در بخشنامه طرح ضربتی وام ازدواج آمده بود متقاضیان وام 10 میلیونی ازدواج میتوانند بعد از ثبت نام در سایت بانک مرکزی و انتخاب یکی از بانکهای ملی ایران، صادرات ایران، تجارت، ملت، سپه، رفاه کارگران، کشاورزی، مسکن، توسعه تعاون، قرضالحسنه مهر ایران و صندوق قرضالحسنه پارسیان نسبت به دریافت این تسهیلات اقدام کنند.
یارانه نقدی یکی از گزینههایی بود که اعلام شد متقاضیان دریافت وام ازدواج میتوانند از آن به عنوان ضمانت تسهیلات دریافتی استفاده کنند، به نحوی که اگر زوجها مشمول دریافت یارانه هستند، همان به عنوان ضامن قرار خواهد گرفت.
بانک مرکزی همچنین اعلام کرده بود اگر زوجها در سامانه ازدواج، یک بانک مشترک را انتخاب کرده باشند، ارائه یک ضامن معتبر به شرطی که میزان حقوق دریافتی آن برای اقساط هر دو قرارداد زوجین پاسخگو باشد، کافی خواهد بود.
همچنین اگر متقاضی دریافت تسهیلات ازدواج، کارمند رسمی یا پیمانی دولت، نیروهای نظامی و انتظامی، نهادها و موسسات عمومی نظیر شهرداری و بنیاد، کمیته امداد و هلالاحمر باشد، در صورت ارائه گواهی تعهد کسر اقساط از سازمان مربوط به همراه ارائه فیش حقوقی و حکم کارگزینی و در صورتی که مانده حقوق نامبرده کفایت کند، نیازی به اخذ ضامن نیست.
از دیگر امکاناتی که برای وام ازدواج در نظر گرفته شده بود، ضمانت یک نفر کارمند رسمی، پیمانی، بازنشسته دولت، نیروهای نظامی و انتظامی، نهادها و موسسات عمومی، کارگر یا کارمند شرکتهای تولیدی ـ صنعتی بزرگ و فعال با ارائه آخرین فیش حقوقی و حکم کارگزینی بود.
همچنین در این بخشنامه آمده بود: ضمانت یک نفر کاسب دارای پروانه کسب که در زمان اعطای تسهیلات دارای فعالیت اقتصادی باشد، برای ضمانت وام ازدواج کافی است.
سیدعلیاصغر میرمحمد صادقی، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی هم با تاکید بر اجرای قطعی تفاهمنامه بین بانک مرکزی و بانکهای عامل این طرح و تسهیل در امر پرداخت تسهیلات قرضالحسنه ازدواج، گفته بود: بانکهای عامل این طرح برای هر فقره وام ازدواج صرفا باید یک نفر ضامن معتبر اخذ کنند.
این طرح قرار بود طی دو ماه مرداد و شهریور ادامه داشته باشد. در ابتدای اجرای این طرح شاهد استقبال برخی بانکها از این بخشنامه بانک مرکزی بودیم که خیلی زود به دست فراموشی سپرده شد و اکنون وقتی متقاضی به بانکی برای دریافت وام ازدواج مراجعه میکند عنوان میشود که کدام بخشنامه؟ طبق آن سهمیهای که به بانک ما اختصاص دارد ما میتوانیم پرداختی داشته باشیم.
آن روی سکه
کاظمی، یکی از متقاضیان تسهیلات ازدواج به خبرنگار ما میگوید: روند ثبتنام و دریافت وام ازدواج خیلی سخت است و بارها از دریافت آن منصرف شدم، اما بهدلیل مشکلات مالی بهناچار تحمل میکردم. 12 اردیبهشت سالجاری برای ثبتنام تسهیلات ازدواج اقدام کردم که ابتدای مرداد اعلام شد با تقاضای اینجانب موافقت شده است.
وی افزود: با شنیدن این خبر خوشحال به بانک تجارت محل سکونت خود واقع در شهر اندیشه مراجعه کردم، اما مسئولان شعبه باز هم من را ناامید کردند و گفتند احتمال دارد بین هفت تا هشت ماه پرداخت تسهیلات ازدواج به طول بینجامد.
این متقاضی تسهیلات ازدواج ادامه داد: برای اینکه بتوانم زودتر به این تسهیلات دست یابم به زادگاه خود در استان مازندران رفتم که بانک تجارت شعبه گلوگاه این استان نیز زمان پرداخت را شش ماه پیشبینی کرد. بعد از این ماجرا به بانک تجارت دیگری مراجعه کردم که بحمدالله قبول کرد در اسرع وقت آن را پرداخت کند و اکنون در حال پیداکردن ضامن هستم.
این متقاضی تسهیلات ازدواج تاکید کرد: البته هنوز واریزی در این بخش اتفاق نیفتاده و تنها گفتند بزودی پرداخت میشود. قبلا سفته 12 میلیون تومانی برای تسهیلات 10 میلیون تومانی دریافت میشد اکنون سفتهها به مبلغ 15 میلیون تومان افزایش یافته که این روند باعث میشود هزینه دریافت تسهیلات ازدواج بیشتر شود.
بررسیهای میدانی
خبرنگار جامجم برای بررسی روند پرداخت وام ازدواج، به شعب بانکهای عامل سر زد. رئیس شعبه یک بانک خصوصی در پاسخ به این سوال که آیا بخشنامه بانک مرکزی اجرا میشود یا خیر، گفت: بله اما بانکها مثل پدر برای دولت شدند. به این دلیل که هر جایی پول کم میآورد و قصد دارد نام خود را سر زبانها بیندازد از نظام بانکی استفاده و تسهیلات تکلیفی را به بانکها تحمیل میکند.
این رئیس شعبه افزود: اکنون بانک مرکزی اعلام کرده که از حساب یارانه به عنوان ضمانت برای وام ازدواج استفاده کنید اما مشکل اینجاست که میزان یارانه دو نفر کفاف یک قسط را هم نمیدهد و بانک دیرتر به منابع خود دست پیدا میکند از اینرو ضامن را طلب میکند که با نارضایتی مشتریان روبهرو میشود.
رئیس یک شعبه دیگر بانک عامل هم با ابراز بیاطلاعی از بخشنامه طرح ضربتی پرداخت وام ازدواج گفت: شما این موضوع را از کجا آوردید؟ چنین بخشنامهای وجود ندارد و هر بانک مطابق روال سابق، با توجه به سهمیهای که دارد پرداختیهای خود را انجام میدهد.
مسئول اداره تسهیلات یکی از بانکهای دولتی نیز نسبت به اجرای طرح ضربتی وام ازدواج واکنش نشان داد و گفت: منابع زیادی در اختیار بانکها نیست که بتوانند به صورت ضربتی آن را از چرخه مالی خود خارج کنند.
همچنین بررسی پرداخت وام ازدواج در بانکهای عامل نشان میدهد برخی بانکها از پذیرش یارانه نقدی به عنوان ضامن وام ازدواج، خودداری میکنند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد