مجازات‌های ناچیز، مانع مزاحمان تلفنی نمی‌شود

مسلما این افراد در دوران کودکی یا نوجوانی مورد توجه و محبت قرار نگرفته‌اند و این رفتار واکنشی است در مقابل امیال سرکوب شده آنها که با ایجاد تشویش برای دیگران به ارضای امیال خود دست می‌زنند.

گفته می‌شود این اقدامات مربوط به نوجوانان و جوانان است، اما مشکلات روحی و روانی این افراد ممکن است به صورت مزمن باشد و در سنین بالاتر ادامه پیدا کند.

اگرچه مزاحمت‌های تلفنی برای مراکزی چون آتش‌نشانی و اورژانس بیشتر با تصور سرگرمی و وقت گذرانی صورت می‌گیرد، اما انگیزه اصلی مزاحمان تلفنی جلب توجه است. در اشکال دیگر، این مزاحمت‌ها با انگیزه ارعاب یا حتی ارضای نیازهای جنسی صورت می‌گیرد.

برخی از این افراد، توانایی برقرار کردن یک ارتباط معمولی را ندارند و در جست‌وجوی فردی‌اند تا بتوانند با او مکالمه کنند. آنها که توانایی ارتباط از طریق مشروع و هنر ایجاد یک گفت‌وگوی عاطفی و انسانی را ندارند، دست به مزاحمت برای افراد دیگر می‌زنند.

همچنین با پیشرفت فناوری‌های ارتباطی و توسعه فضای مجازی، شاهد اشکال دیگری از مزاحمت‌ها هستیم که اگر چه به صورت مستقیم صورت نمی‌گیرد، اما از مشکلات روانی مزاحمان خبر می‌دهد. شایعه پراکنی و انتشار اخبار نادرست به منظور رعب و وحشت به شکل عمومی یا انتشار تصاویر خصوصی افراد به قصد انتقام و آزار، نمونه‌های دیگری از مزاحمت و مردم آزاری است.

به نظر می‌رسد این افراد در پشت گوشی تلفن یا نمایشگر خود، شجاعت پیدا می‌کنند.

اگر اطلاع‌رسانی مناسب در این زمینه صورت گیرد و خانواده‌ها آگاهی کافی کسب کنند، زمینه درمان این افراد با ناهنجاری‌های روحی و روانی فراهم می‌شود.

از دیدگاه حقوقی با توجه به حالت و نوع این مزاحمت‌ها، واکنش‌های متفاوتی صورت می‌گیرد. همه رفتارهای ناهنجار این افراد نامتعادل امکان تعقیب قضایی و حقوقی و مجازات آنها را در پی ندارد، بلکه با توجه به شکل مزاحمت، مراجع قضایی با آن برخورد خواهند کرد. تهدید از طریق تلفن، انتشار صور قبیحه، ایجاد مزاحمت مداوم ازجمله مواردی است که قابلیت پیگیری قضایی دارد، اما در موارد دیگری که در قانون پیش‌بینی نشده مراجع قضایی با توجه به عرف برخورد می‌کنند، اما برخی مزاحمت‌ها به شکل نوآورانه‌ای بروز می‌یابد که نه در قانون و نه عرف واکنشی نسبت به آن وجود ندارد.

با این تفاسیر، در مورد مزاحمت‌های تلفنی که جرم تلقی می‌شود، قانونگذار مجازات‌های ناچیزی را پیش‌بینی کرده به گونه‌ای که مانع تکرار جرم نمی‌شود.

دکتر علی نجفی

استاد دانشگاه