سیره و صورت زندگی با یک الگو

به گزارش جام جم آنلاین: برخی علمای وهابی بارها تلاش کرده‌اند با طرح سؤالاتی مختلف شک و شبهه در روز و نحوه شهادت دختر رسول خدا مطرح کنند تا جایی که برخی پایشان را از حد فراتر گذاشته و افسانه بودن ماجرای شهادت ایشان را مطرح کرده‌اند.

اما وجود منابعی موثق، نه از اهل شیعه که از اهل سنت مانند:

1 - انساب الاشراف، ج 1، ص 587-586، ابوجعفر بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر البغدادی

2- تاریخ الطبری، ج 2، ص 444 (دوره 8 جلدی)

3- المسترشد، محمد بن جریر الطبری، ص 375

4- مروج الذهب، مسعودی، ج 2، ص 100، ط مصر.

5- صحیح مسلم، ج 5، ص 154، دارالفکر، بیروت (8 جلدی)

گواهی می‌دهند این اتفاق در کوچه‌های مدینه اتفاق افتاده است و به حرمت‌خانه و خاندان رسول خدا دست‌درازی شده است.

اما فاطمه (س) که بود؟

برای معرفی حضرت فاطمه جدای از منابع شیعه می‌توان به کتبی چون در کتاب "صحیح بخاری" اشاره کرد که در حدیث 3110 آن آمده است پیامبر (ص) فرمودند: «فاطمه بضعة منی» یعنی: «فاطمه پاره تن من است».

تنها دختر رسول خدا که عروس خانه علی (ع) می‌شود و برای دفاع از ولایت هم فرزند داخل شکمش را از دست می‌دهد و هم خودش پس از چند روز شهادت می‌رسد.

اما زن در سرزمین حجاز و پیش از ظهور دین مبارک اسلام چه جایگاهی را داشت؟

حضرت امام خمینی (ره) درباره منزلت زن در عصر جاهلیت می‌فرمایند: در تواریخ عرب جاهلی به‌قدری ارزش و منزلت زن سقوط می‌کند که به‌عنوان کالایی جهت تجارت و سوداندوزی مورد بهره‌برداری سوء واقع می‌شود و مردان طبق قانون مساعات در دوره جاهلیت حق کسب درآمد از طریق واگذاری به‌اصطلاح کنیزان تحت سرپرستی خود به مردان دیگر و دریافت مبلغی به‌عنوان دستمزد را داشتند؛ و پلیدتر آنکه فرزندانی را که از این راه نصیب آن زنان می‌شد به‌عنوان ملک و بهره و بنده خود می‌فروختند یا به کارهای مختلف می‌گماردند.

بعد از ظهور اسلام اما زنان عصر جاهلیت نیاز به یک الگوی تمام‌عیار زنانه داشتند که به معنای واقعی جایگاه و منزلت زن را برای همیشه به دنیا معرفی کند.

پیامبر اکرم دراین‌باره فرمودند: سیده زنان در زمان خودش مریم بنت عمران بود، ولی دخترم فاطمه بانوی بانوان جهان و سرور زنان عالم از اولین و آخرین است.

بانویی که هرچند زمان حیات ایشان به قبل از هزار سال پیش می‌رسد، اما برای زنان امروز هم الگو هستند و هم نمونه کامل یک زن که سیره عملی وزندگی ایشان نمونه‌ای بارز برای سعادت است.

به‌طوری‌که می‌توان از همه ابعاد زندگی ایشان، مانند مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مسائل متعدد مربوط به حوزه زنان از ایشان الگو گیری کرد.

یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین بُعد زندگی دختر رسول خدا که می‌تواند نمونه کامل برای همه زنان نه‌تنها مسلمان که همه زنان جهان باشد،‌ بحث خانه و خانواده است.

مستحکم بودن پایه‌های خانواده یکی از اصلی‌ترین عواملی است که می‌تواند جلوی انحطاط اعضای خانواده را بگیرد و از سویی دیگر می‌تواند عامل بروز موفقیت‌های مختلفی در همه عرصه‌ها باشد که حضرت زهرا (س) به‌عنوان یک الگوی شایسته می‌توانند رفتارهای خانوادگی ما را تحت‌الشعاع قرار دهند.

سبک و روش همسر داری، تربیت فرزند، اصول خانه‌داری و درک متقابل زوج از یکدیگر در زندگی، از نکاتی است که می‌توان از سیره زندگی ایشان الگوبرداری کرد و آن‌ها را در امور زندگی به کاربست.

از سوی دیگر ابعاد اجتماعی و سیاسی زندگی حضرت زهرا (س) نشان‌دهنده فعالیت و مؤثر بودن حضور زنان در برهه‌های مختلف و در بزنگاه‌های مهم زندگی و جامعه است،.

این را باید موردتوجه قرارداد که الگوی رفتاری پیامبر اعظم (ص) در تبیین تکلیف مداری زن و مرد در امور مشترک، حضور همگان در عرصه سیاسی را ایجاب می‌نمود و اگرچه درزمینه حضور زنان رعایت ضوابط و حدودی به لحاظ حفظ شأن و مقام انسانی آنان مورد تأکید بود، اما این مسئله تغییری در اصل موضوع حضور ایجاد نمی‌کرد.

همان‌گونه در تاریخ اسلام آمده است حضرت زهرا بر منبر مسجد از غضب فدک خطبه خوانده‌اند و به‌وقت نیاز در میدان‌های سیاسی حضور داشتند و به دفاع از حریم اهل‌بیت و دین اسلام پرداختند.

قرآن کریم در آیه 62 سوره نور، مؤمنین راستین را چنین معرفی می‌کند: «انما المؤمنون الذین آمنوا بالله و رسوله و اذا کانوا معه علی امر جامع لم یذهبوا حتی یستاذنوه»؛ (مؤمنین راستین کسانی هستند که هم ازنظر عقیده به خدا و پیامبرش معتقدند و هم ازنظر درک مسائل اجتماعی و هوش جمعی، جامعه را خوب می‌شناسند و در مسائل جمعی همواره حضور دارند و منزوی نیستند)

آیه‌ای که به‌روشنی مشخص می‌کند زنان در جامعه سیاسی دینی منزوی نیستند و می‌توانند حضوری مؤثر و مفید در چهارچوب و حیطه مشخص داشته باشند، برای زنان و به نفع آنان، حقوق بسیاری وضع‌شده و هرگز کمتر از تکالیف آن‌ها نیست. همان‌گونه که در سیره رفتاری حضرت فاطمه آشکار است، حقوق زنان ‌همان‌قدر است که وظیفه آن‌هاست.

روش مقابله و مبارزه سیاسی که از طرف حضرت زهرا(س) در برابر ظالمان و متجاوزان مورداستفاده قرار می‌گرفت متفاوت بوده است، یک‌بار مانند کودکی بر سر مزار پدر سیاست گریه را در اجتماع مسلمانان آن‌هم به دلیل انحراف برخی اصحاب انتخاب کردند و باری دیگر سیاست اعتصاب سخن در برابر حاکمان و بزرگان را انتخاب می‌کنند.

و سیاست لحظات آخر عمر ایشان ‌هم مبتنی بر پنهان بودن حتی پیکر ایشان از دید و زیارت عموم مردم است تا به‌نوعی هم یاران مدعی و به‌ظاهر دوست را از خود دور کنند و هم ظهور و حضور منجی را به اثبات برسانند.

وجهه انسانی «زن» و در یک فرایند شناختی و رفتاری از حضرت زهرا شکل می‌گیرد. زن تربیت‌یافته در چارچوب این الگوی انسانی، حضوری انسان‌ساز و جامعه‌ساز در عرصه جامعه و مدیریت اجتماعی دارد.

حضرت زهرا در بطن مسائل سیاسی جامعه و بحران‌ها رشد کرده و تربیت‌یافته بود و بر اساس آموزه‌های نبوی رسالت دفاع از حق و حقیقت را فراتر از قالب‌های جنسیتی بر دوش خویش احساس می‌کرد.

با بصیرت و آگاهی عمیق نسبت به توطئه‌ای که هویت انسانی جامعه را هدف قرار داده بود، هشیارانه وارد عرصه شد و به‌صورت یک سیاست‌مدار آگاه و مدافع حریم امامت، درصحنه حضور جدی و فعال یافت و رهبری دفاع از امامت را به‌عنوان دژی مستحکم بر عهده گرفت.

حضور سیاسی فاطمه زهرا (س) نشان داد که یک زن با آگاهی و اتخاذ شیوه‌های سیاسی مدبرانه می‌تواند درصحنه‌های گوناگون جامعه به مبارزه بپردازد. این حضور نه‌تنها تفکر عدم حضور زن در اجتماع را نفی می‌کند، بلکه انحصار حضور مردان در عرصه‌های سیاسی را به نقّادی می‌کشاند و بر آن مهر ابطال می‌زند.

سیره زندگانی ایشان را باید در دو دوره مجزای درونی و بیرونی به نظاره نشست: عروج و مراقبه و تفکر و نیایش و اخلاق داری را در دنیای درونی و بررسی چهره‌های مختلف را در دنیای بیرونی ایشان را باید شاهد بود.

چنانکه به‌وقت نیاز برای پدر مادری می‌کند، برای فرزندان رفیق است، همپا و همراه همسر است، در امور سیاسی و فرهنگی اجتماعی مداخله می‌کند، تدبیر منزل را بر عهده دارد، به جنگ می‌رود، با دشمنان شدّت و صلابت دارد، دوستان نادان و مدعیان ‌همراهی، را نمی‌پذیرد، دوستی دوستان را پاس می‌دارد و امام و رهبر می‌پروراند.

همه خصائصی که در جایگاه‌ها و مناصب مختلف می‌تواند هم راهبردی باشد و هم به‌عنوان یک الگو هم برای زنان توصیف شود و هم برای مردان سیاست راهبر و راهگشا باشد.