ن وَالْقَلَمِ وَما یسْطُرُونَ سوگند به قلم و قسم به چیزی که مینویسند؛ امروز جبهه اهریمنی رقبا در تلاش است با استفاده از تئوریهای سیاستبازانه خود و با روشی نو به جنگ علیه بشریت برود و ملتهای آزاده، حقطلب، مستقل، پیشرو و مبارز علیه سیاستهایشان از میدان بهدر کند. براساس تجربه جنگهای گذشته(جنگ سخت، نرم، سرد، اقوام، ادیان، مذاهب و...) این بار بدون رد پایی از خود و با جنگ شناختی به فتح سرزمین ما آمده.
شروع جنگ شناختی
این جنگ از طریق منابع اطلاعاتی مانند رسانههای اجتماعی، شبکه اینترنت بهطور استراتژیک گسترش مییابد. جنگ شناختی، هنگامی که بهطور موثر تمرین میشود، دارای ماهیت موذیانهای است و درک و واکنش معمولی ما نسبت به حوادث را مختل میکند. هیچکس نمیتواند بگوید جنگ شناختی چه زمانی رخ میدهد. برخلاف دیگر انواع جنگها، شما وقتی از جنگ شناختی مطلع میشوید که آسیب فراوانی از آن دیدهاید، در جنگ شناختی، تحرکات سایبری دشمن ابتدا افراد را وارد یک جریان فکری کرده و سپس سعی میکنند با تشویق و امتیازدهی آنها را به سوی تیم خود جذب کنند. برای دشمن چه چیزی از این بهتر که جامعه رقیب طرفدار او شود؟
هدف جنگ شناختی
انواع جنگها را کنار هم قرار دهید و آنها را با هم مقایسه کنید. همگی در هدف و مقصود با یکدیگر اتفاقنظر دارند، از بین بردن رقیب حال با هر روشی که بهتر و موثرتر باشد اما اهداف اصلی دشمن در جنگ شناختی از بین رفتن اعتماد جامعه نسبت به حاکمیت، نابود کردن نیروهای اجتماعی و سرمایههای کاری کشور رقیب است. هدف جنگ شناختی در واقع همان هدف جنگ سخت است که در نهایت از پای درآوردن حریف ختم میشود. ولی شیوه تهاجم بسیار متفاوت است. روش عمل در نبرد شناختی مشروعیتزدایی، اعتبارزدایی، اعتمادزدایی، قداستزدایی، ناامیدسازی و ناکارآمدنمایی است. در واقع ادراک را از افراد میگیرند و آنها را دستاویز خود برای رسیدن به هدف میکنند، بدون اینکه خود وارد میدان شوند. بنابراین جامعه از جنگ و تبعات آن بهستوه آمده و در رنج است اما همچنان با توجه به اینکه در حال مدیریت شدن از سوی دشمن است خود را از درون از بین میبرد. «جوزف ساموئل نای» محقق و سیاستمدار آمریکایی، مبدع عبارت «قدرت نرم»، قدرت نرم یک کشور را از سه طریق قابل تامین میداند: اول فرهنگ، دوم ارزشهای سیاسی و سوم سیاست خارجه آن کشور.
راههای مقابله در جنگ شناختی
بهترین راه برای مقابله در جنگ شناختی، ارتقای آگاهی در میان طیف خاکستری و افزایش هوشیاری عمومی است. شاید تصویر پیشرو بهترین درک را از جنگ نرم تداعی کند. در تصویر زیر هر دو شلوار را یک دشمن پاره کرده است. یکی را با جنگ سخت و دیگری را با جنگ شناختی.
تلفات در جنگ شناختی
دلهرهآورترین قسمت این جنگ اعلام نشده، تلفات انسانی آن است. در جنگ سخت وقتی یک نیروی خودی مورد اصابت دشمن قرار میگیرد یک نفر از نیروهای خودی کم میشود ولی در جنگ شناختی وقتی یک نیروی خودی مورد اصابت دشمن قرار میگیرد، یک نفر از نیروهای خودی کم میشود و یک نفر به نیروهای دشمن اضافه میشود. حتی بدتر از این، آنکه فرد مورد اصابت قرار گرفته ممکن است ابراز رضایت کند، چون آنچه را دشمن دوست داشته و دیکته کرده را او هم دوست میدارد. شاید هم گروهی را از نیروهای خودی به جبهه دشمن ببرد.
قهرمانان جنگ شناختی
یکی از مؤلفههایی که هر کشوری در جنگ سخت از آن بهره میبرد، حماسهسازی است. معرفی افراد فداکار و ایثارگر موجب تشویق مردم به ایثار و فداکاری برای کشور در جنگ سخت میشود ولی در جنگ نرم ایثارگران و قهرمانان چه کسانی هستند؟ در خاتمه یادآور میشوم راهکار صحیح مقابله با جنگ شناختی، همانگونه که رهبر حکیم و فرزانه انقلاب بارها تاکید فرمودند: «جهاد تبیین» است. اطلاعات دقیق، ایجاد آگاهی و شناخت، روایتگری، تاریخنگاری، اقناع و... مخاطبان را باید اولویت قراردهیم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد