نکات مثبت و منفی مذاکرات وین

از آنجا که ساختار تحریم‌های آمریکا چند لایه و دارای پیچیدگی‌های متعددی است، برداشتن بخشی از آن نمی‌تواند منتج به عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی ایران با دیگر کشورها شود و همچنان ریسک همکاری با طرف ایران بالا خواهد بود.

به همین دلیل لازم است تمامی تحریم‌ها لغو شود و سپس در عمل راستی‌آزمایی شود. در چنین حالتی، احیای برجام معنا پیدا خواهد کرد در غیر این صورت، بازگشت به برجام در شرایطی که تحریم‌ها پا برجا باشد منجر به زیاده‌خواهی طرف مقابل برای امتیازات بیشتر در حوزه هسته‌ای و دیگر حوزه‌ها در ازای ارائه تخفیف تحریمی خواهد شد.

از طرف دیگر، احتمال بسیار ضعیفی وجود دارد که طرف آمریکایی در آینده نزدیک خواسته معقول و بحق ایران را در نظر بگیرد و حاضر شود تنها ابزار فشار خود علیه ایران را به‌راحتی کنار بگذارد بنابراین اگر مسؤولان مذاکرات وین از این موضع عقلانی و منطقی کوتاه نیایند، می‌توان امیدوار بود بی‌فایدگی سیاست مذاکره در افکار عمومی ایران تثبیت شود.

متاسفانه همزمان با مذاکرات وین، شاهد اتفاقات ناگواری نیز بوده‌ایم. یک کشتی تجاری متعلق به ایران در ۱۸فروردین دچار آسیب‌دیدگی شد و روزنامه نیویورک‌تایمز ریشه این حادثه را عملیات رژیم‌صهیونیستی با استفاده از مین دریایی عنوان کرد.

همچنین دیروز سخنگوی سازمان انرژی اتمی از وقوع «حادثه» در بخشی از شبکه توزیع برق تاسیسات غنی‌ سازی نطنز خبر داد که می‌توان گفت این اقدامات با توجه به خرابکاری سال گذشته در تاسیسات تولید سانتریفیوژ نطنز و همچنین ترور شهید هسته‌ای دکتر فخری‌ زاده در آذر۱۳۹۹ تصادفی نیست.

در آخرین ماه‌های دولت ترامپ، سیاست دولت ایران مبتنی بر صبر راهبردی این بود که بهانه به دست ترامپ برای تنش بیشتر ندهد، چرا که تنش بیشتر می‌توانست به موقعیت ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ کمک کند.

نشریه تایمز آو اسرائیل چند روز قبل از ترور شهید فخری‌زاده خبر داده بود که رژیم‌صهیونیستی و آمریکا خود را برای حمله به ایران آماده می‌کنند و برآیند آنها این است که ایران تا آخر دوره ترامپ به حمله آنها پاسخ نخواهد داد.

با توجه به این‌که به خرابکاری نطنز و ترور شهید فخری‌زاده پاسخی داده نشد، به نظر می‌رسد حمله به کشتی ایران و وقوع حادثه در سیستم برق تاسیسات نطنز به دنبال همین جمع‌بندی صورت گرفته است.

ژنرال آهارون زوی فرکاش، رئیس سابق اطلاعات ارتش رژیم‌صهیونیستی گفته است اعتقادی به عملیات نظامی گسترده برای حل مشکل با ایران ندارد اما در این مرحله و وقتی همه در تلاش برای مشخص کردن موضع خود هستند، اسرائیل باید به عملیات پنهانی نه تنها در سوریه بلکه در تمامی مکان‌ها ادامه دهد.

مذاکرات وین ابعاد دیگری دارد که به تحولات داخلی ایران بر می‌گردد و مساله بهت‌آور اینجاست که سفیر فرانسه در تهران طی مصاحبه با روزنامه کار وکارگر با تاکید بر این‌که فرانسه در دو سال اخیر همواره تلاش داشته است پنجره مذاکره بسته نشود گفته است: «در حال حاضر هم همین روند طی می‌شــود و هدف هم این اســت که تا قبل از شروع انتخابات در ایران شاهد احیای کامل توافق هسته‌ای باشیم».

گره زدن تحولات بین‌المللی به مسائل داخلی ایران، بسیار سوال‌برانگیز است که باید در جای خود به این سوالات پاسخ داده شود.

سعید داغینه - تحلیلگر مسائل سیاسی / روزنامه جام جم