جام جم آنلاین-فرحناز چراغی؛ اینجا خیابان گمرک کرمانشاه است و سیاهی جمعیت از دور خودنمایی می کند. از جوان بیست و چند ساله گرفته تا افراد بالای پنجاه ، شصت سال… . اینجا نرخ ، دلار است و دلار حرف اول را می زند.
بازار این روزهای دلار حسابی سکه است و خرید و فروش آن داغ. کار و کاسبی دلالان و واسطه ها نیز خوب گرفته است.
کرایه هر کارت ملی نزدیک یک میلیون تومان است. البته از ۷۰۰هزار تومان و کمی پایین تر شروع می شود. بواسطه این دلالهای برای عدهای هم کار و کاسبی ایجاد شده. دلار هم در حال رکورد زدن است. در زمان نگارش این گزارش نرخ دلار از ۳۹ هزار تومان هم گذشته است.
هر کس بیشتر بخرد، آنجا تجمع دلال و فروشنده بیشتر است.
براساس بررسی میدانی خبرنگار ما اغلب واسطهها و دلالان در این میدان که خود را نیز کاسب می دانند، از مناطق حاشیه شهر کرمانشاه به این نقطه می آیند.
یک جوان بیست و چند ساله میگوید : نزدیک دو سال است که به این شغل روی آورده است. تازه ازدواج کرده و به تازگی هم موفق به خرید یک خانه ۵۰، ۶۰متری در چهارراه جعفرآباد نزدیک باغ فردوس شده است.
او ادامه میدهد : چندین شغل را امتحان کردم اما درآمدش مانند خرید و فروش دلار نیست.
وی می افزاید: کاش زودتر به این شغل روی می آوردم. براساس آنچه قدیمی های این شغل می گویند، درآمد دلار پیش از این بیشتر بوده است چرا که بین دلار دولتی و ارز آزاد فاصله قیمتی بیشتر بوده است. الان فاصله دلار دولتی و ارز آزاد کم است و دلال سود آنچنانی مثل قبل نمی برد اما به هر حال برای افرادی چون من که شغل خاصی ندارند، این خرید و فروش دلار بسیار کمک کننده است.
این جوان کرمانشاهی که از بردن نامش خودداری میکند، میگوید: به هر کارت ملی ۲۰۰۰ دلار دولتی تعلق می گیرد.
این شهروند ادامه می دهد: ما از قبل چند کارت ملی که بواسطه دوست و آشنا کرایه کردهایم را میگیریم . هر شب حدود ساعت یک تا دو نصف شب برای ثبت این کارتهای ملی اقدام می کنیم .
من علاوه بر خودم، از همسر، خواهر و برادرم هم برای ثبت شماره ملی کارتهای کرایه ای کمک میگیرم . ثبت شماره ملی و نوبت صرافی کار بسیار سختی است. بعضی شبها ممکن است موفق به ثبت حتی یک کارت هم نشویم .
او ادامه میدهد: کرایه هر کارت ملی ۷۰۰ تا یک میلیون تومان است. افراد زیادی هم حاضرند بخاطر این پول ، کارت ملی خود را در اختیار دلالهای دلار قرار بدهند.
وی میافزاید: برای ثبت هر کارت ملی هم به افرادی که موفق به ثبتنام در صرافی شوند، ۱۰۰ هزار تومان بابت آن پرداخت می کنیم.
این کار در نوع خود اشتغالزایی برای یک عده است.
او ادامه می دهد: خانم ها بیشتر تمایل به انجام کارهای اینترنتی و ثبت نام کارت ملی نشان می دهند. کار سخت است و باید بیدار باشی اما در صورت موفقیت فرد ، حق الزحمه آن یکی دو ساعت ۱۰۰ تومان می شود.
«علیمیر » یکی دیگر از دلالهای این بازار در خیابان گمرک است.
او نزدیک چند هفته است که وارد دنیای خرید و فروش دلار شده است و از این شغل راضی است.
وی میگوید: چند وقتی بیکار بودم. چندین جا هم کارگری کردم اما بار روز ۲۰۰ ، ۳۰۰ تومان درآمد در این شرایط اقتصادی ، زندگی سخت است.
علی میر که حدود ۵۰ سال سن دارد ، ادامه می دهد: از طریق دوست و آشنا با این شغل آشنا شدم و در حال حاضر از سود این کار راضیم.
سود حاصل از فروش دلار هر کارت ملی از ۴۰۰ تا یک میلیون تومان است. اگر بتوانی سه کارت ملی در روز معامله کنی، سود خوبی خواهی داشت.
او نیز معتقد که کار سخت است و شب نخوابی دارد. تازه باید افرادی را هم برای ثبت نام کارت ملی ، اجیر کرد.
وی ادامه میدهد: از افراد نزدیک خانواده برای ثبت نام کمک میگیرم و به هر نفر بابت ثبتنام ۱۰۰ هزار تومان پول پرداخت می کنم.
اگر فرد موفق نشود هیچ پولی دریافت نمی کند.
علی میر اضافه می کند: بیشتر بانوان کارت ملی خود را کرایه می دهند و بیشتر افراد کمک کننده برای ثبت نام کارت ملی در صرافی ها نیز بانوان هستند. در واقع سر و کار ما در این شغل بیشتر با بانوان است در مرحله خرید.
یک خریدار قدیمی دلار نیز می گوید: سود خرید و فروش دلار برای ما کاسب ها تا یکی دو سال پیش بیشتر بود . گاهی روزها اگر کمتر از شش میلیون در آمد داشتیم، ناراضی بودیم .
وی که از موهای سفید و پینه سر و صورتش پیداست که بالای ۶۰ سال سن دارد، می افزاید: ساکن محله جعفرآباد و از درآمدش از خرید و فروش دلار راضی است.
اگر نرخ دلار دولتی فاصله اش را با نرخ ارز آزاد کم نمی کرد ، در آمد افراد چون ما بیشتر بود.
او متعقد است که افراد دلال و سودجو با خودروهای گرانقیمت آنچنانی برای خرید دلار از ما خرده فروش ها به بازار می آیند و سودهای کلان از نوسانات بازار می کنند.
یک کاربر ثبت نام نیز میگوید: معمولاً سایت ساعت دو بامداد باز می شود . زمان کوتاه ده دقیقه ای وقت هست که کارت ملی اجاره ای را ثبت نام کنیم. گاهی تا چهل دقیقه فقط باید روی یک گزینه زد تا ثبت نام انجام گیرد. بعضی وقتها حتی ممکن است در یک هفته موفق به ثبتنام یک کارت ملی نشوی.
این کاربر ثبت نام دلار که بانویی ۳۷ ساله است، ادامه می دهد: از خواب و استراحت خود می زنیم تا با هر ثبت نام ۱۰۰ هزار دستمزد بگیریم اگر ثبت هم نشود که هیچ… . صاحب کار هیچ دستمزدی برای بیداری و زحمت ما نمی دهد. مهم ثبتنام کارت ملی است که بر هر کارت ۲۰۰۰ دلار تعلق می گیرد.
وی میگوید: کار سختی است، اما چارهای نیست. در شرایط گرانی و تورم این روزها ثبت یک ثبت نام هم برای من که شغلی ندارم ، یک کمک است.
این بانوی کرمانشاهی اضافه می کند: کار طاقت فرسایی است اما چون در خانه انجام می شود ، بیشتر بانوان باسواد و بیکار به این کار روی آوردهاند.
بازار غیرقابل پیش بینی این روزهای ارز عدهای بسیاری را به سمت و سوی این بازار و سرمایهگذاری به این طریق در آن ، سوق داده است.
درحالی که هم قوه قضاییه و هم مسئولان اقتصادی در رابطه با اجاره دادن کارت ملی برای خرید دلار هشدار دادند اما این بازار بواسطه استقبال دلالان و درآمد بالای آن کماکان پر رونق و ادامه دار است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد