مادرانه‌های سینما

هرقدر فیلم نخست مهجور و حتی می‌توان گفت دیده‌نشده است، دومی به نگین و شاهکاری سینمایی تبدیل شد که تماشایش عیش و ضیافتی مکرر است و مخاطب هربار قصه دلنشین همنشینی و صلح نهایی فرزندان مادر را با همه تفاوت‌ها و اختلاف دیدگاه‌ها دنبال می‌کند.

در این میان ستون فیلم، شخصیت خود مادر است که همچون مام میهن موجبات وحدت و همدلی فرزندانش را فراهم می‌کند. بازی تاثیرگذار و همدلی‌برانگیز رقیه چهره آزاد در شاه نقش زندگی‌اش با صدای دلنشین بدری نوراللهی هم با وجود کلی شخصیت جذاب و بازیگر درجه یک، در مرکز توجهات قرار دارد و این مرجعیت مادر در ایجاد وفاق فرزندان موافق و ناموافق را تقویت می‌کند. اما اینجا و به مناسبت روز مادر، به جای مرور کلیشه‌ای مادران سینمای ایران ترجیح دادیم ادای دین به مقام مادر و خاطره‌بازی سینمایی در این زمینه را به شکل دیگری برگزار کنیم و تنها به عنوان نمونه، سراغ سه بازیگر از سه نسل مختلف برویم و از کمیت و کیفیت مادرانگی آنها در سینما بگوییم و بنویسیم.

حمیده خیرآبادی که اصلا لقب «مادر سینمای ایران» را یدک می‌کشید، گلاب آدینه که بهترین جلوه رنج و غمخواری مادرانگی در سینمای ایران است و مریلا زارعی که به ویژه در سال‌های اخیر احساسات مادرانه را به تاثیرگذارترین شکل به تصویر کشیده‌. ذکر این نکته ضروری است که در این گزارش، فقط کارنامه سینمایی این بازیگران لحاظ شده و بازی‌های تلویزیونی آنها محاسبه نشده‌است.

همچنین درباره زنده‌یاد خیرآبادی آثار او از دهه۶۰ به بعد را محاسبه کردیم، وگرنه می‌دانیم که او در سینمای پیش از انقلاب هم بارها نقش مادر را بازی کرده بود. بنابراین اگر تعداد نقش‌های مادرانه او در آن دوره را هم حساب کنید به رقم بالاتر و رکورد دست‌نیافتنی‌تری می‌رسید. ضمن این‌که امیدواریم در مجال و فرصتی بیشتر سراغ آمار کاملی از همه بازیگرانی برویم که در تاریخ سینمای ایران ایفاگر نقش مادر‌ بودند.

حمیده خیرآبادی ۲۹ مادر متفاوت

با آن چهره مهربان، لبخند همیشگی، فیزیک فربه و آکسان (تاکید) روی حرف دال در ادای کلمه «مادر» در گفتن دیالوگ خطاب به فرزندان سینمایی، شمایل و بازیگر تیپیکال نقش مادر بود و از این رو لقب مادر سینمای ایران کاملا شایسته و برازنده‌اش به نظر می‌رسد. او از جمله بازیگران غریزی بود که به معنای واقعی کلمه جلوی دوربین زندگی و با وجود تیپ ثابت و همیشگی مادر از دیرباز، نقش را به شخصیت هم نزدیک می‌کرد. راحتی او در بازی غبطه‌برانگیز بود؛ چیزی که شاید هنوز نقطه حسرت خیلی از بازیگران اهل تکنیک باشد.

قبل از این‌که نقش‌های مادرانه خیرآبادی را در سینمای پس از انقلاب به شکل فهرست‌وار مرور کنیم، حتما باید یادی از مادران دیگر سینمای ایران هم داشته باشیم و تاکید کنیم که خیرآبادی اگرچه به دلیل آن لقب برازنده، شایسته این توجه است اما درعین حال این بازیگران عزیز را هم در این گزارش نمایندگی می‌کند: شهلا ریاحی، مهری ودادیان، جمیله شیخی، نیکو خردمند، فخری خوروش، آنیک شفرازیان، پروین سلیمانی، رقیه چهره‌آزاد، فرخ‌لقا هوشمند، فاطمه طاهری، شمسی فضل‌اللهی، ایران دفتری، ژاله علو، توران مهرزاد، صدیقه کیانفر، آزیتا لاچینی، مهین دیهیم، فهیمه راستکار، ملکه رنجبر، کتایون امیرابراهیمی، مهین شهابی، رابعه مدنی، پری امیرحمزه، مهری مهرنیا، ملیحه نیکجومند، ملیحه نظری، پروین‌دخت یزدانیان، احترام سادات حبیبیان، زهره صفوی و ...

و اما نقش‌های مادرانه حمیده خیرآبادی از دهه ۶۰ تا پایان فعالیت سینمایی‌اش در سال ۱۳۸۷ از این قرار است:

۱-شب شکن: در این فیلم به کارگردانی خسرو ملکان، نقش خانم بزرگ، مادر رسول (هوشنگ منصورخاکی) رئیس پاسگاه ژاندارمری را بازی می‌کند و در نخستین حضور هم او درحال بافتنی با کامواست، تصویر آشنای مادرانه به ویژه در سال‌های دور.

۲-پیراک: در این فیلم به کارگردانی کوپال مشکوه، مشتی خانم، زنی روستایی و مادر زن جوانی را به عهده دارد که نقش او را گوهر گلکار بازی می‌کند.

۳-مدرک جرم: در این فیلم به کارگردانی منوچهر حقانی‌پرست، نقش مادر معصومه تقی‌پور را برعهده دارد که همراه دخترش غرهایی به دامادش می‌زند.

۴-خانه ابری: در این فیلم به کارگردانی اکبر خواجویی، نقش مادر امیر (هوشنگ توکلی) را بازی می‌کند. نکته جالب درباره فیلم این‌که او اینجا نقش مادرشوهر نرگس با بازی دخترش ثریا قاسمی را برعهده دارد. نکته قابل اشاره دیگر این‌که خواجویی بعدها در سریال پدرسالار از خیرآبادی به عنوان بازیگر نقش ملوک خانم، همسر اسدا... خان هم استفاده می‌کند.

۵- اجاره‌نشین‌ها: خیرآبادی شاه نقش سینمایی خود را در این فیلم ماندگار داریوش مهرجویی بازی کرد و با مهر بی‌دریغش هم برای فرزندانش مادری می‌کند و سعی دارد به دعواهای مدام آنها پایان دهد و درعین حال جور بی‌توجهی و بی‌مسئولیتی پسر ارشدش عباس آقا سوپرگوشت، درباره ساختمان رو به ویرانی را بکشد و برای باقی ساکنان هم مادری کند. یکی از درخشان‌ترین لحظات بازی خیرآبادی آنجایی است که می‌خواهد بین دو برادر، عباس (عزت‌ا... انتظامی) و مهندس (رضا رویگری) آشتی برقرار کند و تلاش می‌کند عباس سوئیچ ماشین را به برادر کوچکش بدهد. سعی مادر در این لحظه برای ایجاد همدلی فرزندان را در مادران بسیاری دیده‌ایم: «دو تا برادرین، خوب نیست با همدیگه تو یه خونه قهر باشین. خدا الهی عمرت بده.» در میزانسنی دقیق، مادر در میانه ایستاده و وقتی دو برادر دست در دست هم می‌دهند، لبخندی رضایت‌آمیز می‌زند و می‌گوید: «الهی خیر ببینی.» خیرآبادی به قدری بغض و گریه مادر را خوب بازی و در واقع زندگی می‌کند که تاثیر این سکانس را به اوج می‌رساند. نکته جالب این فیلم، بازی دو بازیگر همسن در نقش‌های مادر و فرزند است و خیرآبادی که همسن عزت‌ا... انتظامی و متولد ۱۳۰۳ بود، حضور بسیار باورپذیری در نقش مادر او دارد.

۶-سایه‌های غم: در این فیلم به کارگردانی شاپور قریب، نقش مادر محمد (فرامرز صدیقی) را بازی می‌کند.

۷-هی جو: در این فیلم به کارگردانی منوچهر عسگری‌نسب، نقش مادر آمنه یزدانی و مادرزن شخصیت جعفر (سعید پورصمیمی) را برعهده دارد.

۸-زرد قناری: در این فیلم به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد، در نقش خانم بزرگ، مادر گلاب (گلاب آدینه) و خاله نصرا... (مهدی هاشمی) است. اینجا هم جلوه دیگری از مادر تیپیکال و سنتی ایرانی را بازی می‌کند، مثل آنجایی که وقتی دخترش با او تماس می‌گیرد، او را در حال خردکردن سبزی می‌بینیم و بعد هم با گفتن دیالوگ «گلاب، مادر چی شده؟» این مادرانگی را تکمیل می‌کند. یکی از لحظات بامزه بازی او آنجایی است که برای وارد شدن ماشین خواهرزاده‌اش به طرح ترافیک، خودش را بیمار جا می‌زند.

۹- مادر: مادرترین مادر فیلم که بی‌بروبرگرد رقیه چهره آزاد است، اما اینجا مادران دیگری هم داریم، یکی ماه‌طلعت (اکرم محمدی) که به جز بچه‌ای کم سن و سال، یک تو راهی هم دارد و دیگری هم طوبی، همسر محمدابراهیم که نقش او را حمیده خیرآبادی بازی می‌کند و در سکانسی او را همراه دو نوه خردسالش سوار بر قایق بادی در استخر می‌بینیم. نقشی که با وجود فصل اشتراک مادرانگی‌اش، با نقش‌های آشنا و مهربانش فاصله دارد.

۱۰-شب بیست و نهم: در این فیلم به کارگردانی حمید رخشانی، نقش حاج خانوم، مادر حاج اسماعیل (رضا رویگری) را بازی می‌کند، همان که از همان زمان تولد محترم (مرجانه گلچین) او را برای ازدواج با پسرش درنظر می‌گیرد: «اگه محترم خانوم اجازه میدن نافشو به اسم پسر من حاج اسمال ببرین.»

۱۱-ریحانه: در این فیلم به کارگردانی علیرضا رئیسیان، نقش مادر مجید مظفری را بازی می‌کند.

۱۲-بچه‌های طلاق: در این فیلم به کارگردانی تهمینه میلانی، مادر شخصیت فرشته (مهشید افشارزاده) و پسری با بازی نیما بانکی است.

۱۳-علی و غول جنگل: در این فیلم ساخته مسعود رسام و بیژن بیرنگ، مادری است که البته بیشتر در حق نوه‌اش علی و در غیاب مادر و پدرش، مادری می‌کند.

۱۴-سایه خیال: در این فیلم به کارگردانی حسین دلیر، ننه خورشید است که علاوه بر مادر حمید (حمید جبلی) بودن برای حسین (پناهی) هم مادری می‌کند.

۱۵-در آرزوی ازدواج: به کارگردانی اصغر هاشمی، مادر جهانگیر (بیژن امکانیان) است.

۱۶- جستجو در جزیره: در این فیلم به کارگردانی مهدی صباغ‌زاده، زنی جنوبی به نام زبیده و مادر خیری (فریبا کوثری) است. یک دیالوگ بامزه هم در این فیلم دارد و وقتی می‌بیند دختر جوانش بیش از حد وقت صرف پاک کردن ماهی می‌کند، می‌گوید: «نهنگ که پاک نمی‌کنی ننه! چرا این‌قدر طولش می‌دی؟»

۱۷-راز چشمه سرخ: در این فیلم به کارگردانی علی سجادی حسینی، بی‌بی مراد (سعید شیخ‌زاده) است.

۱۸-تماس شیطانی: در این فیلم به کارگردانی حسن قلی‌زاده، یک بار دیگر نقش مادر مجید مظفری را برعهده دارد.

۱۹-کلاه قرمزی و پسرخاله: در این فیلم ساخته ایرج طهماسب مادر نرگس (فاطمه معتمدآریا) است.

۲۰- سفربخیر: در این فیلم به کارگردانی داریوش مودبیان، نقش مادر اکبر آقا و اصغر آقا (اکبر عبدی) را بازی می‌کند.

۲۱- روز واقعه: در این فیلم به کارگردانی شهرام اسدی، به طور مشخص مادرانگی او را نمی‌بینیم، اما با توجه به سن و سال و شمایل کاراکتر و به ویژه نام شخصیت «ام حکیم» می‌توانیم این نقش را هم جزو نقش‌های مادرانه خیرآبادی محسوب کنیم.

۲۲- تحفه هند: در این فیلم ساخته محمدرضا زهتابی، بار دیگر نقش مادر اکبر عبدی (حسن) را بازی می‌کند.

۲۳-ماه مهربان: در این فیلم به کارگردانی قاسم جعفری نقش مادر مینا (کتایون ریاحی) را برعهده دارد.

۲۴- سلام به انتظار: در این فیلم به کارگردانی کریم آتشی نقش مادر رضا (حسن رجبیان) را بازی می‌کند. خیرآبادی اینجا هم شمایل مادرانه تمام عیاری دارد. به ویژه وقتی با چادر سفید به نماز ایستاده و پسر گرفتارش از آن‌سوی آب‌ها تماس می‌گیرد، دیالوگ‌های آشنای مادران نگران ایرانی را به زبان می‌آورد: «الهی قربونت برم پسرم، سلام به روی ماهت.... چرا گریه می‌کنی؟ خدا مرگم بده، چه اتفاقی افتاده مادر؟ تو رو خدا حرف بزن. این‌قدر گریه نکن. مادر چرا چیزی نمیگی؟ چی به سرت اومده؟»

۲۵-پاکباخته: در این فیلم به کارگردانی غلامحسین لطفی، برای سومین بار نقش مادر اکبر عبدی را در فیلمی سینمایی بازی می‌کند، مادر استوار خراسانی.

۲۶- روزی که خواستگار آمد: در این فیلم ساخته فریال بهزاد، نقش خانم دشتبان، مادر محبوبه (نیلوفر محمودی) را بازی می‌کند، فیلمی که درعین حال باز هم یکی از چند همکاری خیرآبادی و محمدعلی کشاورز است و مثل پدرسالار اینجا هم کشاورز نقش همسر خیرآبادی را برعهده دارد. در نخستین سکانسی که خیرآبادی را می‌بینیم، او با آچار مشغول تعمیر سینک دستشویی است. صحنه آشنایی که در غیاب و چه بسا بی‌مسئولیتی پدران و مردان خانه، کم اتفاق نمی‌افتد! وقتی محبوبه دخترش به او می‌گوید: «ئه! باز که خودت داری تعمیر می‌کنی؟» جواب می‌دهد: «اگه من تعمیر نکنم کی هست که بیاد کمکم؟»

۲۷-بازیگر: در این فیلم ساخته محمدعلی سجادی، نقش مادر علی (حبیب اسماعیلی) را برعهده دارد که همان اوایل فیلم تشر مادرانه‌ای به پسرش می‌زند. نهیب نرمی که با آن چاقوی بزرگ آشپزخانه که در دستش است، سویه‌ای کمیک پیدا می‌کند. او درعین حال به سیاق دیالوگ آشنای برخی مادران حتی برای عروس ندیده‌اش در آینده هم دل می‌سوزاند: «بیچاره اون دختری که تو می‌خوای بدبختش‌کنی.»

۲۸-توکیو بدون توقف: در این فیلم به کارگردانی سعید عالم‌زاده، نقش «عزیز» مادر محسن (حسن شکوهی) را بازی می‌کند. دیالوگ‌های مادرانه خیرآبادی در این فیلم برقرار است، به ویژه وقتی پسر از سفر برگشته‌اش برایش هدیه می‌آورد: «قربون دستت برم مادر چرا زحمت کشیدی؟»

۲۹-سرود تولد: در این فیلم به کارگردانی علی قوی‌تن، نقش مادری را بازی می‌کند که البته او را بیشتر به عنوان مادربزرگ عزیز (امین حیایی) می‌بینیم. اینجا باز هم چشمه‌هایی از مهر مادرانه‌اش مشهود است، به خصوص وقتی در حیاط مشغول شستن رخت است و بچه‌ها توپ را داخل تشت می‌اندازند. واکنش او اما به جای دعوا و تنبیه، مهربانانه است و با لبخندی توپ را برای بچه‌ها پس می‌فرستد. نکته قابل اشاره دیگر این‌که اگر از فیلم شیرین (عباس کیارستمی) بگذریم که بسیاری از بازیگران خانم سینمای ایران (از جمله خیرآبادی و ثریا قاسمی) لحظات کوتاهی در آن حضور مستقل و جداگانه‌ای دارند، در آخرین فیلم خیرآبادی دخترش ثریا قاسمی هم بازی می‌کند.

گلاب آدینه ۱۲ مادر مسئولیت‌پذیر

گلاب آدینه که این روزها به عنوان کارگردان نمایش «پرده خانه» را روی صحنه پردیس تئاتر شهرزاد دارد، با وجود نقش‌های متنوع و متفاوتی که در تئاتر، تلویزیون و سینما بازی کرده، یکی از شمایل‌های مادر در سینمای ایران است و با ترکیبی از رنج، مهر، غمخواری و مسئولیت، هر مادری را که بازی کرده، به نقشی تاثیرگذار تبدیل کرده‌است. اگرچه بعضی همچون مادر فیلم «مهمان مامان» به دلیل متن و کارگردانی درست به شخصیت‌های ماندگار هم تبدیل شدند، اما بقیه هم فی‌نفسه به خاطر بازی درست آدینه واجد ارزش و اعتبار فراوانی هستند و در تطابق کامل با شانیت مقام والای مادر قرار دارند. درحالی از گلاب آدینه به عنوان یکی از مادران نمونه سینمایی نام می‌بریم که ذکر خیر این بازیگران ایفاگر نقش مادر در سینمای ایران هم ضروری است: افسانه بایگان، سوسن تسلیمی، افسر اسدی، مریم بوبانی، محبوبه بیات، رویا تیموریان، آهو خردمند، نادیا دلدار گلچین، کتایون ریاحی، پروانه معصومی، فریده سپاه‌منصور، مهوش صبرکن، نیره فراهانی، آزیتا حاجیان، گوهر خیراندیش، هما روستا، گلچهره سجادیه، فریبا کوثری، فرشته صدرعرفایی، آفرین عبیسی، فریماه فرجامی، بیتا فرهی، آتنه فقیه‌نصیری، ثریا قاسمی، فرزانه کابلی، فاطمه گودرزی، فاطمه معتمدآریا، نسرین مقانلو، مهرانه مهین‌ترابی، پوراندخت مهیمن، شهلا میربختیار، مهتاب نصیرپور، رویا نونهالی، مهوش وقاری، مینا جعفرزاده، ناهید مسلمی، شیرین یزدانبخش و ...

و اما نقش‌های مادرانه گلاب آدینه در سینمای ایران از این قرار است:

۱-زرد قناری: در این فیلم به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد، نقش مادر دو بچه خردسال را بازی می‌کند که یکی از آنها نورا هاشمی دختر خودش است. او در صحنه آشنایی که یادآور رفتار مادران سنتی ایرانی است، درحالی‌که بچه‌اش را روی پایش می‌خواباند، مشغول گوبلن‌دوزی هم است.

۲-بهترین بابای دنیا: در این ساخته داریوش فرهنگ، او مادر یک پسر و یک دختر با بازی امید آهنگر و باران کوثری است. در نخستین لحظه حضور او را در وضعیت آشنای خیلی از مادران می‌بینیم، شستن ظرف.

۳-زیر پوست شهر: آدینه در این ساخته رخشان بنی‌اعتماد یکی از شاه‌نقش‌هایش را بازی می‌کند و طوبی، نقش مهمی در تثبیت شمایل مادرانه او دارد. او که اینجا مادر محمدرضا فروتن (عباس) حمیرا ریاضی (حمیده)، ابراهیم شیبانی (علی) و باران کوثری (محبوبه) است، در سکانس‌های پایانی اوج بازی تاثیرگذارش را زندگی می‌کند. وقتی با پسر شرمنده‌اش عباس کمی قبل از فرار از دست طلبکار و صاحبکارش، دیدار می‌کند، وسایلی که برایش تدارک‌دیده را به او می‌دهد و می‌گوید: «دست دست نکن دیگه، چند تا بافتنی برات گذاشتم، به هوا اعتباری نیست، نمی‌دونم به دردت می‌خوره، نمی‌خوره. بیا، اینم سجلت، اینم بقیه پول خونه، چکیه، یه جایی بذار گم و گور نشه، بگیر. (بغض عباس می‌ترکد و با دست صورتش را می‌پوشاند) فدای سرت، می‌خوام چیکار؟ خونه‌م وقتی خونه‌ست که بچه‌هام دوروورم باشن.» وقتی هم که عباس دوان دوان در کوچه گم می‌شود، فریاد می‌زند: «یا زهرا عزیزمو به خودت سپردم.»

۴-زندان زنان: در این فیلم ساخته منیژه حکمت، نقش مادر یک زندانی به نام میترا (رویا نونهالی) را دارد. وقتی به ملاقات دخترش می‌رود، نگرانی آشنای یک مادر در این موقعیت را به خوبی بازی می‌کند: «تو چرا برا من دو خط نامه نمی‌نویسی؟.... به چشمم لاغرم شدیا.»

۵-عروس افغان: در این فیلم به کارگردانی ابوالقاسم طالبی، نقش مادر دخترش نورا هاشمی (سیاه موی) را برعهده دارد، منتهی با ویژگی‌های متفاوت از جمله قصه که مربوط به افغانستان است و آدینه هم نقش مادری لال را برعهده دارد که با نوشتن حرف‌هایش در دفترچه با دخترش ارتباط برقرار می‌کند.

۶-مهمان مامان: آدینه در این فیلم داریوش مهرجویی یکی دیگر از شاه نقش‌هایش را بازی می‌کند که مادر بازیگرانی چون ملیکا شریفی‌نیا و علیرضا جعفری است و باید جور بی‌خیالی و بی‌مسئولیتی‌های همسرش را برای میزبانی از مهمانان ناخوانده‌اش بکشد. ماجرا درست از آنجا شروع می‌شود که مادر از روی مهر و تعارف ایرانی پشت تلفن به مهمان‌هایش می‌گوید: «تشریف بیارین. قدمتون سر چشم. نخیر! چه زحمتی؟ بله هستیم. منتظریم.»

۷-وقتی همه خواب بودند: در این ساخته فریدون حسن‌پور که به تمام مادرهای دنیا پیشکش شده، آدینه از قضا مادر نیست، اما به عنوان بی‌بی سلیمه، مامای پیر و محبوب روستاست و به نوعی مادر همه اهالی محسوب می‌شود. خودش در جایی می‌گوید: «بچه‌های زیادی رو به دنیا آوردم اما یکیشم مال خودم نبود.» البته کمی بعدتر بی‌بی اشاره می‌کند که همراه همسرش بچه شش‌ماهه‌ای را به فرزندی قبول و برایش مادری کرده است. آدینه در این فیلم با آن چادر سفید و حضور بر سجاده، جلوه تمام‌عیاری از مادران مومن ایرانی است.

۸ - قصه‌ها: در این فیلم ساخته بنی‌اعتماد، ادامه نقش طوبی در زیر پوست شهر را بعد از سال‌ها می‌بینیم.

۹- من دیه گو مارادونا هستم: آدینه در این فیلم به کارگردانی بهرام توکلی، دو نقش دو مادر و دو خواهر را بازی می‌کند. آذر مادر فرهاد (سعید آقاخانی) و فرزانه (ویشکا آسایش)، رویا (سارا بهرامی)، بابک (هومن سیدی) و آزاده مادر حامد (علیرضا استادی) مهشید (مهسا علافر) لیلی (پانته‌آ پناهی‌ها) پیمان (بابک حمیدیان).

۱۰- داستان خانواده فرشچی: در این فیلم ساخته نادر تکمیل همایون، نقش مادر بابک حمیدیان را بازی می‌کند.

۱۱-آبجی: در این فیلم به کارگردانی مرجان اشرفی‌زاده، نقش طلا مادر عطی (آبجی) با بازی معصومه قاسمی‌پور را دارد. او اینجا همچنین مادر بازیگرانی چون حمیدرضا آذرنگ و پانته‌آ پناهی‌هاست. دیالوگ او خطاب به دخترش که شرایط ازدواج را ندارد هم در موقعیت‌های اینچنینی آشناست. وقتی عطی می‌پرسد:«من کی عروسی می‌کنم؟» مادر جواب می‌دهد: «حالا مگه همه عروسی می‌کنن که تو عروسی‌کنی؟»

۱۲-دوباره زندگی: در این فیلم به کارگردانی رضا فهیمی نقش مادر کهنسالی را بازی می‌کند که همراه همسرش منتظر بازگشت پسر، عروس و نوه‌اش است اما تقدیر باعث می‌شود بار دیگر مهر و وظایف مادری‌اش را محک بزند، منتهی این بار برای نوه‌اش.

مریلا زارعی ۱۹ مادر دغدغه‌مند

مریلا زارعی اگرچه کارش را با نقش دختران و زنان جوان شروع کرد اما خیلی زود فیلمسازان، استعداد و مهر مادری را در او تشخیص دادند و علاوه بر نقش زن و همسر، رسالت مادری را هم روی دوش او گذاشتند. زارعی به ویژه در سال‌های اخیر، حضور مادرانه پررنگ‌تری در فیلم‌ها دارد و بازی تاثیرگذار و باورپذیرش مخاطب را با آثار همراه می‌کند. با یادی از بازیگرانی چون نیکی کریمی، هدیه تهرانی ، نگار جواهریان، شبنم مقدمی، طناز طباطبایی، پریناز ایزدیار و... فهرست نقش‌های مادرانه زارعی در سینما به این شرح است:

۱ - تکیه بر باد: از آنجا که در این فیلم داریوش فرهنگ، او نقش لیلا را بازی می‌کند که نوزاد سه ماهه‌ای را باردار است، او را مادر حساب می‌کنیم.

۲- واکنش پنجم: در این فیلم تهمینه میلانی، مادری به نام ترانه است.

۳-زن زیادی: در این فیلم باز هم ساخته میلانی، نقش سیما، مادر یک دختر خردسال را بازی می‌کند.

۴- نصف مال من نصف مال تو: در این ساخته وحید نیکخواه آزاد، مهری، مادر سپیده (ترلان پروانه) است.

۵-خروس جنگی: در این فیلم به کارگردانی مسعود اطیابی، نقش مادر دو فرزند خردسال یک دختر و یک پسر را برعهده دارد.

۶-دعوت: در این اثر ابراهیم حاتمی‌کیا نقش زن بارداری را بازی می‌کند که با وجود تهدید پدر بچه، به مقام مادری می‌رسد و ناکامی‌اش در تکیه بر باد جبران می‌شود.

۷-درباره الی: شهره، مادر آرش و یکی دیگه.

۸-کیفر: سپیده، مادر پیام؟! فیلمبردار عروسی.

۹- دیگری: معصومه، مادر رضا، پسر نوجوان کفتربازی که قصد ازدواج دوباره را دارد.

۱۰-خرس: گلی، مادر دو فرزند یک پسر و یک دختر.

۱۱-چ: هانا مادر نوزاد و همسر سیروان (امیررضا دلاوری) مادری که در لحظه وداع با همسرش، بچه را به بغل او می‌دهد و نوازشش می‌کند:« ما خیلی صبر کردیم تا خدا این بچه رو به ما داد.»

۱۲- شیار۱۴۳: الفت، شاه نقش مریلا زارعی در نقش مادر شهید یونس میرجلیلی (سامان صفاری) است. انتظار و آن رادیو به کمر و دار قالی و بسم‌ا... الرحمن الرحیم، اللهم صل علی محمد و آل محمد و دیدار بعد از ۲۰سال با پسر با لالایی محلی: تدوین موازی با دوران نوزادی یونس که کفشش را درمی‌آورد موقع دیدار/ بوسیدن پرچم ایران روی تابوت / او اینجا همه مادران شهدا را نمایندگی می‌کند. و دیالوگ لالایی تاثیرگذار: «ننه دو تا چشمم نمی‌دن روشنایی، رودُم از این دشت و بیابون کی میایی؟ / مادر از این دشت و بیابون، صبح نوروز، مادر به قربون تو کنُم هرچی بخواهی / ننه لالالا بکن خوابی، مادر همه خوابن، تو بیداری...»

۱۳‌- گیتا: در این فیلم به کارگردانی مسعود مددی نقش مادری به نام گیتا را دارد که دلبستگی زیادی به پسرش متین دارد.

۱۴- دختر: در این ساخته رضا میرکریمی، نقش فرزانه مادر دختر خردسالی به نام شیرین را بازی می‌کند.

۱۵- بادیگارد: در این اثر حاتمی‌کیا نقش راضیه آصف مادر دو دختر، مریم (دیبا زاهدی) و کیمیا حسینی را بازی می‌کند.

۱۶- زیر سقف دودی: در این فیلم به کارگردانی پوران درخشنده نقش شیرین، مادر آرمان (ابوالفضل میری) را برعهده دارد.

۱۷- اسرافیل: در این ساخته‌ آیدا پناهنده نقش مهتاج، مادر علی (پوریا رحیمی‌سام) و سارا (هدی زین‌العابدین) را بازی می‌کند.

۱۸- کارو: در این فیلم به کارگردانی احمد مرادپور نقش شیلان، مادر کارو نوجوان کشتی‌گیر کرمانشاهی را برعهده دارد.

۱۹- هناس: در این اثر به کارگردانی حسین دارابی، نقش شهره پیرانی، مادر آرمیتا و همسر شهید داریوش رضایی‌نژاد (بهروز شعیبی) را بازی می‌کند.

روزنامه جام جم