جنگ زرد

پیشنهاد بدون پیش‌شرط مذاکره با ایران را روی میز گذاشت. این همان ترامپی است که هفته‌های قبل در پاسخ به هشدار نفتی رئیس‌جمهور کشورمان از کوره در رفت و در توئیتی با حروف بزرگ انگلیسی، مستقیما روحانی را خطاب قرار داد و گفت : «هرگز و هرگز ایالات متحده را تهدید نکن، وگرنه بلایی سرتان خواهد آمد که کمتر کسی در تاریخ متحمل شده‌است.» این دو موضع ترامپ که علی‌الظاهر در تقابل و تزاحم با هم قرار دارند، اتفاقا نقطه عطف نقشه ایالات متحده برای ایران است. به عبارتی همه طراحی دشمن برای ایران ما و رمز و راز شرایط خاص امروز کشور و نسبتش با جبهه دشمنان ریز و درشت‌مان، به محدوده همین دو نقطه‌ی تهدید(جنگ) تا تطمیع(مذاکره) ختم می‌شود. در 'نقطه تهدید'، با تصویری عصبانی و از کوره‌دررفته رئیس‌جمهور آمریکا مواجهیم که برجام را پاره کرده و چماق را برداشته و از گوشه پرده تیر و ترکش و موشک نشان‌مان می‌دهد. اما تصویرِ ترامپِ خشمگین، به تنهایی تصویر کاملی نیست. او اتفاقا بیش از آنکه اهل جنگ و درگیری باشد، اهل محاسبه و حساب و کتاب است، خط و نشان می‌کشد، ژست هم می‌گیرد و شاید حتی نیمچه اقدامی هم بکند(دقیقا همان مدلی که با کره شمالی رفتار کرد) اما همه اینها ابزارهایی هستند برای معامله. بعلاوه اینکه جامعه نظامیان آمریکا و استراتژیست‌های عاقل دستگاه حاکمه این کشور بارها گفته اند که گزینه جنگ در برابر ایران به هیچ وجه مطرح نیست. بنا به گزارش روزنامه آمریکایی واشنگتن پست بر اساس برآوردها و ارزیابی‌های وزارت دفاع آمریکا، جنگ با ایران به هیچ وجه قابل تصور نیست و عواقب چنین جنگی خیلی دشوارتر از آنچه پیش‌بینی می‌شود، خواهد بود... ترامپ اینها را خوب می‌داند و رویه و عملکردش هم در این مدت نشان داده رجزخوانی‌هایش بیشتر برای بالابردن قیمت معامله است.

اما روی دیگر ماجرا، تصویر امروز ایران است. همانها که در یک دست، تصویرِ ترامپِ چماق به دست را بالا برده اند و جامعه را از جنگی قریب‌الوقوع می‌ترسانند، در دست دیگر، تصویری پریشان و در آستانه فروپاشی از ایران ارائه می‌کنند.

در این اوضاع، حتما به مدد بلبشوی بازار ارز و سکه و برخی بی‌تدبیری‌ها و البته پمپاژ خبرهای سیاه در رسانه‌های داخلی و خارجی و شبکه های اجتماعی، ساختن چنین تصویری کار سختی نیست. حالا در نظر بگیرید در شرایط توصیفی، ترامپ از خر شیطان پیاده شود و پیشنهاد بدون شرط مذاکره با مسئولان ایران را بدهد و این خبرِ خوش، حالِ آشفته دلار را هم کمی خوب کند و کلی تحلیلگر و استراتژیست هم در رسانه‌ها - از روزنامه‌های وطنی گرفته تا بی.بی.سی- در وصف چنین موقعیتی بگویند و بنویسند... اینها که گفته شد سلسله مراحل شکل‌گیری خط تسلیم است که یک سرش تهدید توخالی جنگ و سر دیگرش تطمیع توخالی‌تر مذاکره است. خیلی پیچیده نیست فهم این ماجرا که برخلاف دوگانه جنگ و مذاکره، این دوگانه «عدم جنگ - مذاکره» است که واقعی است. اتفاقا مذاکره ای که حاصل آن خالی شدن دست ایران از همه ابزارهای قدرت‌ داخلی و منطقه ای و بین المللی باشد، می‌تواند کشور را در آستانه جنگ قرار دهد. مردم ایران پای چنین میز مذاکره‌ای نخواهند نشست.

مهدی عرفاتی

سردبیر