به گزارش جام جم آنلاین از خبرگزاری صداوسیما، در جریان نشست خبری عصر سه شنبه در پاریس، یک خبرنگار به زبان عربی پرسید: آقای رئیس جمهور، شما به این موضوع اشاره کردید که هماهنگی زیادی بین دو کشور فرانسه و عربستان در موضوعات متنوعی وجود دارد و به طور اخص در حوزه مبارزه با تروریسم، مقابله با نفوذ ایران، اوضاع سوریه و اوضاع یمن و همچنین دوستی بین دو کشور و دو ملت، شما اشاره کردید یک اختلاف کوچک درباره توافق هستهای ایران وجود دارد و ولیعهد محمد بن سلمان در گذشته اعلام کرده است که این توافق از سوی ایران رعایت نشده است و فعالیت ایران بر اساس یک ایدئولوژی صورت میپذیرد. رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ اعلام کرده است که از این توافق خارج میشود. موضع فرانسه درباره این توافق چیست؟ آیا از آن خارج میشوید یا تلاش میکنید آن را اصلاح کنید؟ شما شرایط را برای پایان دادن به این «هژمونی ایران» چگونه ارزیابی میکنید و اینکه مانع ایران در مسیر دستیابی به سلاح هسته ای - که به ضرر کشورهای منطقه و در راستای منافع این کشور قرار دارد- شوید؟
رئیس جمهور فرانسه پاسخ داد: فرانسه امضا کننده این توافق در ژوییه ۲۰۱۵ است و همین طور آمریکا. فرانسه بر این باور است و مشاهده کرده که ایران توافق هستهای را رعایت کرده است. من خودم با رئیس آژانس بین المللی انرژی هستهای که مسئول نظارت در این باره است، ملاقات کردم. من خودم بعد از دیدار با رئیس جمهور ترامپ، از رئیس آژانس خواستم که برخی بازرسیها را در حوزههای دانشگاهی در ایران تقویت و تشدید کنیم. واقعیت این است که آنچه بین طرفین توافق امضا شد، امروز نمیتوانیم بگوییم که رعایت نشده است. اما آیا این توافق تمام موارد مرتبط با ایران را پوشش میدهد. پاسخ منفی است.
مکرون به رغم اعتراف به رعایت توافقنامه از سوی ایران گفت: نخست اینکه این توافق پاسخی برای بعد از سال ۲۰۲۵ ندارد. این موضوعی است که باید درباره آن کار کنیم برای اینکه مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای شویم. اما تا ۲۰۲۵ ما نظارت کاملی بر برنامه هستهای ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی داریم که تا به امروز هیچ نکتهای وجود نداشته است که بگوییم این توافق رعایت نشده است.
رئیس جمهور فرانسه بار دیگر ادعای مضحک علیه دکترین دفاعی ایران مطرح کرد و گفت: اما باید با برنامه بعد از ۲۰۲۵ و با کار درباره موشکهای بالیستیک تکمیل شود که امروز وجود ندارد و عربستان سعودی در جریان کامل آن قرار دارد. من امیدوارم و خواستار آن هستم که ساز و کار جدیدی راه اندازی شود و تحریمهای دیگری در ارتباط با این فعالیت اعمال شود.
همین طور باید یک راهبرد جمعی برای محدود سازی «توسعه طلبی ایران» حاصل کنیم؛ در این رابطه مواردی که به عراق، یمن، سوریه مرتبط است و البته «بی ثبات سازی در لبنان» را باید مد نظر قرار دهیم. این مباحثاتی است که در پیش داریم و کارهایی است که خواستار انجام آن هستم. آیا باید برای انجام کارآمد این امور به برجام پایان بدهیم؟ از دید من پاسخ منفی است. سوال من این است که درباره بخش هستهای گزینه جایگزین ما چیست؟ ما نمونه کره شمالی را در پیش رو داریم. کره شمالی همه گفتگوها را قطع کرد و راهکاری برای پیگیری هم وجود نداشته است. این کشوری است که بیش از هر کشور دیگری متحمل تحریمهای بین المللی شده است و با این حال موفق شده است تا حد شلیک موشکهایی که به تازگی شاهد آن بوده ایم پیشروی کند بنابراین اگر ما از برجام خارج شویم، در بخش هستهای هیچ تضمینی نداریم که ایران به کارش در این زمینه ادامه ندهد.
مکرون در ادامه افزود: من فکر میکنم قدرت کشورهای بزرگی که میخواهند از حقوق بین الملل دفاع کنند این است که وقتی توافقی را امضا میکنند نمیتوانند بگویند خودمان آن را رعایت نمیکنیم. این اصل واضح حقوق بین الملل است و شما نمیتوانید به عنوان عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد، به نام کشورتان توافقی را امضا کنید و بگویید حقوق بین الملل را رعایت میکنید و در حالیکه یکی از اصول این حقوق محترم شمردن پیمان هاست، بگویید که من این یا آن پیمان را وقتی مطابق میل و منافع ام نباشد، پاره میکنم. این ایده خوبی نیست. من بر این اساس میگویم اعلام موضع آمریکا امری مطلوب نیست. پاسخ من روشن است. اول اینکه یک فرآیند آمریکایی در جریان است که به رئیس جمهور مربوط نمیشود و موضوعی بین رئیس جمهور و کنگره است که چند ماهی به طول میانجامد. دوم اینکه من عقیده دارم که این توافق هستهای باید با توافقی برای بعد از سال ۲۰۲۵، موشکهای بالیستیک و مساله فعالیت منطقهای ایران تکمیل شود.
تناقض گویی مکرون درباره برجام
رئیس جمهور فرانسه در تناقض گویی آشکار گفت: خیلی تمایل دارد در هفته ها و ماه های آینده با آمریکا و عربستان و بالاخص با امضاکنندگان برجام کار و فعالیت کند تا ایران تضمین های لازم را برای آنکه سلاح هسته ای نسازد به کشورها بدهد.
وی این سخنان را در بخش پرسش و پاسخ ها در کنفرانس خبری با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی مطرح کرد.
در جریان نشست خبری عصر سه شنبه در پاریس، محمد بن سلمان در بخشی از پاسخ به خبرنگاری که علت مخالفت وی با برجام را پرسید، مدعی شد: در حال حاضر ایران با دستیابی به بمب هسته ای یک یا دو سال فاصله دارد. اگر در سال 2025 (پایان برجام) ایران چند روز بیشتر با این هدف فاصله نداشته باشد چه باید کرد؟ ما نمی خواهیم به اینجا برسیم که ایران تنها چند روزی با دستیابی به بمب هسته ای فاصله داشته باشد! در این حالت وضعیت بسیار خطرناکی در خاورمیانه خواهیم داشت و امیدوارم رئیس جمهور مکرون این وضعیت را درک کند.
امانوئل مکرون همچنین واکنش نشان داد: در این رابطه همچنانکه شما نیز دریافتید، ترس و نگرانی و هدف ما یکی است و آن عبارت است از مانع شدن از دستیابی ایران به بمب هسته ای؛ و هیچکس از جمله فرانسه نمی خواهد خودش را در موقعیتی قرار دهد که این مطلب را تنها چند روز قبل از آن دریابد. برجام به ما اجازه می دهد کنترل های دقیق را در این رابطه داشته باشیم. در این باب اولویت ما این نیست که توافقی را که بهتر از هیچ است از بین ببریم و از زمان مفید امروز برای بهتر کردن شرایط آینده استفاده نکنیم. هدف یکی است. اما باید بگویم که من امروز راه حلی برای شرایط نوع کره شمالی ندارم. به همین دلیل است که خیلی تمایل دارم در هفته ها و ماه های آینده با آمریکا و عربستان و بالاخص با امضاکنندگان برجام کار و فعالیت کنیم تا ایران تضمین های لازم را در این زمینه به ما بدهد.
طفره رفتن مکرون از شراکت در جنایت علیه یمن
مکرون در ادامه درباره یمن و در پاسخ به خبرنگار که پرسیده بود آیا فرانسه در جریان است که سلاح هایی که به عربستان می فروشد می تواند در حملات نظامی این کشور به یمن که می تواند مصداق جنایت علیه بشریت باشد استفاده شود؟، گفت: در آنچه به یمن مربوط می شود، فرانسه قراردادهای فروش اسلحه با عربستان و امارات دارد که در دهه های 1990 و 2000 منعقد شده است که جنبه سری ندارد و به یک بستر ژئوپولیتیک دیگر تعلق دارد. این سلاح ها به طور عمده در بستر جنگ خلیج فارس و به طریق اولی قبل از مناقشه یمن به این کشورها فروخته شده است. از زمان شروع مناقشه در یمن، فرانسه شیوه قرارداد فروش سلاح اش را تغییر داده است که بر اساس آن فروش سلاح باید در چارچوب معیارهایی باشد که رعایت حقوق بین الملل انسانی و خطر آسیب رسانی به مردم غیر نظامی را الزام می دارند. یک کمیسیون در این مورد داریم که مورد به مورد فروش سلاح را تحت نظر دارد. برای آینده، با ولیعهد صحبت کرده ایم و به همین دلیل است که تصمیم گرفته شده است در چارچوب یک کنفرانس به مسأله نحوه استفاده از سلاح در یمن رسیدگی کنیم به گونه ای که در نهایت حقوق بین المللی در حوزه انسانی در این کشور رعایت شود. این کنفرانس در پاریس در ماه های آینده برگزار خواهد شد.
عربستان آمادگی شرکت در حمله به سوریه را دارد
ولیعهد سعودی از آمادگی عربستان برای شرکت در حمله به سوریه خبر داد. محمد بن سلمان این سخن را در کنفرانس خبری مشترک با رئیس جمهور فرانسه و در بخش پاسخ و پرسش مطرح کرد.
ژرژ مالبرونو خبرنگار لوفیگارو از محمد بن سلمان ولیعهد سعودی پرسید: شما قبلا گفته اید که بشار اسد احتمالا در رأس قدرت باقی می ماند و اینکه دلمشغولی اول شما نفوذ ایران در این کشور است. آیا ممکن است عربستان سعودی به حملات نظامی آمریکا و فرانسه علیه سوریه بپیوندد؟
ولیعهد سعودی در پاسخ گفت: درباره احتمال مشارکت عربستان در حمله علیه مواضع نظام سوریه، اگر در چارچوب ائتلاف این الزام وجود داشته باشد، ما حاضریم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد