درمان تنبلی عضلات در فضا با راهکار دارویی

کاهش تراکم ماهیچه‌ای برای فضانوردان هنگام بازگشت به زمین مشکلاتی ایجاد می‌کند. پژوهشگران سال‌هاست برای ‌مقابله با این شرایط، روی راهکارهای مختلف مطالعه می‌کنند؛ مثلا فضانوردان هر روز ساعتی از زمان خود را در ایستگاه فضایی بین‌المللی به ورزش‌هایی همچون پیاده‌روی ثابت و دوچرخه ثابت اختصاص می‌دهند یا لباس‌ کشسانی می‌پوشند که فشار بیشتری روی عضلات آنها بیاورد تا روند کاهش تراکم ماهیچه‌ای را کندتر کند. همچنین رژیم‌های غذایی فضانوردان به گونه‌ای تعیین می‌شود که عوارض ناشی از این مشکل را به حداقل ممکن برسانند.

این موضوع درباره فضانوردانی است که مدت اقامت‌شان در ایستگاه فضایی بین‌المللی حدود شش ماه است. اما چالش اصلی پژوهشگران درباره سفرهای فضایی طولانی‌مدت آینده به مقاصدی همچون مریخ است که حدود سه سال طول می‌کشد. در چنین شرایطی بدون شک فضانوردان با چالش‌های بزرگ‌تری روبه‌رو می‌شوند.

به همین علت پژوهشگران به روش‌های موثرتری برای مقابله با کاهش تراکم ماهیچه‌ای فکر می‌کنند. یکی از روش‌های پیشنهادشده، درمان‌های دارویی است. در همین زمینه در ماه‌های گذشته فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی طرحی پژوهشی را به سرانجام رساندند. در این طرح یک ایمپلنت ویژه روی بدن تعدادی موش نصب شد که وظیفه آن دارورسانی به بدن موش‌ها برای مقابله با تنبلی عضلاتشان بود. گروهی از موش‌ها ماه گذشته به زمین بازگشتند و گروهی دیگر در ماه آینده به زمین باز می‌گردند تا پژوهشگران اثرات درمان‌های دارویی را روی موش‌ها بررسی کنند.

در صورتی که این روش نتیجه‌بخش باشد، در سال‌های آینده می‌توان از آن برای مقابله با تنبلی عضلات فضانوردان استفاده کرد. اما قبل از آن پژوهشگران باید آزمایش‌های متعددی در این زمینه انجام دهند و از همه مهم‌تر مجوزهای لازم از موسسه مبارزه با موادمخدر آمریکا اخذ شود، زیرا بسیاری از داروها برای استفاده بالینی در انسان (بخصوص برای فضانوردان) باید از هر لحاظ ایمن باشند.

در این طرح، پژوهشگران علاوه بر آزمایش داروها، عملکرد ایمپلنت دارورسان را نیز بررسی کردند. نمونه‌های بهینه‌سازی این ایمپلنت در آینده روی بدن فضانوردان نصب شده و به‌صورت خودکار عمل دارورسانی را به بدن آنها انجام می‌دهد. به این صورت فضانوردان لازم نیست دارورسانی را خود شخصا انجام دهند. این قطعه به حسگرها و ابزارهای ارتباطی مجهز است که به پزشکان امکان می‌دهد از راه دور مقدار و دوز داروها را نیز مشخص کنند.این ایمپلنت کاربرد زمینی نیز دارد و از آن می‌توان برای بیمارانی که بنا به هر دلیل، توان حرکت یا توان دارورسانی به خود را ندارند استفاده کرد و از طریق اینترنت یا حتی بلوتوث به آن فرمان داد.