سفر به جذاب ترین شهرک ایران

به بهانه سه دهه فعالیت این شهرک تاریخی و ارزشمند و خاطره‌ساز و فعالیت مستمر تلویزیونی و سینمایی در آن، تصمیم گرفتیم سفری به آنجا داشته باشیم و شما را هم در این لذت و قدم زدن در دل تاریخ، شریک کنیم. همین‌جا باید از حضور حسین ساده‌وند، نماینده مدیریت شهرک در لوکیشن‌ها تشکر کنم که با توضیحات خود ما را در این گردش یک روزه تلویزیونی سینمایی تاریخی همراهی کرد. در گفت‌وگو با مدیر شهرک تلویزیونی سینمایی ایران از برنامه‌ها و اهداف این مجموعه پرسیدیم و کمال فیض‌آبادی هم ضمن توضیح درباره وضعیت فعلی و افق پیش‌روی این شهرک، از توسعه این فضای مهم و ارزشمند برای تلویزیون و سینمای کشور خبر داد. در این گزارش به تاریخچه شهرک و گنجینه لباس و دکور و دیگر عناصر هنری و فنی این شهرک شگفت‌انگیز پرداختیم.

آثار ماندگار در شهری شگفت

30 سال پیش در چنین روزهایی با همت زنده یادان هنرمند، علی حاتمی (نویسنده و کارگردان) و ولی‌الله خاکدان (طراح صحنه)، این شهرک آغاز به کار کرد و سریال ماندگار «هزاردستان» (با نام اولیه جاده ابریشم) در آن فیلمبرداری شد.

شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران اما پس از این سریال هم به کار خود ادامه داد و به عنوان لوکیشن، میزبان فیلم و سریال‌های مختلفی بوده است. «یتیمخانه ایران»، «ماجرای نیمروز»، «آتش و قداره»، «استرداد» و «بمب» از جمله فیلم‌های سال‌های اخیر سینمای ایران است که بخش‌هایی از آنها در این شهرک جلوی دوربین رفته. همین‌طور باید از سریال‌هایی چون «معمای شاه»، «آرماندو»، «پاهای بیقرار»، «سربداران»، «کارآگاه علوی»، «شهرزاد» و «اشک‌ها و لبخندها» هم یاد کرد که شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران لوکیشن آنها بوده است. خیابان لاله‌زار قدیم، خیابان منیریه، میدان توپخانه، بازارچه خانی‌آباد، لوکیشن شهر کوفه، لوکیشن مریم مقدس و... بخشی از فضاهای این مجموعه است. این مجموعه که در بزرگراه شهید لشگری (اتوبان تهران ـ کرج)، کیلومتر 15 خیابان پنجاه و پنج قرار دارد همه روزه میزبان علاقه‌مندان است.

افزایش مساحت شهرک

مدیر شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران به جام‌جم گفت: با تغییری که در چند وقت اخیر صورت گرفت فعالیت شهرک از چهار پروژه به عددی دو رقمی رسید، به نوعی که کمبود لوکیشن هم اتفاق می‌افتاد. با پیشنهاد دکتر مرتضی میرباقری، معاونت سیما و مرکز تولید و فنی سینما درخصوص توسعه شهرک، فضای 30 هکتاری ما به 53 هکتار افزایش خواهد یافت.

خیابان انقلاب در دهه 60

کمال فیض‌آبادی درباره لزوم ساخت لوکیشن‌های جدید دهه‌های مختلف از جمله دهه 60 برای پاسخگویی به اقتضائات قصه‌ها و فاصله گرفتن از لوکیشن‌های تکراری توضیح داد: الان این اتفاق افتاده و لوکیشن خیابان انقلاب ما از سال 50 تا 60 را پشتیبانی می‌کند، اما در مجموع برنامه‌هایی برای توسعه لوکیشن هم داریم و سعی می‌کنیم حتی به تاریخ روز کشور هم برسیم.

شهری توریستی

این شهرک شاهد افزایش وجه توریستی و گردشگری میان علاقه‌مندان داخلی و خارجی و تلاش برای همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است. یکی از معضلات این است که شهرک آن‌طور که شایسته و لازم است، میان عموم مردم شناخته نشده. اگر با همکاری مسئولان مرتبط اطلاع‌رسانی خوبی در این زمینه چه داخلی و چه برون مرزی صورت بگیرد، به‌طور یقین این معضل حل خواهد شد. در زمینه همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی هم ظرفیت‌های خیلی خوبی وجود دارد.

پروژه‌های بین‌المللی در بستر شهرک

خیلی از کشورهای خاورمیانه این بستر را ندارند و سازندگان آثار تلویزیونی و سینمایی آنها تمایل دارند از فضا و لوکیشن‌های متنوع این مجموعه استفاده کنند. سریال «باب المراد» که محصول مشترک چند کشور منطقه است و به زندگی امام جواد(ع) می‌پردازد، از جمله آثاری است که در سال‌های اخیر در شهرک فیلمبرداری شده. همین‌طور باید به نماآهنگ «بازگشت اسیران» محصول کشور عراق اشاره کنم که اینجا فیلمبرداری شد. همه اینها نشان می‌دهد که ما ظرفیت ارائه خدمات برون کشوری را هم داریم.

توسعه پروژه‌ای ملی

مدیر شهرک تلویزیونی سینمایی ایران، این شهرک تلویزیونی و سینمایی را گنجینه‌ای پنهان خواند و افزود: این مجموعه آن طور که باید و شاید هنوز به حق خود نرسیده است. اینجا ظرفیت‌های خیلی خوبی دارد و می‌تواند به جای بسیار بیشتر از تعداد فعلی، لوکیشن داشته باشد، منوط به این‌که برای زیرساخت‌های آن همت لازم را داشته باشیم و استانداردهای ضروری برای شهرک مهیا شود. برای این منظور نیاز است همه دست‌اندرکاران فیلم و سریال‌های مختلف نسبت به این مجموعه، عِرق ملی داشته باشند. اگر این همدلی و همکاری اتفاق بیفتد، با ظرفیت‌هایی که وجود دارد یقین دارم به‌طور همزمان می‌توانیم تا 30 پروژه را به‌طور همزمان در شهرک پوشش دهیم.

3 گنجینه ماندگار

در شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران ما سه گنجینه مختلف فنی، صحنه و لباس داریم. همین‌طور باید به ماشین‌های قدیمی این مجموعه اشاره کرد که در فیلم و سریال‌هایی استفاده می‌شود که قصه آنها در دهه‌های گذشته می‌گذرد. گنجینه صحنه بیش از 16 هزار قلم وسیله دارد و در اختیار پروژه‌های مختلف تئاتر، تلویزیون و سینما قرار می‌گیرد. در گنجینه لباس بیش از 20 هزار لباس وجود دارد که مربوط به تاریخ‌های مختلف است.

نقش بی‌بدیل زنده‌یاد حاتمی

مدیر شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران به نقش مهم و تعیین‌کننده علی حاتمی و ولی‌الله خاکدان در تاسیس این مجموعه اشاره می‌کند و می‌گوید: من به سهم خود به عنوان یک شهروند ایرانی، برای ایجاد این شهرک خودم را مدیون این دو عزیز می‌دانم و چه خوب است که همه ما ایرانی‌ها بارها و بارها به نیکی از این عزیزان یاد کنیم و نامشان را گرامی بداریم. برای تلاش همین بزرگواران و دیگر زحمتکشان ساخت این مجموعه است که می‌گویم شهرک تلویزیونی سینمایی ایران یک گنجینه پنهان است. اینجا حال و هوای متفاوتی دارد و پر از انرژی است. انگار هنوز هم زندگی درگذشته جریان دارد، در صورتی‌که الان در شهرهای ما این وضعیت نیست. وقتی در شهرک قدم می‌زنم، افسوس گذشته‌ها را می‌خورم. همه باید کمک کنیم که این شهرک باقی بماند.

شفاف‌سازی درباره یک نام

از قدیم همه می‌گویند شهرک سینمایی غزالی، در‌صورتی که اصالت اینجا تلویزیونی است. چون هم با سریال تلویزیونی هزاردستان کلید خورد و هم از نظر ساختاری، زیرنظر سازمان صداوسیماست، اما افتخار می‌کنیم که به وزارت ارشاد و سینما هم خدمات ارائه می‌دهیم و از این همکاری استقبال می‌کنیم. اما درباره نام غزالی؛ اینجا هیچ سنخیتی با نام امام محمد غزالی ندارد.

دلیل این نامگذاری این است که ملک اینجا در قدیم متعلق به فردی به نام غزالی بود و به اشتباه همین نام روی آن باقی ماند. درحال حاضر به سازمان پیشنهاد داده شده است که نام این مجموعه شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران باشد.

یک مستند دیدنی

اگر دوست دارید بدانید شهرک تلویزیونی و سینمایی ایران چطور ساخته شد و به بهره‌برداری رسید، توصیه می‌کنم مستند دیدنی پشت‌صحنه هزاردستان ساخته زنده‌یاد روح‌الله امامی، تدوینگر سینمای ایران را ببینید. این فیلم به شما نشان می‌دهد که چگونه بخشی از تاریخ ایران در بیابانی برهوت در اطراف تهران از نو بنا می‌شود.

هوشنگ سمندی فیلمبرداری و ناصر طهماسب گویندگی این مستند را به‌عهده دارد.

علی رستگار

سینما