در كشور ما این كارآزمایی بالینی از ششم اردیبهشت به صورت رسمی و در شهر اصفهان آغاز شد. براساس برنامهریزیهایی كه انجام دادهایم، این كارآزمایی قرار است در هشت شهر ساری، بابل، زنجان، همدان، اصفهان، یزد، كرمان و بندرعباس، روی 24 هزار نفر انجام شود كه تا امروز بیش از 15 هزار نفر در رده سنی 18 تا 80 سال، تزریق واكسن را انجام دادهاند.
طبق برنامهریزیها، در شش شهر تزریق واكسن به صورت دو نوبته (دو دوزی)، آن هم به فاصله 28 روز انجام میشود و در شهرهای یزد و زنجان، علاوهبر دو دوز تزریق، یك دوز تزریق یادآور هم صورت خواهد گرفت.
خوشبختانه تا امروز عوارض تزریق واكسن در داوطلبان، بسیار خفیف بوده و صرفا در تعداد معدودی از افراد، نیاز به درمان حمایتی و دارویی وجود داشته است.
برای بررسی اثربخشی واكسن در برابر این ویروس نیاز داریم كه مرحله تزریق دوم واكسن هم به داوطلبان شروع شود كه این مرحله در هفته اول خرداد و در شهر اصفهان كلید میخورد.
بعد از اینكه داوطلبان تزریق دوم را هم انجام دهند، لازم است یك فاصله پیشبینی شده در پروتكلهای تحقیقاتی سپری شود تا بتوانیم بررسی كنیم كه میزان اثربخشی واكسن در چه سطحی است.
ضمن اینكه موازی و همزمان با انجام كارآزمایی بالینی، بحث توسعه زیرساختهای تولیدی انستیتو هم دنبال شده و خوشبختانه به نقاط خوب و مطلوبی رسیدهایم، آنقدر كه با هدفگذاریهای انجامشده، امیدواریم كه اواخر خرداد یا اوایل تیر، یك میلیون دوز واكسن تولیدشده داشته باشیم كه این ظرفیت روز به روز با توسعه زیرساختها افزایش پیدا خواهد كرد.
خوشبختانه تاكنون بیشتر جهشهایی كه در دنیا اتفاق افتاده به عنوان یك چالش جدی برای اثربخشی واكسنها مطرح نبوده است؛ گرچه لازم است كه به صورت دائم این تغییرات رصد و آزمایشهای لازم در این رابطه انجام شود.
با این حال، گزارشاتی كه كشور كوبا درباره واریانتهای شایع موجود در دنیا ارائه كرده، این است كه این واكسن میتواند در برابر انواع جهش های موجود، اثربخشی لازم را داشته باشد و در حال حاضر دغدغهای درباره نداریم.
درباره زمان قطعی تزریق همگانی این واكسن نیز باید گفت این مهم، زمانی اجرایی میشود كه اثربخشی واكسن در فاز سوم مشخص شود و تاییدیه لازم توسط مراجع دارای صلاحیت كه شامل سازمان غذا و دارو و كمیته ملی اخلاق است، صورت بگیرد.
در چنین شرایطی، انستیتو پاستور آمادگی دارد تا واكسنش را وارد عرصه واكسیناسیون عمومی كند؛ اتفاقی كه به نظر میرسد تابستان پیشرو به سرانجام برسد.
احسان مصطفوی - عضو هیات علمی انستیتو پاستور ایران / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد