در این مراسم که با اجرای حمید خواجه نژاد انجام شد، مجید زینالعابدین مدیر شبکه یک، حسن گروسی معاون حقوقی و امور مجلس صدا و سیما، حجتالاسلام صفری رئیس مجمع نمایندگان استان گیلان، سمیه رفیعی نماینده مجلس و رئیس فراکسیون محیط زیست، غلامرضا الماسی مدیر گروه فیلم و سریال شبکه یک، مجید مولایی و کامبیز دارابی تهیهکنندگان سریال، بهرنگ توفیقی کارگردان، روزبه حصاری و پژمان بازغی بازیگران حضور داشتند و هرکدام سخنانی را پیرامون این سریال و دغدغه های محیط زیست بیان کردند.
مدیر شبکه یک در ابتدا از معاون سیما و حمایتهای او و نمایندگان مجلس و مسؤولان استانی و عوامل سریال افرا قدردانی کرد و گفت: بیش از یکسال است که همکاران من در این پروژه و در شرایط سخت کرونا و در سختترین شرایط اقلیمی کار کردند. آن هم در شرایطی که واکسیناسیون انجام نشده بود و ترس و وحشت از بیماری برای همه عوامل وجود داشت اما مجدانه این سریال را تولید کردند و خوشبختانه از همان قسمتهای نخست مورد استقبال مخاطبان واقع شد و موج اجتماعی مناسبی را بهراهانداخت که به یکسری نقدهای منفی و مثبت منجر شد.
وی همچنین افزود: این مجموعه مضامین محتوایی قدرتمند بسیاری داشت که از چند وجه و ساحت میتوان به آن پرداخت. نکته اول اینکه دغدغه دوستانمان در مجلس شورای اسلامی و در فراکسیون محیطزیست مجلس مسأله محیط زیست بود. دوستان ما هم در این سریال سعی کردند هنرمندانه ابعاد و تبعات شکار را در این سریال بررسی کنند که شاید پیش از این در رسانه کمتر به آن پرداخته شده بود. فکر میکنم این سریال گفتمانساز باشد برای اینکه مجلس بتواند کسریها را در صیانت از محیطزیست و حافظان محیطزیست جبران کند. نکته دوم که در سریال مورد توجه بوده، توجه به خردهفرهنگهای بومی بود. از این رو در کنار انتخاب لوکیشنهای سریال از بازیگران بومی این منطقه هم در سریال استفاده شد که بازخوردهای خوبی هم از دوستان در این زمینه داشتیم.
زینالعابدین ادامه داد: نکته بعدی سیر تحول زندگی افراد است. بههرحال زندگی افراد معمولی دارای سیر و تحول و فراز و فرودها و تلخ و شیرینهای بسیاری است. بنابراین صرف نشان دادن شیرینیها نمیتواند تاثیرگذار باشد. ما باید کژیها را هم میدیدیم تا قهرمانیها جلوه پیدا کند و لحظات گذشت در برابر کینه معنا پیدا کند. از این رو ممکن است برای عدهای سؤالات بسیاری از این دست پیش آمده باشد که اگر بتوانند تا قسمت 40 صبوری کنند به پاسخ پرسشهایشان دست پیدا خواهند کرد. ما در سریال مرگ داشتیم. از آقای توفیقی هم خواهش کردیم در داستان مرگ نداشته باشیم اما خب بیشتر از مرگ تولد داریم.
مدیر شبکه یک در ادامه همچنین توضیح داد: نکته دیگری که حائز اهمیت است مفاهیم دینی است که هنرمندانه در سریال دیده میشود. ازجمله قصاص، گذشت و عفو و حتی مسأله مهم سقط جنین که معضلی در جامعه ماست و افراد نمیتوانند با آن چگونه برخورد کنند که در این سریال به آن هم پرداخته شد. نکته آخر هم شخصیتهایی است که بهاصطلاح مدیریت صحنه اجتماع ما را در سریال برعهده دارند. بخشی از سریال خانوادههای وحید، حاجمحمود و مسعود هستند. ضمن اینکه دادستان و قاضی ما در این سریال بدون خطا و هوشیار است. مدیران بیمارستانی ما که میتوانند نماد زحمات کادر پزشکی باشند و همچنین مسؤولان محیطزیست بدون خطا اعمال مدیریت میکنند.
وی در پایان گفت: از آقای توفیقی میخواهیم برای ماه رمضان شبکه یک که سریال میسازند از دستاوردهای محتوایی سریال هم استفاده بهینه کنند تا بتوانیم آثار فاخرتری را روانه دیدگان مردم کنیم.
در ادامه دکتر گروسی، معاون حقوقی و امور مجلس هم از دستاندرکاران این سریال تشکر کرد و گفت: از سفارشهای موکد قرآن حفظ محیطزیست و توجه به این حوزه کاملا مشهود است که این نکته مورد تاکید مقام معظم رهبری است. در گذشته شاید آن طور که باید به این مقوله پرداخته نشده و با کمکاری از طرف برخی دستگاههای مسؤول مواجهیم. خوشحالیم از اینکه رسانه ملی در طول سالهای اخیر موضوع محیطزیست بهعنوان یک موضوع ملی و جهانی قرار داده. ما در سالجاری در رادیو، تلویزیون و صداوسیمای استانی حدود 142هزار و680 دقیقه با موضوع محیطزیست و منابع طبیعی در شبکهها کار کردیم. در سال گذشته این رقم 310هزار و440 دقیقه بوده که در این راستا سه محور موضوعی طبیعت، حیات وحش و مخاطرات زیستمحیطی در برنامههای رسانه ملی مدنظر قرار گرفته است.
مهمترین رویکردهای برنامهسازی در این برنامهها ارتقا و ترویج فرهنگ حراست و حفاظت محیطزیست، طبیعت، حیاتوحش و ... بوده است. وی در پایان هم گفت: فکر میکنم اگر دولت جدید در حوزه اعتبارات کمک ویژهای در این خصوص به رسانه ملی کند، آقای شاهآبادی هر روز یک برنامه مرتبط با محیطزیست روی آنتن خواهد داشت.
پس از سخنان دکتر گروسی، مجری یادی از شهدای محیطبان زنجانی کرد و نوبت به مجید مولایی یکی از تهیهکنندگان سریال رسید که از همه عوامل تشکر کرد و افزود: برخی از دوستان میگفتند بهدلیل شرایط روحی و روانی مردم شاید تلخی این سریال کمی آزردگی ایجاد کند؛ در صورتی که در فرهنگ ما و مخاطبان معمولا مضامین جدی مثل داروی تلخ هستند؛ شاید آزاردهنده باشند اما موثرترند.
وی ادامه داد: من فکر میکنم مخاطبان و دوستان بزرگواری که نقد منفی به سریال دارند اگر تا پایان صبر کنند، میتوانند متوجه شوند ما در زیر لایههای قصه، مسائل بهظاهر کوچکی را بیان میکنیم که بسیار مهم و اثرگذار است. این تهیهکننده درباره قصه و شخصیتها توضیح داد و بیان کرد: بهشدت در داستان روی مسائل دینی بهطور غیرمستقیم تاکید داریم. بههر حال در قرآن هم بیان شده که ما شما را با مال و فرزند امتحان میکنیم و ما در قصه میبینیم که رستگاری درنهایت بهگونهای اتفاق میافتد که در قرآن هم بارها گفته شده است.
بهرنگ توفیقی، کارگردان سریال در حاشیه مراسم و در گفت وگو با جامجم از بزرگترین چالشی که در ساخت سریال با آن مواجه بوده و اینکه چقدر توانسته دغدغه محیطبانان را به تصویر بکشد، گفت: سعی کردیم به اندازه گنجایش یک کار و تا جایی که زمان و امکانش وجود داشت به این دغدغهها بپردازیم اما مثل کار محیطبانان که کار سختی است، به نمایش درآوردن سختی کارشان هم پیچیدگیهای خودش را داشت. یعنی به لحاظ لوکیشنها و پرداخت صحنهها در فضای جنگل و لوکیشنهای صعبالعبور باعث میشد در پشت صحنه بیشتر بتوانیم این سختیها را لمس کنیم.
وی درباره بازخورد سریال از طرف محیط بانها توضیح داد: مدام در حال بازخورد گرفتن از محیطبانان و همسران شهید و فرزندانشان هستیم که برایمان خیلی جالب و البته ارزشمند بود. توفیقی در پاسخ به این سؤال که آیا افرا به فصل دوم خواهد رسید، گفت: ما چنین تصمیمی نداشتیم اما اگر جزو دغدغههای سازمان و مدیران باشد، فصل دوم آن را هم میسازیم. البته هنوز در این باره صحبت جدی نشده است.
روزبه حصاری، بازیگر نقش مسعود درباره پیچیدگیهای این نقش به جامجم گفت: هیچ چیزی سختتر از این نیست که شکارچی و محیط بان را در نقطهای در زندان کنار هم قرار بدهیم. من متعلق به نسلی هستم که پدرانی آرمانگرا و برادران کوچکتری که کمی این آرمانها برایشان کمرنگ شده را پیرامون خودم میبینم. همیشه در مقابل نسل بعد از خودم سعی میکنم یک مقدار آنها را به آرمانگرایی تشویق کنم. مسعود آرمانگرایانه پای حمایت از محیط زیست ایستاد.
وی بیان کرد: این زمین و اقلیم فقط متعلق به ما نیست و به افرادی هم تعلق دارد که نسل بعد از ما هستند یا هنوز وارد این دنیا نشدهاند. بنابراین مسعود و سریال افرا میخواهند بگویند این زمین فقط متعلق به نسل ما نیست و باید در حفظ آن بکوشیم تا نسلهای بعد هم از آن بهرهمند شوند.
این هنرمند تاکید کرد: ما به این دنیا نیامدهایم که همه چیز را مصرف و از امکانات این جهان استفاده کنیم. بنابراین باید این امر مهم فرهنگ سازی شود. مسعود هم اگر گاهی خشن و عصبانی میشود به این دلیل است که از مصرفگرایی ناراحت است. حصاری تصریح کرد: خوشحالم که بسیاری از دوستان محیطبان در فضای مجازی به من لطف دارند و توانستهام گوشهای از فداکاری و رنجهای آنان را به تصویر بکشم.
بهرنگ توفیقی، کارگردان سریال هم در بخشی از این مراسم گفت: من در تلویزیون بزرگ شدم و افتخارم این است که همیشه برای مخاطب گسترده این رسانه سریال ساختم و خوشبختانه هم دیده شده است. شاید به این دلیل است که من هر کاری که انجام دادم دغدغهام بوده و مجبور به ساختن هیچ کاری نشدم. من بعد از سریال «آقازاده» چند پیشنهاد نمایش خانگی داشتم اما این سریال را پذیرفتم، چون احساس میکردم روحم با این کار به آرامش میرسد.
وی ادامه داد: «افرا» برای من یک کار ویژه و دغدغه همیشگی بود. به همین دلیل سختیهای تولید را به جان خریدم و با یک گروه که سعی کردیم دغدغهمندشان کنیم، سراغ این کار رفتیم. افرا بهشدت کار سختی بود اما با جان و دل کار کردیم.
این کارگردان همچنین درباره نقدهای منفی و مثبت سریال گفت و افزود: بابت تندخویی مسعود، کاراکتر محیطبان نکاتی بیان شده بود که باید عرض کنم ما باید چنین ویژگی را برای مسعود درنظر میگرفتیم؛ چون درام از دل این مشکلات و ماجراها شکل میگیرد و در شرایط گل و بلبل نمیشد کاری ساخت که اینچنین سروصدا بهپا کند.
پژمان بازغی، بازیگر نقش وحید هم از دغدغههایش درباره محیطزیست گفت و بیان کرد: تلویزیون خانه من است و من کارم را با این رسانه شروع کردم. خوشحالم که در این سریال بازی کردم. من دوستی و رفاقت 20 سالهای با آقای توفیقی دارم اما هیچوقت شرایط مهیا نمیشد با هم کار کنیم ولی زمانی که این قصه را برای من تعریف کرد سریع قبول کردم و گفتم بازی میکنم.
وی ادامه داد: من سال 97 بهدلیل بازی در فیلم «پاییز» محیطبان افتخاری شدم. همیشه دغدغه شخصیام هم این بود که بتوانم از آستارا تا بابلسر کمپین راه بیندازم و ساحل را پاکسازی کنم. همچنین بتوانم جنگلهای دو هزار و سه هزار را که دیدم چه بلایی به سرش آورده شده پاکسازی کنم.
بازغی همچنین افزود: بهنظرم یکی از ویژگیهای «افرا» محیطبان خشن بود؛ چون اگر اینگونه نبود دیده نمیشد و صدایش هم شنیده نمیشد و کسی از زندگی محیطبانها چیزی نمیدانست و صدای هیچکسی هم درنمیآمد. انصافا روزبه حصاری هم این نقش را خیلی خوب بازی کرد و برخلاف خودش که آدم خوشاخلاق و خوشخندهای است، توانست نقش مسعود را بهخوبی بازی کند.
وی در ادامه عنوان کرد: سریال بهقدری دیده شده که مردم برای من پیام میگذارند از قصاص بگذر. نمیدانم به وحید پیام میدهند یا به بازغی. البته خوشحالکننده است که سریال دیده شده و مردم واکنش نشان میدهند. اینکه مردم قضاوت میکنند و دنبال رضایت گرفتن وحید برای مسعود هستند جای خوشحالی است و اتفاق خوبی برای یک مجموعه تلویزیونی است.
روزبه حصاری، بازیگر نقش مسعود هم با تشکر از مدیر شبکه و همه افرادی که برای ساخت این سریال زحمت کشیدند، گفت: من بهعنوان عضو کوچکی از این مجموعه از آقای سلطانی و آقای بازغی آموختم و افتخار میکنم که با آقایان دارابی و توفیقی و مولایی کار کردم. من فرزند تلویزیون هستم و افتخار میکنم با سریالهایی پا به عرصه بازیگری گذاشتم که مورد پسند مردم قرار گرفت. اگر بخواهم جسارت کنم و بگویم نمایندگی اقشاری از جامعه را در این سریال میکنم، حرف بزرگی زدهام. فکر میکنم لباس محیطبانی برای بنده بزرگ است. خیلی سعی کردم با عزیزانی که در این حوزه فعالند، صحبت کنم و از درد دلها و مسائلشان باخبر شوم.
وی ادامه داد: ما در عصری زندگی میکنیم که افراد بسیاری برای سرمایههای محیط زیستی این کشور دندان تیز کردهاند. در این بین افرادی هستند که با دست خالی و کمترین امکانات فعالیت میکنند. من نقش یکی از همین افراد را بازی و سعی کردم با کفش آنها راه بروم و با نقش مسعود زندگی کنم. این نکتهای است که از بزرگان این جمع یاد گرفتم. به همین علت این بغض همیشه با من است. امیدوارم توانسته باشم نماینده خوبی برای ایشان باشم.
حصاری افزود: این سرزمین متعلق به مسعود و مسعودهاست که ایثار کردند و وقتی این لباس را میپوشند ،مسؤولیت سنگینی را به دوش میگیرند. به نظرم اگر خشمگین است، علت دارد.
کامبیز دارابی، یکی دیگر از تهیهکنندگان این سریال هم از سختیهای کار در شرایط کرونا و مشکلات محیط زیست که در سریال مطرح شده، گفت و از همراهی مدیران شبکه تشکر کرد.
در ادامه خانم رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست هم از آقای شاه آبادی تشکر کرد که با فکر و نگاه باز، حرف مردم را در رسانه ملی منعکس میکند. همچنین از خوش ساختی و دغدغهمندی بهرنگ توفیقی گفت و اینکه به سریالهای این کارگردان علاقه خاصی دارد.
او از دغدغه محیطبانان و اینکه حمایت نمیشوند، گفت و در این زمینه مثالهایی آورد. از محیطبانانی که در این راه صدمه دیدند یا به شهادت رسیدند. همچنین از همسران فداکارشان که در کنار محیطبانان فداکاری میکنند و با مسائل و مشکلات بسیار مواجه هستند.
حجتالاسلام صفری، رئیس مجمع نمایندگان استان گیلان هم سخنانی را در این مراسم ایراد کرد.وی ابتدا از همه دست اندرکاران و عوامل تولید سریال افرا تشکر کرد که کاری چنین فاخر ساختند. همچنین از آنها تقدیر کرد که دغدغه محیط زیستی داشتند. از سختیهای محیطبانان و همه افرادی که در استان گیلان در حوزه تولید فعالیت میکنند، گفت و اینکه نیازمند حمایت هستند. از زمین خواری ، کوه خواری و جنگل خواری عدهای گفت که طبیعت استان گیلان را نابود کرده است.
زینب علیپور طهرانی - رسانه / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد