تلاش محققان ایرانی برای درمان ام اس و قطع نخاع / شبیه سازی دو نژاد حیوانی با ژنتیک خاص در رویان

دکترعبدالحسین شاهوردی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد: پژوهشگاه رویان وابسته به جهاد دانشگاهی یکی از دستاوردهای انقلاب 57 است. یکی از موضوعاتی که بعد از انقلاب به آن توجه ویژه شد کاربردی کردن نتایج تحقیقات انجام شده در دانشگاه ها بود. همچنین جهاد دانشگاهی، یکی دیگر از مهم ترین دستاورهای علمی ایران پس از انقلاب بود که توانست، انقلابی در کشور ایجاد کند و کشور را در بسیاری از عرصه های علم، در فهرست کشورهای صاحب نام قرار دهد.

وی ادامه داد: در آن زمان درمان ناباروری در زوجین باعث می شد افراد به خارج کشور برای حل مشکلشان سفر کنند، اما با شکل گیری این پژوهشگاه نه تنها دیگر ایرانیان برای رفع نیازشان در این خصوص به خارج از کشور نمی روند بلکه ایران خود میزبان بیماران خارج از کشور است.

به گفته سرپرست موسسه رویان، این پژوهشگاه که از سال 1370 با هدف ارائه خدمات درمان ناباروری و انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در زمینه علوم سلولی راه‌اندازی شد، تحقیقات وسیعی در این زمینه انجام داده است به گونه‌ای که بعد از گذشت 26 سال از فعالیت خود تبدیل به مرکز ارائه دهنده خدمات تحصصی و فوق تخصصی در زمینه علوم سلولی و سلول درمانی در ایران و خاورمیانه شده است.

شاهوردی اظهار داشت: کارهای تاثیر گذاری در رابطه با درمان ناباروری و سلول های بنیادی انجام و به ثبت رسید.

.سلول بنیادی، مادر تمام سلول‌ها است و توانایی تبدیل شدن به کلیه سلول‌های بدن را دارد. این سلول‌ها توانایی خود نوسازی و تمایز به انواع سلول‌ها از جمله سلول‌های خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. ضمن آنکه در بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف می‌توانند به درون بافت‌های آسیب دیده‌ای که بخش عمده سلول‌های آنها از بین رفته است، پیوند زده‌ شده و جایگزین سلول‌های آسیب دیده شوند و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند.

رئیس پژوهشگاه رویان خاطرنشان کرد: امروزه بیش از 70 مرکز ناباروری به زوجین خدمات می دهند، همچنین در موضوع سلول های بنیادی کار های مهمی انجام شد و نام کشورمان در لیست 10 کشور صاحب نام این رشته ثبت گردید علاوه بر آن تنها به موضوع سلول های بنیادی و تولید علم بسنده نشد بلکه به کاربرد آن نیز در سلول درمانی توجه بخصوص شد.

وی افزود: ما در بحث کارآزمایی بالینی و سلول درمانی اقدامات مهمی را انجام داده ایم، برای مثال شرکت های «دانش بنیان» در این زمینه شکل گرفته است. همچنین شرکت «سِل تک» یکی دیگر از دستاوردهای پژوهشگاه رویان در این ایام است که بتواند به شکل حرفه ای سلول را تولید کند.

رئیس پژوهشگاه رویان داشتن نگاه بین المللی را اقدام مهمی دانست و ادامه داد: پژوهش ها و تحقیقات کشور باید در درجه بین المللی باشد و همچنین داشتن مشارکت های بین المللی برایمان حائز اهمیت است تا بتوانیم با بهترین مراکز رقابت کرده و زمینه ای را ایجاد کنیم تا جوانان کشورهای دیگر هم برای کسب دانش به کشور ما مراجعه کنند.

وی در خصوص کارهای جدید این پژوهشگاه به جام جم انلاین گفت: تحقیقات این پژوهشگاه به شکل برنامه ای در حال کار است. در قالب کار آزمایی بالینی در زمینه بیماری ام اس، فلج مغزی، قطع نخاع و در زمینه های چشم(قرنیه و شبکیه) کار های تحقیقاتی مهمی در حال انجام است. امیدواریم در این کارهای تحقیقاتی به نتیجه ای برسیم که بتوان در درمان نیز از آن بهره مند شویم.

به گفته این متخصص جنین شناسی، تولید پروتئین های نوترکیب یکی دیگر از اقدامات مهم این پژوهشگاه است.

شاهوردی متذکر شد: «رویانا»، «حنا» و دیگر حیوانات تراریخته مانند «شنگول» و «منگول» که در موضوع همانند سازی نیز در صنعت دامپروری نیز ورود پیدا کردند، موفق شدیم علاوه بر نژاد بومی که قبلا کار شده بود نژاد «سانن» و «مورسیا» (نژاد بزهایی با پتانسیل ژنتیکی خاص) را در کشور شبیه سازی کنیم و امیدواریم در سال آینده بتوانیم آنها را تکثیر کرده و جنین های خوبی را در رحم بزهای معمولی منتقل کنیم و بتوانیم نسل این حیوانات که پتانسیل ژنتیکی مناسبی دارند، ادامه دهیم. تولد شنگول و منگول، حاوی ژن تولید پروتئین نوترکیب انسانی است.

رئیس پژوهشگاه رویان بیان کرد: در خصوص زمینه پزشکی تولید مثل بحث «بانک تخمدانی» مطرح شد، امروزه بسیاری از بیماران سرطانی با یک دوره شیمی درمانی یا رادیوتراپی می توانند بیماریشان را به خوبی کنترل کنند، اما باید گفت شیمی درمانی عوارض خاص خود را دارد برای مثال شیمی درمانی و رادیوتراپی در یک خانم باعث می شود تخمک گذاری مختل شود و در این زمان بیمار با مشکل جدی نازایی مواجه خواهد شد. این بانک به عنوان یکی از زیر گروه‌های بخش جنین شناسی این پژوهشگاه راه‌اندازی شد و با انجماد و نگهداری بافت تخمدان امید به آینده و تحقق رویای فرزندار شدن بیماران سرطانی را رقم می‌زند.

وی در رابطه اقدامات پژوهشگاه در خصوص بیماری های ژنتیکی گفت: یکی از اقدامات پزشکی که در زمینه تولید مثل انجام دادیم این است که امروزه در سطح سلولی و مولکولی همکاران ما می توانند با بررسی های ژنتیکی بخصوص در خانواده هایی که مشکلات ژنتیکی و بیمای های خاصی از قبیل تالاسمی و هموفیلی دارند از تولد نوزادان بیمار در نسل های بعد جلوگیری کنیم.

شاهوردی در خصوص اولویت های پژوهشکده در سال آینده گفت: یکی از مهم ترین اولویت های رویان این است که بتوانیم شرکت های دانش بنیان را توسعه دهیم و فضای کسب و کار را برای محققین فراهم سازیم.

بیتا نوروزی- جام جم آنلاین