برای کسانی که با سبک استراتژی 4X و قسمت اول Endless Space آشنا نیستند، میتوانیم این گیم را شبیه به سری تمدن یا Civilization توصیف کنیم، اما سبک 4X چیست؟ سبک 4X، چهار عنصر جستوجو، گسترش، استثمار و انهدام را به عنوان شالوده اصلی خود دارد. قسمت اول فضای بیکران در قیاس با آنچه الان پیش رو داریم، فضایی خشک و بیروح داشت. سازندگان از این قسمت، اثری ساختهاند که قوه تخیل را هم مینوازد. تمرکز خاصی به داستانپردازی معطوف شده و با انواع کاوشهای جذاب و یکی از زیباترین گرافیکها و صدا در این ژانر طرف هستید.
فرمول گیمپلی فضای بیکران 2 از سبک رایج گیمهای 4X تبعیت میکند. صحنه رخداد وقایع آن با قسمت اول مشترک است: کهکشانی که زمانی تحت سلطه موجوداتی ایزد مانند موسوم به Endless بوده و هنوز هم رد و نشان حضور دیرینشان در آن دیده میشود.
داستان از مقطعی در آینده آغاز شده و حکایت تمدنی را بیان میکند که میخواهد پا جای پای Endless گذاشته و حکومتی عادل و دادگستر را با تکیه بر ستون دانش، اقتصاد، سلطه محض و هر استراتژی دیگری بنا کرده و از مرزی به مرز دیگر گسترش بدهد.
8 تمدن
فرمول 4X در این گیم به این صورت رخ مییابد: ابتدا با تجهیزات لازم، فضاهای ناشناخته را جستوجو و بررسی میکنید. سپس با برپایی پایگاههایی که در نهایت به کلونی تبدیل میشوند، وسعت حکومت خود را گسترش میدهید. با استثمار و بهرهوری از منابعی که در سیارههای مختلف و خود پهنه فضا مییابید آن را تقویت کرده و در صورت سبز شدن هر دشمن یا بدخواهی سر راهتان به انهدامشان دست میزنید.
هر کدام از این چهار رُکن، عمق و جزئیات قابل توجهی دارد و واقعا حس اداره یک حکومت را القا میکند. هشت تمدن قابل بازی در این گیم هست که هرکدام قابلیتها و خواص و از آن مهمتر، خط داستانی خاص خود را دارد و از این نظر میتوانید هشت بار این گیم را به صورتهای متفاوت تجربه کنید. از بین این هشت تمدن تنها یکی از آنها یعنی تمدن انسانی به آدمیزاد میماند و بقیه به طرز غیرقابل تصوری عجیب و غریب هستند. البته این خودش ازجمله جذابیتهای اصلی این گیم است. برای مثال، یکی از آنها به اسم لومریها، اقتباسی قورباغهمانند از تمدن رومیها با خصوصیات مافیایی هستند که کلونیها را میخرند!
یاد گرفتن درست و حسابی زیر و بم هرکدام از این تمدنها، زمان زیادی از گیمر خواهد برد. البته آنهایی که حوصله کنند، از جذابیت دوچندان بخش آنلاین لذت خواهند برد. در عین حال، هر کدام از این تمدنها، سبک و سیاق رفتاری خاص خود را دارد و مثلا اگر یک تمدن متخاصم را انتخاب کنید، باید صلحجویی و رحم و شفقت را ببوسید و کنار بگذارید.
البته فقط اینها نیست. سیاست هم نقش پررنگی ایفا میکند. شش حزب مختلف ـ صنعتگرا، نظامیگرا، زیستگرا، صلحطلب، دانشگرا و مذهبگرا ـ در این گیم وجود دارد که برای کسب جایگاه در کرسیهای مجلس نمایندگان شما رقابت میکنند.
از آنجایی که سطح شادی مردم ارتباط مستقیمی با حزب حاکم در مجلس دارد، در این بخش با چالش سختی روبهرو هستید. برای مثال اگر تمدنی کشورگشا داشته باشید، در صورت به قدرت رسیدن صلحطلبها با مشکلات عدیدهای روبهرو خواهید شد. در مقابل، وقتی تمام جبهه شما از صلحطلبها تشکیل شده باشد، در صورت رویارویی با یک تمدن نظامیگرا دچار مشکل میشوید. همچنین از آنجایی که حزب حاکم در تایید و رد قوانین نقشی مستقیم دارد، باید خیلی مراقب این وجه داستان باشید.
بازی قدرت
بُعد اقتصاد در این گیم بسیار متنوع و براساس سیستم FIDSI است که به پنج منبع اصلی یعنی خورد و خوراک، صنعت، خاک (مادهای باستانی که در این گیم به عنوان ارز به کار میرود)، دانش و نفوذ اشاره دارد. هرچه در این گیم بیشتر جلو میروید، گیمپلی و ابعادش هم پیچیدهتر میشود. خوشبختانه این گیم در آموزش ریز و درشت گیمپلی خیلی خوب عمل میکند و انواع و اقسام متنهای آموزشی به داد بازیکن میرسد.
کلونیهای شما در اصل نقش کارگاههای تولید منابع شما را دارند. هر سازهای که برای افزودن به کلونیها در دسترس دارید، فواید خاص خود را به پای میز میآورد. انتخابهای شما در این مقاطع نیز در رقم زدن عاقبت شما نقش پررنگی ایفا میکنند.
همه اینها در نهایت به گردونه چهارقطبی ارتش، توسعه حکومت، دانش و کاوش و اقتصاد ختم میشود که هر کدام یکسری قابلیت خاص برای تقویت و توسعه در آن جهت ارائه میکنند. طبعا یادگیری و استفاده از همه اینها ممکن نیست و باید با دقت تمام بین آنها انتخاب کنید و در عین حال این را در نظر داشته باشید که هر لحظه ممکن است یکی از تمدنهای متخاصم روانه کلونیهای شما شود و باید دفاعیات لازم را برای مقابله داشته باشید.
اینها که تا اینجا گفتیم، تازه شاکله اصلی زیربنا را تشکیل میدهند. روایت که کلید میخورد، با چیزی روبهرو هستید که کاش Mass Effect 3 به گوشهای از آن دست یافته بود. کاوش فضا در این گیم، لذتی وصفناپذیر دارد. تکرار هم دارد، اما در خلال همان تکرارها گاهی ممکن است با نژادی جدید یا حتی کهکشانی جدید روبهرو شوید و سفره حکومت خود را در آن هم بگسترانید.
سیاوش شهبازی
ضمیمه کلیک جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد