 بردید. کار در کنار اوفارل چقدر به شما کمک کرد؟

اوفارل یک مربی درجه یک اروپایی بود که در منچستریونایتد هم کار کرده بود و از این که یک دستیار ایرانی در کنارش قرار بگیرد ناراحت نمی‌شد. من بعد از موفقیت با جوانان رفتم کنار او و خیلی چیزها از اوفارل یاد گرفتم. این دو مورد گفتید، مدیون درس‌ها و آموزش‌های اوفارل بود. ضمن آن‌که آن تیم طلایی، به المپیک مونترال کانادا هم رفت و به یک‌چهارم نهایی صعود کرد. آن روزها، روزهای آقایی فوتبال ایران در آسیا بود.

درباره تیم ملی بزرگسالان این روزها چه می‌توان گفت؟

تیم ملی بزرگسالان هم در این روزها آقای آسیاست. ما پنج سال است در صدر رنکینگ آسیا هستیم و تمام تیم‌های آسیایی از بازی با ایران می‌ترسند. این خیلی خوب است. کارلوس کی‌روش از مربیان خوب دنیاست که به ایران آمده و باید قدرش را دانست. اگرچه من در چند مورد با او اختلاف نظر دارم، اما این دلیلی نمی‌شود که اصل حقیقت را نبینم. حقیقت این است که تیم ما مقتدر شده و این به خاطر حضور کی‌روش است. اصولا دو نوع مربی در دنیا داریم: مربی تحقیقی و مربی تقلیدی که البته برخی مربیان تقلید را هم بدرستی انجام نمی‌دهند. کی‌روش یک مربی تحقیقی است که بینش و دانش فوتبال را دارد. او در تیم ملی نشان داده چقدر تاثیرگذار بوده. برانکو هم در پرسپولیس نشان داده مربی بابینشی است.

اما در این سال‌ها همیشه منتقدانی بودند که کی‌روش را بی‌دلیل می‌کوبیدند.

اصولا انتقاد باید مستند و علمی باشد. من اگر در بعضی موارد با او مخالفم، برایش دلیل دارم و می‌گویم باید اجازه دهد یک مربی ایرانی در کنارش رشد کند و دانش او را بگیرد؛ اما در کلیات، کاملا او را می‌پسندم. ما اگر کی‌روش را نمی‌خواهیم، باید بزرگ‌تر از او را بیاوریم. نه این‌که او را بزنیم تا فوتبال ما به عقب برگردد.

تیم ملی فرداشب مقابل ازبکستان بازی دارد و از سه بازی پیش رو، سه امتیاز می‌خواهد. فکر می‌کنید به جام‌جهانی صعودمی‌کنیم؟

بله. البته امیدوارم و فکر می‌کنم با دانش کی‌روش، این اتفاق خواهد افتاد. زمانی که ترکیب ایران را برای بازی در خاک قطر دیدم تعجب کردم. تیم را با سه مهاجم چیده بود. با قاطعیت می‌گویم هیچ مربی ایرانی‌ای چنین کاری نمی‌کرد. او آنقدر جسارت و شجاعت داشت که تیم را در خاک حریف با سه مهاجم چید و نتیجه هم گرفت. بعد از آن بازی به ایران برگشتیم و پنج روز بعد در آزادی با چین بازی کردیم. ترکیب آن بازی هم شگفت‌انگیز بود. پنج بازیکن در تیم تغییر کردند و سیستم تیم هم عوض شد. این نشان می‌دهد کی‌روش به هر بازی به یک صورت متفاوت نگاه می‌کند و از تیمش هم شناخت کافی دارد. آنالیز برای فردی مانند کی‌روش اهمیت زیادی دارد. ضمن آن‌که او برای ما نسلی ساخته که تا ده سال می‌تواند بازی کند. من شاید در بعضی موارد با او اختلاف نظر داشته باشم؛ اما باید اعتراف کنم او یک مربی بزرگ و اثرگذار در فوتبال ما بود. من از کار در کنار فرانک اوفارل سرمربی منچستریونایتد و استوان کواچ سرمربی آژاکس خیلی چیزها یاد گرفتم و معتقدم کی‌روش هم باید اجازه دهد مربیان ایرانی در کنار او یاد بگیرند با این حال من نمی‌توانم منکر شعور و فهم و جسارت فوتبالی او شوم.

لیگ برتر این فصل را دیدید؟

تقریبا بازی‌های مهمش را دیدم.

پرسپولیس و استقلال را چطور ارزیابی می‌کنید؟

اگر قرار است تیمی موفق باشد باید چند ابزار ، به کمک آن بیاید. ثبات مدیریت شرط است. پرسپولیس داشت و استقلال نداشت. هیات‌مدیره حرفه‌ای و آرام که باز پرسپولیس داشت. درون زمین هم پرسپولیس بهتر بود. از کاپیتان تا گلر و گلزن خوب. از موارد موفقیت برای یک تیم، شاید دو سه مورد را استقلال داشت و بقیه موارد را نداشت در حالی که پرسپولیس خیلی بهتر بود. با این حال من معتقدم همین پرسپولیس که بهترین تیم ایران بود و با شایستگی قهرمان لیگ شد، خیلی از استانداردهای فوتبال روز را ندارد و باید تلاش کند به آن برسد. هنوز نمره بازیکنان ما در فیزیک بدنی، پایین است. بازیکن ما هنوز هم مشکل هوازی دارد. سرمربیان شاغل در لیگ ما باید آموزش‌های لازم را بگیرند تا با توجه به اهمیت آیتم‌های هر مسابقه و هر تورنمنت، تاکید خود را نسبت به موضوعات، تغییر دهند. مثلا در یک بازی باید روی کار روانی تاکید کنند و در یک بازی دیگر روی بازی فیزیکی یا تاکتیکی.

شما روزی ژیمناستیک کار می‌کردید. در دوومیدانی هم قهرمان شدید و کاپیتان تیم فوتبال مشهد هم بودید. آیا امروز می‌شود ورزشکار چند بعدی پیدا کرد؟

اصلا. حرفش را هم نزنید. امروز در یک رشته هم کار ما کامل نیست. این که من مدام روی بحث آکادمی تاکید می‌کنم، دلیل دارد. ما باید به سمتی برویم که هم استعدادها را کشف کنیم و هم آنها را پرورش دهیم. بازیکن باید با اصول مقدماتی ورزش و فوتبال حرفه‌ای آشنا شود. باید یاد بگیرد علوم مختلف از جمله تغذیه، بدنسازی، روان شناسی، آنالیز و ... چقدر در فوتبال حرفه‌ای امروز مهم است.

بازیکنان جدید پرسپولیس بدانند وارد تیم بزرگی شده‌اند

استیلی: فردا فقط ایران را تشویق کنید

حمید استیلی با همان گل قرن که به آمریکا زد جای ثابتی در دل تاریخ فوتبال ایران برای خود دست و پا کرد. او یکی از بهترین و خوش‌اخلاق‌ترین بازیکنان فوتبال ما بود که همین وجهه مثبت موجب شد با تمامی پیشکسوتان فوتبال، رابطه‌ای عالی داشته باشد که حشمت مهاجرانی یکی از آنهاست. او همراه با حشمت‌خان به تحریریه جام‌جم آمد و چند دقیقه‌ای با ما هم‌کلام شد:

اول از تیم ملی شروع کنیم. فرداشب با ازبکستان بازی داریم. پیش‌بینی شما از این بازی؟

فکر می‌کنم تیم ملی برای آنکه خیالش از صعود به جام جهانی راحت باشد حتما باید بازی فرداشب را به سود خود تمام کند و امیدوارم به برد برسد. تیم ملی نمایش‌های بسیار خوبی داشته ولی نباید خود را از پیش برنده بداند. غرور، اولین قدم برای شکست است. البته کی‌روش آنقدر حرفه‌ای هست که همه چیز را برای بازیکنان تیم توضیح دهد و از آنها شرح وظایف بخواهد.

فیفا برای ماجراهای میزبانی از چین، فوتبال ایران را جریمه کرد. همین طور پرسپولیس از میزبانی تیم لخویا محروم شد. شما فکر می‌کنید این جرایم، توانسته ما را متنبه کند؟

امیدوارم این گونه باشد. خیلی بد است که چند تماشاگر چهره فوتبال ما را زشت می‌‌کنند. این کارها خاصیتی هم برای آنها ندارد. اینکه نور لیزر توی صورت بازیکن حریف بیندازند یا ترقه منفجر کنند یا سنگ و اشیای دیگر بیندازند، اینها چه دردری از فوتبال ما درمان می‌کند؟ من از همه فوتبالدوستان عزیز ایرانی خواهش می‌کنم فقط به تشویق تیم ملی ایران بپردازند و کاری به تیم حریف نداشته باشند.

پرسپولیس هم قهرمان لیگ برتر شد و هم به دور سوم لیگ قهرمانان راه پیدا کرد. ارزیابی شما از عملکرد تیم؟

برانکو کارش را خیلی خوب انجام می‌دهد. او از دانش خوبی برخوردار است و پرسپولیس هم در زمان او به هماهنگی نسبی رسیده است. برانکو سعی کرد سیستم بازی پرسپولیس را تغییر دهد و این تیم روی مالکیت توپ تاکید داشته باشد. ضمن آن‌که در حمله و ضدحمله هم زهردار ظاهر شود. در این سیستم، وحید امیری نقشی کلیدی بازی می‌کند و خوشحالم که او فصل بعد هم برای پرسپولیس بازی می‌کند. با وجود سیدجلال خیالمان از بابت دفاع راحت است. در خط میانی نگرانی‌هایی درباره جدایی سروش وجود دارد و مشخص نیست پیشنهاد باشگاه قطری چقدر جدی است. پرسپولیس در صورت از دست دادن سروش باید خیلی زود بازیکنی در حد و اندازه‌های او جذب کند تا میانه میدان این تیم یکباره خالی نشود. البته پرسپولیس خریدهای خوبی داشته ولی باید بازیکنی طراح به خدمت بگیرد تا برای جدایی سروش نگران نباشد. مسلمان و احمدزاده البته بازیکنانی هستند که اجازه نمی‌دهند میانه میدان پرسپولیس خالی باشد با این حال نفر سوم باید جذب شود. در خط حمله هم فکر می‌کنم طارمی و منشا زوج خوبی بشوند. البته باید فصل شروع شود تا اظهار نظر کنیم.

به این ترتیب شما نگران بازی با الاهلی نیستید؟

فکر می‌کنم پرسپولیس بتواند از الاهلی عبور کند؛ اما باید تیم خوبی ببندیم تا برای بازی با الهلال یا العین نگرانی نداشته باشیم. ضمن آن‌که پرسپولیس فصل بعد باید در لیگ برتر و جام حذفی و لیگ قهرمانان بجنگد و ضروری است بر خلاف این فصل، نیمکت خوبی داشته باشد.

این‌که پرسپولیس دو سه بازیکن اصلی خود را برای فصل بعد از دست بدهد چقدر نگران‌کننده است؟

به هر حال ضعیف شدن تیم برای هواداران نگران‌کننده است؛ اما موضوع مهم این است که همه بدانند در طول تاریخ پرسپولیس بازیکنان بسیاری آمدند و رفتند؛ اما فقط این پرسپولیس بود که ماند. پرسپولیس از همه نام‌ها مهم‌تر است و امیدوارم بازیکنان جدیدی که این فصل به تیم اضافه می‌شوند بدانند وارد چه تیم بزرگی شده‌اند.

علی جوادی