محمدعلی مهتدی در گفتوگو با جام جم آنلاین شهید دکتر چمران را شخصیتی با ابعاد والای علمی و عقیدتی بشمار آورد و اظهار داشت: وی با رتبه علمی دکترای فیزیک پلاسما از دانشگاه برکلی آمریکا زمانی که قصد ترک این کشور را مورد توجه بسیاری نهادها و شرکت های آمریکایی قرار گرفت و اصرار داشتند او را با حقوق بسیار بالایی به استخدام خود درآورند.
وی با بیان اینکه روحیات چمران به گونه ای بود که رفاه طلبی و استفاده از امکانات یک کشوری همچون آمریکا را زیبنده خود نمی دید، افزود: او اهداف بالاتری را دنبال می کرد و به همین خاطر آمریکا را کرد و بر مبنای اندیشه انقلابی گری که ضد رژیم طاغوت داشت با تنی چند از یاران خود برای فراگیری و عملیات چیرکی و مبارزه با شاه به مصر رفت.
مهتدی تغییر رژیم در ایران و بوجود آمدن یک حکومت اسلامی را یکی از اهداف عالیه زندگی چمران دانست و تصریح کرد: وی برای تغییر حکومت در ایران به مقابله چریکی با رژیم شاه معتقد بود و برای همین هم برنامه هایی در دست داشت اما این برنامه در داخل کشور توسط ساواک لو رفت و مهندس بازرگان از نزدیکان چمران طی تماسی به او هشدار داد اگر به ایران بیاید بازداشت خواهد شد.
وی گفت: با این وجود ایشان حاضر به بازگشت به آمریکا نمی شود و به لبنان می رود و در خدمت امام موسی صدر در ایجاد محور مقاومت و تشکیل جنبش امل علیه تجاوزگری های اسراییل نقش بسزایی و نیز آموزش جوانان محروم ایفا کرد.
یار و همکار دوران قبل از انقلاب چمران با بیان اینکه شهید چمران منشا خدمات بسیاری برای جوانان لبنانی چه به لحاظ عقیدتی و چه به لحاظ فنی آموزشی بود، خاطر نشان کرد: نسل امروز محور مقاومت به نوعی مرهون زحمات این شهید والا مقام است به گونه ای که این نسل همچنان در برابر توسعه طلبی و تجاوزگری های رژیم صهوینیستی در منطقه و لبنان در هیات حزب الله لبنان قدرت بازدارندگی دارد. اما آنچه جالب توجه است چمران هیچ دستاورد مادی و شخصی در دوران حضور خود در لبنان برای خود قایل نبود و انسان بسیار زاهد و خود ساخته ای بود که در اوج فروتنی از تبلیغات رسانه ای هم فراری بود.
مهتدی در ادامه از نحوه آشنایی و پیوند خود با شهید چمران گفت: بنده در دوران سربازی طی سالهای 48 و 49 بود که با حسین چمران از برادران این شهید آشنا شدم و با تعریف هایی که از او شنیده بودم، ندید شیفته ایشان شدم. بعد از سربازی هم بعنوان مترجم عربی انگلیسی در رادیو تلویزیون مشغول کار بودم. با ماموریتی که در دفتر بیروت پپدا کردم زمینه آشنایی من در سال 1354 با شهید چمران فراهم شد.
همراه قدیمی چمران افزود: با دیدارهایی که در روستاهای جنوبی لبنان با او داشتم پیوند ما تعمیق یافت و تا آغاز انقلاب با هم بودیم به گونه ای که قبل از ورود امام به ایران به اتقاق شهید چمران به حضور بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران در نوفل لوشاتو شرف یاب شدیم و عملا دفتر بیروت را به محل استقرار امام در فرانسه متصل کردیم و این دفتر برای کمک به پیروزی انقلاب به ستاد عملیاتی دکتر چمران تبدیل شد و با تلکس و وسایل ارتباطاتی با پاریس و تهران ارتباط برقرار کردیم.
وی با اشاره به اینکه با پیروزی انقلاب چمران به ایران بازگشت و من در دفتر رادیو تلویزیون بیروت به کار خود ادامه دادم، ابراز داشت: با آغاز جنگ تحمیلی و حضور چمران در جبهه ها وی به سازماندهی ستاد جنگ های نامنظم علیه ارتش بعث عراق مباردت نمود و از من خواست چندین تن از جوانان مومن و شیعی که قبلا زیر نظر خود چمران درلبنان آموزش چیرکی دیده بودند برای کمک به ایران گسیل شوند که ما هم از طرقی حدود 50 تن از آنها را به خوزستان فرستادیم.
مهتدی در این باره افزود: این جوانان دوشادوش شهید چمران در جنگ با عراق شرکت کرده اند به گونه ای که بسیاری از آنها به شهادت رسیده و در حال حاضر در جوار پیکر مطهر ایشان در بهشت زهرا به خاک سپرده شده اند. تمامی همراهان او در آموزش رزمندگان و جنگ با رژیم بعث حضور داشتند و آنهایی هم که در قید حیات هستد امروز در محور مقاومت لبنان نقش آفرینی می کنند.
وی در خصوص نحوه شهادت چمران یادآور شد: ایشان در اثر اصابت ترکش 60 یا 82 میلیمتری از ناحیه جمجمه سر و خون روزی مغزی به شهادت رسیدند البته پیکر مطهرش پر از ترکش ریز این خمپاره بود. به هر صورت شهادت مصطفی چمران ضایعه بسیار بزرگی برای انقلاب اسلامی و نظام بود و در حالی به شهادت رسید که از مال دنیا هیچ برای خود از جمله ماشین خانه پس انداز بانکی نداشت و همواره عاشق دفاع از انقلاب و کشور بود.
مهتدی با تاکید بر شخصیت بارز و چند وجهی شهید چمران خاطر نشان کرد: او هم عارف و دانشمند بود و هم یک فرمانده جنگی شاعر، علاقه زیادی هم به شمع داشت و شب های بسیاری زیر نور شمع سرایندگی می کرد به طوری که تخلص شمع را برای خود برگزیده بود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد