حجتالاسلام قاسم ابراهیمی پور استاد حوزه و دانشگاه در خصوص شیوه و سیره مدیریتی حضرت محمد مصطفی (ص) اظهار داشت: در جامعهای که پیامبر اکرم مبعوث شدند یک جامعه مبتنی بر قبیله گرایی بود و سیره مدیریتی ایشان جایگزین عقیده به جای قبیله گرایی و غنیمت گرایی بود و اینکه همبستگی قبیلهای را به همبستگی دینی تبدیل کردند.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: منطق قبیله این بود که حق با برادر من است در برابر پسر عمو و حق با پسرعموی من است در برابر بیگانه به عبارتی ملاک حمایت و طرفداری و ملاک حق و باطل، نسبت خونی و خویشاوندی بود نه خود رفتار و نه حقیقت.
وی افزود: این قبیله گرایی باعث میشد که قبایل از یکدیگر و افراد درون خودشان حمایت کنند و با دیگران وارد نزاع شوند و اینگونه حقهای بسیاری پایمال میشد و در خصوص درون قبیله هم، چون ملاک برتری مردان بودند به زنان و فرزندان ظلم زیادی میشد از جمله زنده به گور کردن دختران و از اینگونه مسایل که فراوان داشتند.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) بیان داشت: در این مبحث چهار آیتم مهم داریم که با توجه به منابع نادر و کمیاب اجتماعی سه تا از این آیتم ها قدرت، ثروت و منزلت است یعنی ملاک دسترسی افراد به قدرت و ثروت و منزلت، هم پیمانی و همخونی قبیلهای بود و میزان و ملاک تقسیم غنایم و ثروتها بر اساس میزان نزدیکی به قبیله بود و میزان قدرت هم همینطور بود و میزان احترام، بسته به آن قبیله بود که احترام داشتند یا نداشتند.
وی ابراز کرد: قبیله غالب از احترام بیشتری برخوردار بود و قبیله مغلوب برعکس این قضیه بود؛ بنابراین ملاکها همه قبیله و نسبی بود؛ علم الانساب (نسب شناسی) خیلی مطرح بود که نشان میداد فرد از نسب به چه کسی یا شخصیتی میرسد یعنی همه علوم در خدمت تعیین نسب و قرابت خونی و خویشاوندی با یک قوم یا قبیله خاص بود.
حجتالاسلام ابراهیمی پور گفت: پیامبر اکرم (ص) وقتی که مبعوث شدند این نسبتها را تغییر دادند و نسبت قبیلهای از نظر اسلام حذف شد و ایشان تلاش کردند که طی این 23 سال، نسبت عقیده و ایمان و باور و سبقت در اسلام را بجای قبیله قرار دهند و ملاک در ارزش داوری و احترام به افراد، ایمان و تقوای آنها بود و ملاک های قبیلهای بر اساس آیه «ان اکرمکم عند الله اتقیکم» تغییر کرد.
وی بیان داشت: بنابراین در دسترسی افراد به قدرت یعنی فرماندهان لشکر، فرماندهان نظامی،مسئولین، والیان و یا حاکمان کسانی بودند که از ایمان و تقوای بیشتری برخوردار باشند و میزان دسترسی به ثروت (بیت المال و غنایم ) کاملا بر اساس نیازها و برابر تنظیم شد و تقسیم بیت المال به صورت مساوی صورت میگرفت و قبیله و قرابت آنها به قبیله خاص اثری نداشت و حتی بنیهاشم و سایر قبایل از میزان مساوی بهره مند بودند.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز کرد: در سیره مدیریتی پیامبر (ص) به هیچ وجه احترام به مسایل قبیلهای و خونی ربطی نداشت بلکه احترام و منزلت افراد بر اساس تقوا و تلاش آنها در دین بود؛ اگر مجاهدان از احترام بیشتری برخوردار بودند بخاطر این بود که تلاش میکردند در توسعه دین و یا مهاجرین نسبت به انصار از احترام بیشتری برخوردار بودند به این جهت بود که از مال و جان خودشان گذشتند و احترام بیشتر انصار بخاطر این بود که اموال خود را با مهاجرین تقسیم کردند و پیامبر اکرم (ص) بین مهاجرین و انصار عقد اخوت جاری کردند و پیمان برادری بر اساس ایمان و باور و عقیده، اهمیت پیدا کرد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد