رئیسعلی ملت ایران ؛تنهای تنها

جام جم آنلاین بوشهر-محمدرضا برازجانی-خبرنگار

بوشهر در طول تاریخ سراسر افتخار‌آمیز خود 3 بار یعنی در سال‌های 1235،1216 و 1294خورشیدی توسط قوای نظامی و استعماری انگلیس مورد تجاوز و اشغال قرار گرفت ولی هربار، مردم غیور و جان برکف خطه دلاورخیز جنوب به مقابله با اشغالگران برخاستند .

در این میان، نقش رئیسعلی دلواری به‌عنوان طلایه دار نهضت مبارزات مسلحانه مردم تنگستان و دشتستان از این‌رو پررنگ و حائز اهمیت است که در حمله سوم ناوگان دریایی انگلیسی‌ها در 17مرداد سال1294خورشیدی ـ که منجر به اشغال بندر بوشهر و برافراشتن پرچم بریتانیا بر فراز عمارت حکومتی شد ـ از یک‌سو توانست با سازماندهی تفنگچیان و مبارزان دلواری حملات چریکی و نامتقارن علیه استحکامات و اردوگاه نظامی انگلیسی‌ها در محلات بهمنی و تنگک بوشهر طرح‌ریزی و عملیاتی و ضربات سختی بر پیکره استعمارگران وارد کند و از سوی دیگر پیوند عمیق و ریشه‌دار با مرجعیت آن روز ـ آیت‌الله شیخ محمدحسین مجاهدبرازجانی ـ که منجر به صدور فتوای قیام علیه استعمارگران خارجی شد،‌ شوری وصف‌ناپذیر در میان مردم منطقه به وجود آورد.

شهادت مدافع وطن با دسیسه بیگانه

تلاش این سردار سربلندی در به‌کارگیری ظرفیت معتمدان و کسبه و تجار معروف بوشهر و نیز ایجاد اتحاد بین سران و خوانین ذی‌نفوذ و قدرتمند منطقه در تقویت محور مقاومت علیه بیگانگان برجسته است. این در حالی بود که دولت مرکزی ایران هیچ‌گونه حمایت و پشتیبانی از حرکت وطن خواهانه مجاهدان تنگستانی و دشتستانی نداشت.

شکست پی‌درپی نیروهای متجاوز انگلیسی در برابر شبیخون رئیسعلی و یارانش، انگلیسی‌ها را برآن داشت تا این سردار وطن‌پرست را از سر راه خود بردارند و برابر اسناد با دسیسه هربرت چیک، کنسول بریتانیا در بوشهر، شب سوم سپتامبر 1915 برابر با 12 شهریور 1294خورشیدی و 27 روز پس از اشغال بوشهر در جریان یکی از شبیخون‌ها در محله تنگک ناجوانمردانه از پشت مورد اصابت گلوله یکی از همرزمان خائن خود قرار گرفت و در 34 سالگی به شهادت رسید. پیکرش پس از تشییع و با حضور پدرش زائر محمد کدخدای دلوار در جوار امامزاده‌ای در گورک سادات به امانت نگهداری و شش ماه بعد به نجف اشرف منتقل و در قبرستان وادی‌السلام به خاک سپرده شد.

سالروز شهادت رییسعلی ؛روز مبارزه با استعمار

به پاس رشادت ها و مبارزات وطن پرستانه این شهید سرافراز،12  شهریورماه که‌ سالروز شهادت رئیسعلی دلواری است را به نام روز مبارزه با استعمار در گاه‌شمار جمهوری اسلامی ایران ثبت شده است.

نقش فراموش شده سایر سران نهضت جنوب

سریال دلیران تنگستان، سال 1354 و در زمان حکومت پهلوی دوم،  به کارگردانی همایون شهنواز براساس کتاب دلیران تنگستان نوشته فریدون رکن‌زاده آدمیت تولید شد، اما متاسفانه بخش زیادی از مجاهدت دشتستانی‌ها و سایر سران قیام جنوب پس از شهادت رئیسعلی دلواری در مقابله با استعمارگران نادیده گرفته شد به طوری که نقش ماندگار دلیرمردی های مردان نام آوری همچون شهید میرزامحمد خان غضنفرالسلطنه برازجانی،زائرخضرخان اهرمی و شیخ حسین خان چاهکوتاهی در دوران پس از شهادت رییسعلی دلواری و به خصوص در جنگ سربست چغادک و یا حضور عشایر غیور و شیرزنان روستای لرده دشتستان در مقابله با قشون اعزامی انگلیس به ارتفاعات گیسکان به تصویر کشیده نشد.این موضوع بیشتر به دلیل دخالت دربار در نگارش فیلمنامه سریال دلیران تنگستان و ممانعت از نقش مجاهدانی همچون شهید غضنفرالسلطنه برازجانی رخ داد. به طوری که مرحوم محمد حسن مطهری در یادداشتی با عنوان «دلیران برازجان در سریال دلیران تنگستان فراموش شده‌اند» در روزنامه کیهان شماره ۹۸۴۷ مورخه ۷ اردیبهشت ۱۳۵۵ هجری خورشیدی به این اقدام شنیع ضد تاریخی و فرهنگی رژیم پهلوی اعتراض کرد. خصومت با جایگاه تاریخی دشتستان در مبارزه با استعمار انگلیس چنان بوده است که حضرت آیت الله صفایی بوشهری در ۲۸ دی ۱۳۹۶ در کنگره «به شهادت سکوت» که پیرامون نقش دشتستان در مبارزه با استعمار انگلیس برگزار شد گفتند که متأسفانه علی رغم نقش قاطع و بسیار مهم دشتستان و شهید غضنفر السلطنه برازجانی، همواره افراد و جریاناتی می‌خواسته‌اند که نام ایشان و نقش مردم دشتستان پنهان و ناشناخته باقی بماند.

سند تجاوز انگلیس به ایران در معرض تخریب

هرچند خوی استعمار گری انگلیس ها که در طول تاریخ بدخواه همیشگی ملت ایران بودند و همواره تلاش داشته و دارند تا مفاخر علمی،فرهنگی و دفاعی کشورمان را به مدد جنگ رسانه ای و با طرح شایعات بی اساس و بی پشتوانه از سپهر فرهنگی کشور حذف کنند بر کسی پوشیده نیست اما از سوی دیگر هم نباید از بی تدبیری و بی تفاوتی خودمان نسبت به این رویه ناصواب در قبال تاریخ پرافتخارمان به سادگی گذشت. کم نیستند آثار متعدد و متنوعی از جنایات و حضور متجاوزین انگلیسی که در گوشه و کنار  بندر بوشهر همچون قبرستان انگلیس ها در محله بهمنی و قبر ژنرال انگلیسی که متاسفانه به حال خود رها شده اند و در اثر عوامل جوی و انسانی در معرض تخریب و آسیب جدی قرار گرفته اند .بدون تردید وجود این  اسناد متقن و مستدل می تواند سند غیرقابل انکار و گویای سیاست های مداخله جویانه دول غربی در طول تاریخ باشد و نمایشگاهی دائمی از جنایت متجاوزین بیگانه پیش روی جهانیان باشد. افزون بر این می تواند در مسیر جذب گردشگران داخلی و خارجی قرار بگیرد .موضوع مهمی که مغفول مانده است و طرح و برنامه ای برای آن دیده نمی شود و تنها به اجرای برنامه های پیش  پا افتاده مثل برگزاری همایش و یا یادآوری در سالروز شهادت رییسعلی دلواری بسنده شده است.

کشف عکس واقعی رییسعلی دلواری در آلمان

با شهادت مظلومانه این پرچمدار نهضت جنوب که ردپای توطئه گران خارجی و وطن فروشان داخلی در آن  به وضوح مشخص است و هم راستا با سیاست های همیشگی استعمار پیر انگلیس،تا مدت های زیادی تصویر و یا عکسی از این سردار فقید در دسترس نبود و تمام آرشیوهای ملی و خارجی با دسیسه انگلیس ها اثری از آن دیده نشد اما سرانجام با تلاش های پژوهشگر بوشهری خانم مهتاب ابراهیم زاده عکس واقعی(( شهید رئیسعلی دلواری)) در موزه شهرداری ایالت زالس گیترز آلمان که زادگاه ویلهلم واسموس کنسول وقت دولت آلمان در خلال جنگ جهانی اول در ایران بود شناسایی و در کتابی اختصاصی توسط این پژوهشگر منتشر شد.

رییسعلی  ملت ایران

در سفر تاریخی حضرت آیت الله خامنه ای ،مقام معظم رهبری به بندر دلوار خطاب به مرزبانان همیشگی کشور با اشاره به نقش تاریخی شهید دلواری در مبارزه بی امان با استعمارگران فرمودند:

نمایندگان بیگانه بر مردم حکمرانی می کردند و با مردم با تحقیر برخورد می کردند در چنین شرایطی در هر گوشه ای از کشور مردان شجاعی پیدا شدند و فکر نکردند که با قدرت و با دست خالی می شود کاری را انجام داد و مرد خدا این است.یکی از افرادی رییسعلی شماست که رییسعلی ملت ایران است.

مقبره ای که ساخته نشد

در سالیان اخیر همواره مسئولان استان بر لزوم ساختن مقبره‌ای در خور شأن و شخصیت شهید دلواری در قبرستان وادی‌السلام تاکید دارند و وعده آن را می‌دهند‌ ولی تاکنون اقدامی برای ساخت آن انجام نشده و مزار این شهید استعمارستیز با همان سبک و سیاق یک قرن پیش مورد زیارت زوار هموطن عتبات عالیات قرار می‌گیرد.

سال 92 مسئولان وقت استان بوشهر اعلام کردند که مقبره شهید رئیسعلى دلوارى، سردار بزرگ مبارزه با استعمار پیرانگلیس در قبرستان وادی‌السلام نجف اشرف بازسازی می شود بنابراین عملیات اجرایی آن در سال 96 آغاز شد اما تنها ستون های عمودی و افقی  این سازه به اجرا درآمد و عملا کار در همین مرحله متوقف شد.

بر همین اساس ،مقرر شد طراحی و بنای آرامگاه شهید رئیسعلی دلواری با الهام و الگوبرداری از سبک معماری منزل این شهید در بندر دلوار ساخته شود .

اما پس از گذشت ۸سال از زمان اعلام این خبر تکمیل سازه مقبره در همان مرحله اولیه متوقف شده است  و پیگیری های خبرنگار جام جم از مسئولان ستاد بازسازی عتبات عالیات و همچنین  اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برای دریافت پاسخ روشن و تعیین تکلیف این طرح بی نتیجه باقی مانده است.

تکمیل مقبره به زودی

حسین نامور،از نوادگان شهید رییسعلی دلواری که پیگیری فراوانی برای ساماندهی و بازسازی مقبره این شهید انجام داده است و همه اعتبار   لازم برای ساخت مقبره را از منابع شخصی هزینه کرده است.وی در این باره به جام جم می گوید :پیشنهاد ساخت مقبره برای سردار سرافراز جنوب علیه استعمار انگلیس از طرف نوادگان شهید مطرحو از سال ۹۴ در سطح دستگاهها و مدیران دستگاههای مربوطه پیگیری صورت گرفت اما اقدام خاصی صورت نگرفت.بر همین اساس تصمیم گرفتیم تا با هزینه خود کار طراحی و نصب مقبره را  انجام بدهیم .

نامور ادامه می دهد :در سال ۹۴ مبلغ ۲۰ میلیون تومان به ستاد بازسازی عتبات عالیات پرداخت کردیم و مهندسی ستاد هم نسبت به اجرای فنداسیون سازه مقبره با الهام از معماری سنتی بوشهر و البته خانه شهید در دلوار  اقدام نمود.

وی می افزاید :خرید و تامین سنگ مزار و سنگ بدنه و سازه مقبره با رقمی حدود ۵۰۰ میلیون تومان انجام شده است اما در ۲ سال اخیر به دلیل شیوع کرونا قادر به انتقال مصالح به کشور عراق و شهر نجف نشدیم و  الان همه مصالح در شهر دلوار آماده انتقال به کشور عراق است  .

نامور تاکید می کند :چنانچه موفق شویم تا اربعین مصالح را به شهر نجف منتقل کنیم با هماهنگی انجام شده امیدواریم کار تکمیل سازه بنای مقبره تا آبان ماه آماده شود.