این مراسم میلیونی یكی از قدرتمندترین نمادهای همبستگی میان جهان تشیع است. نكته قابل تامل در گردهمایی اربعین این است كه بهغیر از گروههای مسلمانان شیعه، مسلمانان سنی، مسیحی و... هم در این مراسم حضور دارند.
ضمن اینكه هر ساله تعداد زیادی گردشگر خارجی هم جذب این آیین میشوند و از سر كنجكاوی راهی این گردهمایی میشوند.
علیرغم اینكه دو سال است با موضوع كرونا سر و كله میزنیم، اما كرونا مانع راه عاشقان امام حسین (ع) نشده و همچنان این مراسم با شور و عشق به سیدالشهدا (ع) برگزار میشود.
رسانه ملی هم امسال گام بزرگی برداشت تا دلهای جاماندگان را راهی كربلا كند، به همین دلیل برای نخستین بار رسانه تصویری اختصاصی برای پوشش عتبات راهاندازی كرد.
این اقدام در راستای تحقق منویات رهبری توسط امور بینالملل رسانه ملی و دفتر نمایندگی سازمان در عراق و با مشاركت معاونت فضای مجازی، میسر شد و روز پنجشنبه ۲۵ شهریور ساعت۲۰ تا ۲۲ به صورت رسمی افتتاح شد.
از آنجایی كه عراق كانون اعتاب مقدسه ائمه معصومین (س) در جهان است، به طوری كه مضجع شریف شش امام معصوم شیعیان در این كشور قرار دارد. بهویژه بارگاه نورانی حضرت سیدالشهدا امام حسین (ع) در كربلای معلی كه محل توجه همه عاشقان و ارادتمندان آن حضرت از سرتاسر جهان است، به همین دلیل تلویزیون اینترنتی حبیب در اینجا دایر شد.
صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بهرغم پوشش مداوم رویدادهای مذهبی در این اعتاب مقدسه در طول سال، تاكنون شبكه یا كانالی را به طور انحصاری برای مخاطبان جهانی عتبات اختصاص نداده بود. حال امور بینالملل رسانه ملی، همزمان با اربعین امسال، تلویزیون اینترنتی «حبیب» را به عنوان نخستین رسانه تصویری اختصاصی از اعتاب مقدسه در عراق راهاندازی كرد كه به طور انحصاری موضوع زیارت و عتبات را پوشش خواهد داد.
این شبكه تلویزیون اینترنتی كه با همكاری معاونت فضای مجازی هماكنون در بستر نرم افزارهای سپهر و تلوبیون در حال پخش است، در راستای تحقق تدابیر رئیس رسانه ملی برای پوشش اختصاصی عتبات عالیات و ترویج فرهنگ شهادت، ایثار و مكتب سیدالشهدا (ع) است. به همین دلیل با سید مصطفی موسوی، مدیر دفتر نمایندگی صدا و سیما در عراق و مدیر تلویزیون اینترنتی حبیب به گفتوگو نشستهایم.
دكتر علیعسكری رئیس رسانه ملی در مراسم اختتامیه هجدهمین دوره اجلاس پیرغلامان حسینی در گفتوگو با رادیو اربعین درباره این شبكه اینترنتی توضیحاتی ارائه كرده است.
همچنین علی فهیمدانش، مشاور رئیس سازمان و مدیركل امور بینالملل صدا و سیما درباره راهاندازی تلویزیون حبیب گفته است.
ایجاد نشاط معنوی برای مردم
دكتر علیعسكری، رئیس رسانه ملی در حاشیه آیین اختتامیه هجدهمین اجلاس بینالمللی تجلیل از پیرغلامان و خادمان حسینی در گفتوگو با رادیو اربعین درباره راهاندازی شبكه حبیب گفت: «شبكه تلویزیونی اینترنتی حبیب یار و یاور رادیو اربعین است و تلاش دارد تا بهصورت تصویری دلهای مردم را راهی كربلای معلی كند و شرایطی فراهم كند تا مردم ایران نایبالزیاره باشند و از دلتنگیهایشان با حضرت سیدالشهدا (ع) بگویند. امید این است كه از خلال رسانه، هنر و حماسهای كه خلق میشود، پاكیزگی روح و طهارت روح را برای مردم فراهم كنیم. در مجموع تلاش ما ایجاد نشاط معنوی برای مردم است. به همین دلیل وظیفه خود دانستیم تا شبكه تلویزیونی اینترنتی حبیب را راهاندازی كنیم. امیدواریم بتوانیم به بهترین شكل وظیفهمان را انجام بدهیم.»
هدف راهاندازی تلویزیون اینترنتی حبیب
مسلما هر شبكهای وقتی راه اندازی میشود، بر مبنای اهدافی شكل میگیرد. بنابراین تلویزیون اینترنتی حبیب هم مستثنی از این موضوع نیست و رسانه ملی برای اینكه دلهای مردم را راهی كربلا كند تا آنها هر زمان كه دوست دارند و علاقهمند هستند، به صورت تصویری ارتباط با حرم امام حسین(ع) بگیرند. سیدمصطفی موسوی، مدیر این شبكه اینترنتی در اینباره توضیح داد: «تا به امروز برنامههای متعددی با محوریت امام حسین(ع) روانه آنتن شده است و همچنین در مناسبتهای متفاوت برنامههایی به صورت زنده از كربلای معلی پخش شده است، اما هیچوقت تلویزیون اینترنتی تصویری برای مخاطبان راهاندازی نشده بود تا اینكه تصمیم بر این شد كه چنین تلویزیونی راهبیفتد تا بتوانیم این خلأ را پر كنیم و فضای رسانهای مستقلی را به حضرت سیدالشهدا(ع) اختصاص بدهیم. همانطور كه اطلاع دارید كربلای معلی مهد تمدن تشیع است و هر ساله مردم زیادی برای زیارت حرم امام علی(ع)، امامحسین(ع)، امام موسی كاظم(ع)، اما محمدتقی(ع)، امام محمد نقی(ع) و امام حسن عسكری(ع) راهی میشوند. به همین دلیل سنگ بنای راهاندازی تلویزیون اینترنتی حبیب در عراق رقم خورد. همچنین اماكن مذهبی، مساجد، امامزادهها در اینجا كم نیست و ما میخواهیم این پایگاهها را گسترش بدهیم. بنابراین برای توسعه این پایگاههای تخصصی تشیع، سازمان صدا و سیما سنگ بنای تلویزیون اینترنتی حبیب را با مشاركت معاونت فضای مجازی، امور بینالملل رسانه ملی و دفتر نمایندگی سازمان در عراق ایجاد كرد و این تلویزیون اولین گام در ایجاد این شبكه است كه با محوریت حضرت سیدالشهدا امام حسین(ع) در عتبات راهاندازی شده است. این شبكه به صورت غیررسمی فعالیتش را از ماه رمضان و در مناسبتها شروع كرده بود تا اینكه با تاكید ریاست سازمان صدا و سیما پنجشنبه 25 شهریور به صورت رسمی افتتاح شد. در مجموع راهاندازی این تلویزیون نیاز و ضرورت بود كه خدا را شكر میكنیم این اتفاق رخ داد.»
تا چه زمانی تلویزیون اینترنتی حبیب برقرار است؟
مسلما یكی از سوالاتی كه برای مخاطبان شكل گرفته این است كه تلویزیون اینترنتی حبیب آیا مثل رادیو اربعین تا پایان ایام صفر و شهادت امام رضا (ع) است یا باز هم قرار است به فعالیتش ادامه بدهد؟
مدیر تلویزیون حبیب در اینباره تاكید كرد: «ما درصدد هستیم تا جایی كه توان داریم، این موضوع را پیش ببریم تا هر زمانی كه عاشقان حسینی (ع) دلشان گرفت، از طریق این تلویزیون دلشان را راهی كربلای معلی كنند. بنابراین این تلویزیون اینترنتی بهراه است و میخواهیم ادامه بدهیم. البته فاز اول این تلویزیون اینترنتی است و عنقریب است كه روی ماهواره بیاید. در اینباره باید بگویم كه كارهای فنی در حال انجام است. ضمن اینكه بخشهایی از برنامه تلویزیونی حبیب از طریق شبكه سپهر قابل دریافت است. باید به این موضوع هم اشاره كنم كه تلویزیون اینترنتی حبیب 24 ساعته فعال است و ما برنامههای مختلفی را پخش میكنیم. درواقع تلاش ما این شبكه است كه متناسب با سلایق مردم برنامههایی تهیه كنیم كه دل آنها روانه كربلای معلی شود.»
ارتباط تصویری اسكایپ با عاشقان امام حسین (ع)
هر شبكهای كه طراحی میشود، متناسب با آن برنامههای متنوعی پخش میشود. با راهاندازی شبكه اینترنتی حبیب هم برنامههایی با محوریت سیدالشهدا پخش خواهد شد. موسوی در این باره توضیح داد: «ما برنامههای مختلف برای تلویزیون حبیب طراحی كردهایم و مردم میتوانند بیننده این برنامهها باشند. از آنجایی كه در پروسه عملیات رسانهای اربعین هستیم، به همین دلیل واحدهای سیار را مستقر كردیم و در نجف و سامرا پایگاه داریم. همچنین ارتباط با موكب آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س) در عمود 1080 داریم و در مسیر پیادهروی هم گروههای مستقل تلویزیون حبیب مستقر هستند و در باكسهای مختلف مردم میتوانند بیننده ارتباط با این مسیرها باشند.»
وی ادامه داد: «با رادیو اربعین هم در تماس هستیم و ارتباط تصویری میرویم. در مجموع سعی كردهایم در ایستگاههای مختلف برنامههایی طراحی كنیم تا مردم در جریان قرار بگیرند.یكی دیگر از اقداماتی كه انجام دادهایم، ارتباط با كل دنیاست. همانطور كه میدانید صدا و سیما 25 دفتر نمایندگی در خارج از كشور دارد و ما قرار شده هر شب از طریق اسكایپ با موضوع امام حسین (ع) ارتباط تصویری برقرار كنیم و در اینباره صحبت كنیم. یكی دیگر از برنامههای تلویزیونی حبیب، برنامه محبت آنلاین است. در این برنامه هم ارتباط تصویری از طریق اسكایپ با مردم ایران خواهیم داشت و آنها درباره شور و عشقشان به امام حسین (ع) صحبت خواهند كرد و میتوانند تصویری خودشان را در این تلویزیون ببینند. هدف از این اقدام، ارتباط دو سویه با مردم در ایران است تا بتوانیم از این طریق دلتنگیها و نجواهای آنها را با حضرت سیدالشهدا (ع) داشته باشیم. تا به امروز این اتفاقات صوتی رخ میداد و الان مردم میتوانند آن را تصویری دریافت كنند.»
چه خبر از موكب آنلاین؟
گرچه دوستانی كه تلویزیون اینترنتی حبیب را راهاندازی كردهاند، در شروع راه هستند. اما دست پر وارد میدان شدند و برنامههای متعددی را تدارك دیدهاند. مدیر دفتر نمایندگی صدا و سیما در عراق در این باره افزود: «طبیعی است ما در شروع راهیم، اما برنامههای متعددی را طراحی كردهایم. برنامه محبت آنلاین هر شب از این شبكه پخش میشود. یكی دیگر از برنامههای این تلویزیون، موكب آنلاین است. ممكن است این سوال شكل بگیرد كه برنامه موكب آنلاین چیست؟ باید بگویم هر جا كه برنامهای باشد ما از آنجا لایو میرویم. یعنی شخصیتهایی كه پای منبر هستند، حتما از آنجا لایو خواهیم رفت. یكی دیگر از نكات قابل تامل این است كه ما هر شب ارتباط با سوریه داریم و گزارشهایی پخش خواهیم كرد. همچنین هر شب از موكب حضرت فاطمه معصومه (س) هم برنامه ثابت پخش میكنیم. با مردمی كه از ایران برای زیارت آمدهاند، صحبت میكنیم تا از حال و هوای خودشان برایمان بگویند و در خلال برنامههای شبكه پخش میكنیم. گاهی گردشگران خارجی هم به خاطر كنجكاویشان در پیادهروی اربعین حضور دارند.» از موسوی در اینباره جویا شدیم و او این طور توضیح داد: «بله، ما حتی گزارشها و مستندهایی با این محوریت تهیه و از این شبكه پخش خواهیم كرد. خدا را شاكریم كه گروههای مختلف ما را برای این شبكه همراهی میكنند تا بتوانیم به بهترین شكل برنامههای این شبكه را پخش كنیم. خوشبختانه در گزارش و ارتباطات همه ما را همراهی میكنند. امید داریم فعالیتهای این شبكه را روز به روز گسترش دهیم.»
استفاده از روایتهای مردمی
در این روزها خیلی از مردم همگام با سفر اربعین از لحظههایی كه در این رخداد پشت سر میگذارند، میگویند. در واقع ما شاهد روایتگرانی هستیم كه مثل شهروند خبرنگار در قدم به قدم این مسیر حرفهایی برای گفتن دارند و گاهی حتی در صفحه شخصی خودشان از آن تعریف میكنند. این جریان میتواند به صورت گستردهتر در برنامههای مختلف هم رخ دهد و تلویزیون اینترنتی حبیب هم با توجه به بخشهای گوناگونی كه دارد، بستر مناسبی برای این فضاست. موسوی درخصوص این اتفاق یعنی بهره بردن از نیروهای مردمی در طول برنامههایی كه از این شبكه پخش میشود، بیان كرد: «صددرصد این اتفاق رخ میدهد. ما تازه اول راه هستیم و در همین شروع خیلی از رفقایی كه از تلویزیون اینترنتی حبیب شنیده بودند یا پایگاههای آن را دیده بودند، ویدئوهایی را از مسیر و جریانهایی كه در این راه وجود دارد، برای ما فرستادند. از همین رو چنین جریانی در ادامه با قوت بیشتر هم ادامه خواهد داشت.» او با اشاره به همكاری با رسانهها افزود: «همچنین در حال حاضر حدود 60 نفر از اهالی رسانه و فعالان این حوزه از مجازی گرفته تا خبرنگاران و... در حال اعزام هستند تا بتوانند برای این تلویزیون در طول مسیر برنامهسازی كنند. جریانی كه هر كسی با نگاه و از زاویهای كه دارد سراغ آن میرود و همین باعث میشود تا شاهد تنوع برنامهها در این روزها باشیم.»
فعالیتهای دفتر رسانه ملی در عراق
تلویزیون اینترنتی حبیب به همت دفتر رسانه ملی ایران در عراق شكل گرفته و كارش را آغاز كرده است. در كارنامه كاری این دفتر علاوهبر رخداد اخیر فعالیتهای مختلف دیگری هم به چشم میخورد. جریانی كه جزئیات آن را از مدیر دفتر رسانه ملی در عراق جویا شدیم و او دربارهاش گفت: «ما در این دفتر پوشش تمامی مناسبتهای مذهبی را از نظر تامین امكانات فنی فراهم كردیم. یعنی در هركدام از مناسبتها كه هر شبكهای برنامهای داشت، ما از اینجا این پشتیبانی را در مناطق مختلف مثل سامرا، كاظمین، نجف و.... انجام دادیم. همچنین حدود یك سال است كه در كربلا استودیو دفتر نمایندگی رسانه ملی را تاسیس كردهایم. این استودیو همزمان با دو SNG فعال است و امكان پوشش همزمان دو شبكه را دارد.»
موسوی با بیان دیگر اقداماتی كه توسط این دفتر صورت گرفته، ادامه داد: «در بخش دیگر فعالیتهای این دفتر، علاوهبر تهیه و تولید برنامههای تلویزیونی و رسانهای، پوشش و تولید اخبار را هم داریم. در این بخش با خبرنگارانی كه در مناطق مختلف حضور دارند، به پوشش رخدادهای رسانهای میپردازیم. با همه اینها به طور كلی در دو سال گذشته كه من اینجا بودهام سعی كردهایم كه با نظر و تاكید ریاست سازمان، بحث تهیه و تولید دفتر را فعالتر كنیم و به آن رونق بیشتری بدهیم.»
اربعین نیست حدیثی كه فراموش شود
علی فهیمدانش، مشاور رئیس سازمان و مدیركل امور بینالملل صدا و سیما: صدها سال از زمانی میگذرد كه جابر بن عبدا... انصاری، در كربلا سوگند خورد به آن كه محمد را بهحق برانگیخت و خطاب به قبور اصحاب سیدالشهدا گفت در آنچه به آن درآمدید با شما شریك هستیم و در پاسخ چگونه ما كه زائر این قبور هستیم با آنان كه اینان سرهایشان از پیكر جدا شد و فرزندانشان یتیم و زنانشان بیوه شدند، به روایتی از حبیب خود، رسول خدا (ص) استناد كرد: «هر كس گروهى را دوست داشته باشد، با آنان محشور مى شود و هر كس كار كسانى را دوست داشته باشد، در كارشان شریك مىشود» و سوگند به آن كه محمد را به حق به پیامبرى بر انگیخت نیت من و همراهانم همان است كه حسین (ع) و یارانش بر آن رفتهاند. رسانه ملی در دومین اربعینی كه جهان با پاندومی منحوس كرونا دست به گریبان است و مشتاقان و دلباختگان حسینی را امكان حضور در راهپیمایی اربعین مانع آمده، برای تسكین عطشی كه هیچگاه سیراب نمیشود، دلسوختگانی كه حسن علیه السلام را دوست دارند و به قیام حسینی عشق میورزند، تلویزیون اینترنتی «حبیب»، نخستین رسانه تصویری اختصاصی عتبات مقدسه را در پنجشنبه 25 شهریور 1400 افتتاح و راه اندازی كرد. صداوسیما توانسته به صورت حداكثری رویدادهای مذهبی در اعتاب مقدسه را در طول سال و در شبكههای سراسری و استانی به نحو مطلوب برای مشتاقان آل ا... (ص) پوشش دهد. برای تعمیم فرهنگ حسینی در میان مخاطبانی كه در فضای مجازی و در گستره جغرافیایی حماسه حسینی (تمام عالم) حضور دارند، شبكه تلویزیونی حبیب به طور انحصاری برای مخاطبان جهانی عتبات اختصاص یافته و همزمان با اربعین امسال، امور بینالملل سازمان با محوریت دفتر نمایندگی عراق و همكاری سایر دفاتر سازمان در خارج از كشور و مشاركت موثر و قابل تقدیر معاونت فضای مجازی شروع به فعالیت كرد. این شبكه تلویزیون اینترنتی در راستای تحقق تدابیر رئیس رسانه ملی برای پوشش اختصاصی از عتبات عالیات و ترویج فرهنگ شهادت، ایثار و مكتب سیدالشهدا (ع)، هم اكنون در بستر اپلیكیشنهای سپهر و تلوبیون در در حال پخش بوده، و دلهای مخاطبان خود را در سراسر گیتی بصورت 24 ساعته به میان موكبها، خیمه ها، حسینیه ها، عتبات مقدسه و همراهی با پیادهروندگان عراقی اربعین حسینی خواهد برد. به تو از دور سلام باشد كه با پوشش زنده پیاده روی اربعین حسینی، انعكاس مواكب مختلف در طول مسیر، پخش ویژه برنامه محبت آنلاین (ارتباط دوسویه با مخاطب از طریق تصویر)، پویش زیارت نیابتی كه به نیابت از عاشقان اباعبدا... الحسین (ع) كه امسال با توجه به محدودیتها امكان حضور در این مسیر سراسر عاشقی و دلدادگی را ندارند، زیارت انجام میشود تا داغ حرمان و درد دل میلیونی آنان كه نیتشان، آن است كه حسین (ع) و یارانش بر آن رفتهاند، اندكی آرام گیرد. شعله عشق نه آن است كه خاموش شود.»
برنامهریزی برای صحبت با مراجع و علما
صحبت با مراجع و علما بعد از افتتاح تلویزیون اینترنتی حبیب و رخ دادن این اتفاق در ادامه برنامهها هم موضوع دیگری بود كه از موسوی دربارهاش پرسیدیم. سوالی كه وی در پاسخ به آن گفت: «در افتتاح رسمی تلویزیون اینترنتی از آنجایی كه با چند تا از شبكههای سیما ارتباط گرفته بودیم، زمانمان محدود بود، اما در طول روزهای آینده با خیلی از شخصیتها مثل آقایان رفیعی، شیخ حسین انصاریان، دفاتر مراجع، شخصیتهای مختلف سیاسی، دینی، اجتماعی و... در حال هماهنگی هستیم و با آنها به صورت اسكایپی صحبت خواهیم كرد.» او با اشاره به چهرههایی كه تاكنون با آنها صحبت كردهاند، افزود: «در افتتاحیه این شبكه با چهرهها و افراد مختلفی مثل آقای موسویمقدم قائممقام رئیس سازمان، دكتر فهیمدانش مشاور رئیس سازمان و مدیرکل امور بینالملل و آقای مقیسه قائممقام معاونت فضای مجازی با اجرای كاظم احمدزاده ارتباط گرفتیم. احمدزاده مجری برنامه «یا كاشف الكرب» است كه هر هفته شبهای جمعه پخش میشود.»
چرا حبیب؟
این تلویزیون اینترنتی با عنوان حبیب كار خودش را آغاز كرده و قرار است به فعالیتش در مناسبتهای گوناگون ادامه دهد. اما اینكه چرا به اسم حبیب برای این اتفاق رسیدهاند، هم سوالی بود كه از موسوی دربارهاش پرسیدیم و او بیان كرد: «حبیب از نام حبیببن مظاهر گرفته شده، او شخصیتی داشت كه به شكلی ریشسفید كاروان امام حسین(ع) بود. همچنین این اسم از مشتقات محبوب است و از دوستی و محبت میآید، به همین دلیل با توجه به این برداشتها نام حبیب را انتخاب كردیم. از سوی دیگر زمانی كه شما وارد حرم سیدالشهدا میشوید، باید از مزار شریف حبیب بگذری و این مصداق محبت و دوستی است كه بین سیدالشهدا و این شخصیت و اصحابش وجود داشته است. علاوهبر اینها میخواستیم به طور مستقیم نام امام حسین(ع) را نگذاریم، چرا كه مشابه آن در شبكههای دیگر هم وجود دارد.» مدیر تلویزیونی اینترنتی حبیب با بیان تفاوتی كه برنامههای این تلویزیون با دیگر برنامههای مشابهی كه در چنین فضایی شكل گرفته و پخش شده دارد یادآور شد: «در كنار همه اینها وجه تمایز این شبكه با دیگر مواردی كه وجود دارد، این است كه شما هر زمان آن را روشن كنی، یكی از اعتاب را میبینید. در حالی كه الان چنین فضایی را نداریم و ویژه بودن آن این است كه مردم به صورت تصویری خودشان را در كربلا میبینند، اتفاقی كه رخداد بزرگی است و ارتباط صمیمانهای را در این حوزه شكل میدهد.»
ماجرای انتخاب مجریان
بحث انتخاب مجریان این مجموعه هم موضوع دیگری بود كه با جریان حضور كاظم احمدزاده به عنوان مجری یكی از تولیدات این شبكه سراغش رفتیم و موسوی درخصوص آن گفت: «آقای احمدزاده سالهای زیادی است كه در چنین فضاهایی حضور داشتهاند و در زمینه اجرای این دست برنامهها تجربه زیادی دارد. همچنین از سوی دیگر ملاك اصلی كسی كه قرار است اینجا اجرا كند، ارتباطش با سیدالشهدا است و ایشان هم در این سالها اجراهای بسیاری در این ایام داشتند. » در ادامه هم صحبت از دیگر از مجریان و چهرههایی شد كه قرار است آنها را در قاب این تلویزیون و برنامههای مختلفی كه دارد، ببینیم. مدیر تلویزیونی اینترنتی حبیب با اشاره به بعضی از این موارد، بیان كرد: «صابر خراسانی هم از دیگر افرادی است كه از او برنامههای مختلفی را دیدهایم. همچنین ما هم با او كارهای ویژهای داشته و خواهیم داشت. سید مهدی تحویلدار، گزارشگر برنامه ماست كه در بخشهای گوناگونی او را میبینیم. احمد علوی، شاعر و مجری هم چهره دیگری است كه به عنوان مجری ثابت و اختصاصی شبكه در این مجموعه با مخاطبان همراه میشود. همچنین به فراخور برنامههایی كه طراحی میشوند ما سراغ افراد مختلفی برای اجرا میرویم. مثلا در این ایام برخی از مجریانی كه برای برنامههای سیما در كربلا و یا این راه حاضر میشوند را هم به طور همزمان داریم، مثل آقایان حسینیان، دلاوری و....»
فاطمه عودباشی - فاطمه شهدوست / رسانه روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد