دردهای عضلانی که امان‌تان را بریده!

در واقع نقطه دردناک اولیه همان نقطه ماشه‌ای (Trigger point) است و دردی که در آن ایجاد می‌شود به چند محل دور یا نزدیک دیگر هم می‌رسد.

این علائم نشان می‌دهد شما مبتلا به‌سندرم درد عضلانی مزمن یا میوفاسیال هستید که یک بیماری مزمن مربوط به درد است.

با ابتلا به این سندرم، فشار روی نقاط حساس در عضلات، سبب درد در قسمت‌های به‌ظاهر نامربوط بدن می‌شود.

جالب آن‌که این سندرم بیشتر کسانی را درگیر می‌کند که بدون آن‌که متوجه باشند ساعت‌ها بدون تغییر وضعیت فیزیکی در حال انجام کاری هستند که این شرایط به‌ویژه اهل‌قلم ازجمله نویسندگان و اهالی‌رسانه را به‌شدت شامل می‌شود.

به‌همین علت هم دردهای مزمن عضلانی، غالبا دامن اهالی‌رسانه‌، خیاط‌ها، بافندگان و نقاشان را می‌گیرد.

به مناسبت 22اردیبهشت، روز افزایش آگاهی از سندرم خستگی مزمن، پای صحبت‌های دکتر حسن محمدی، فلوشیپ و فوق‌تخصص کنترل و درمان درد نشسته‌ایم تا با نشانه‌های سندرم درد عضلانی بیشتر آشنا شویم.

منظور از سندرم درد مزمن عضلانی (میوفاسیال) چیست؟

سندرم دردهای عضلانی شامل دردهای ناشی از آسیب عضلانی می‌شود؛ البته این آسیب‌ها می‌توانند میکروسکوپی هم باشند. به‌علت کارهای تکراری ریز به‌وجود می‌آید و به ایجاد نقاط دردناکی به‌نام تریگر پوینت یا ماشه‌ای منجر می‌شود. این نقاط دردناک می‌تواند یک عدد یا تعداد زیادی در یک عضله باشد که باعث ایجاد دردهای نقطه‌ای یا تیرکشنده شود.

نشانه‌هاى ابتلا به این سندرم چیست؟

درد، محدودیت حرکت، وجود نقط دردناک و دردهای تیرکشنده در طول عضله از علائم این سندرم است. گاهی‌اوقات نیز علائم دردهای عصبی را به شکل گزگز و دردهای تیرکشنده تقلید می‌کند.

آیا دردهاى عضلانی که ناخودآگاه بروز مى‌کند لزوما نشانه ابتلا به این سندرم است؟

خیر. لزوما هر نوع درد عضلانی مزمن ناشی از این سندرم نیست. این سندرم تشخیص افتراقی دیگری هم دارد. گاهی این دردها ممکن است ناشی از دردهای سندرم فیبرومیالژیا یا دردهای رادیکولر(دردی که به‌علت درگیری یک ریشه عصبی باشد که به‌منطقه فعالیت یک یا چند ریشه عصب محدود است و اغلب با سرفه و عطسه تشدید می‌شود) که ناشی از دیسک‌های گردن و کمر یا ناشی از دیسک‌های ستون فقرات باشد.

ریشه ابتلا به این نوع سندرم بیشتر ژنتیکى است یا به سبک زندگى مربوط می‌شود؟

مهم‌ترین دلیل آن سبک‌زندگی است. انجام حرکات تکراری مثل تایپ‌کردن، نقاشی‌کردن، بافندگی و نوشتن‌های طولانی‌مدت که عضلات طی آن در موقعیت خاصی برای طولانی‌مدت قرار می‌گیرند و انقباض و انبساط‌های خاص تکراری را انجام می‌دهند باعث آسیب‌هایی می‌شود و این بیماری بروز می‌کند.

آیا این نوع دردهاى مزمن عضلانی ریشه استرسى دارد؟

استرس هر گونه بیماری را تشدید می‌کند اما نوع استرسی این نوع سندرم بیشتر مربوط به فیبرومیالژیا می‌شود. سندرم درد اسکلتی- عضلانی یا همان فیبرومیالژیا عارضه‌ای مزمن و نوعی روماتیسم بافت همبند است که با دردهای پراکنده در بدن و احساس خستگی بیش‌ازحد همراه است.

راه‌هاى تشخیص قطعى و درمان این نوع دردها از چه روش‌ها و با چه تغییراتى در سبک‌زندگى ممکن است؟

قطعی‌ترین روش تشخیص این بیماری، معاینه و گرفتن شرح‌حال از بیمار است؛ البته گاهی اوقات با سونوگرافی هم می‌توان نقاط دردناک و آسیب‌های ایجادشده در عضله را شناسایی و درمان لازم را شروع کرد. مهم‌ترین تغییر در سبک‌زندگی برای پیشگیری و درمان این نوع دردها انجام ورزش‌های منظم و تغییر در وضعیت قرارگیری به‌ویژه در زمان‌هایی است که در حال انجام کارهای طولانی‌مدت هستیم.

تفاوت این نوع درد‌ها با فیبرومیالژیا چیست؟

سندرم فیبرومیالژیا بیشتر جنبه‌های روان‌شناختی و روان‌شناسانه دارد ولی این نوع دردها بیشتر ناشی از آسیب‌های فیزیکی است که در عضلات ایجاد شده است. اینها تقاطع دردناک دارند که ویژگی‌های خاص خود را دارد اما در سندرم فیبرومیالژیا نقاط دردناک متعدد و حدود 18نقطه هستند که حداقل باید 11نقطه درگیر باشند که سندرم فیبرومیالژیا را برایش مطرح کنیم اما در این نوع دردها ممکن است فقط یک عضله درگیر باشد.

آیا این سندرم عضلانی درمان قطعى دارد؟

بله. اگر سبک‌ زندگی نامناسب دارید باید ورزش‌های مناسب انجام دهید و در زمان انجام کارهای تکراری تغییر وضعیت بدهید. اگر نقاط دردناکی دارید با گرم‌کردن و مسکن‌های معمولی می‌توان درد را تخفیف داد و اگر مؤثر نبود می‌توان با تزریق دارو در نقاط دردناک و فیزیوتراپی درد را از بین برد. مهم آن است که دوباره کارهایی نکنید که دردها تکرار شود. ادامه یافتن این دردها می‌تواند به سلامت شما آسیب برساند.

پونه شیرازی - سلامت / روزنامه جام جم