جنگ جهانی سایبری
همزمان با آغاز حمله روسیه به اوکراین در ۲۴فوریه۲۰۲۲(۵اسفند۱۴۰۰) نخستین جنگ رسانهای تمام عیار در پلتفرمهای مختلف شبکههای اجتماعی به راه افتاد. رسانههای اجتماعی، شیوه گزارش جنگ در اوکراین و حتی دیدهشدن آن را در سراسر جهان تغییر دادهاند. دولت و ارتش اوکراین نیز از پلتفرمهای مختلف رسانههای اجتماعی به عنوان ابزاری برای برجستهکردن موفقیتهای خود و مهمتر از آن شکستهای روسیه استفاده کردهاند. هر دو طرف از رسانههای اجتماعی برای حمایت و به اشتراکگذاری اطلاعات نادرست بهره بردهاند. پس از شروع جنگ تاکنون، برخی از بزرگترین شخصیتهای روسیه در حوزه دیجیتال علیه جنگ صحبت کردهاند. به عنوان مثال، دختر دیمیتری پسکوف، دبیر مطبوعاتی ولادیمیر پوتین پیامی با عنوان «نه به جنگ» در استوری اینستاگرام خود منتشر کرد که به سرعت آن را حذف کرد. سوتلانا تاکوری، طراح مد از محل برگزاری هفته مد میلان بیرون آمد و عکسی با پرچم اوکراین و پیام «نه به جنگ!» منتشر کرد.
هشتگهای #ukrainewar، #ukraine، #stopwar، #standwithukraine از مهمترین هشتگهای کارشده در بحبوحه جنگ روسیه و اوکراین بود.
مرگ ملکه
مرگ«ملکه الیزابت» در ۸سپتامبر(۱۷شهریور۱۴۰۱) دومین اتفاق مهم این سال بود که شبکههای اجتماعی را درگیر کرد. کاربران شبکههای اجتماعی با هشتگ #queenelizabeth به مرگ ملکه انگلیس واکنش دادند. در حالی که برخی برای مرگ ملکه الیزابت عزادار بودند، برخی دیگر میگفتند سلطنت او به میلیونها انسان و فرهنگ چند نسل آسیب رساند زیرا او به عنوان رئیس دولت مستعمرات که بخشی از امپراتوری بریتانیا بودند، خدمت میکرد. در تیکتاک پس از مرگ ملکه بسیاری از کاربران ویدئوهایی در انتقاد از تاریخ استعماری سلطنت و همچنین ویدئوهایی با مضمون شادی از مرگ ملکه منتشر کردند. اما حساب کاربری برخی کاربران توییتر که در مورد گذشته نژادپرستانه سلطنت صحبت کردند، مسدود شد یا بازجویی شدند. همچنین هشتگهای #Charles، #Royal Family و London Bridge# از دیگر مواردی بود که بعد از مرگ ملکه در شبکههای اجتماعی ترند شد.
هشتگی که رمز ناآرامیها شد
فوت ناگهانی مهسا امینی در ۱۶سپتامبر۲۰۲۲(۲۵شهریور۱۴۰۱) از رخدادهای۲۰۲۲ بود که رسانههای اجتماعی را تحت تاثیر قرار داد. هشتگهای #مهسا_امینی و Mahsa_amini# به سرعت در شبکههای اجتماعی ترند شد. در مدت زمان کوتاهی حسابهای کاربری جدید به ویژه در توییتر ساخته شد که فقط در حمایت از این هشتگ فعالیت میکردند. با حمایت افراد تاثیرگذار در شبکههای اجتماعی و چهرههای مختلف رسانهای و ورزشی داخلی و خارجی در نقش اپوزیسیون، انتقادها به مرگ این دختر جوان به اغتشاشات و ناآرامیهای خیابانی کشیده شد. برخی سلبریتیها در صفحات مجازی خود با انتشار محتوای تحریکآمیز با این هشتگها، آتش ناآرامیها را تندتر کردند. حوادث ناشی از فوت مهسا امینی و بازتاب آن در شبکههای اجتماعی باعث شد برخی چهرههای تاثیرگذار غیرایرانی نیز در صفحات مجازی خود واکنشهایی به این اتفاقات داشته باشند. نکته قابل توجه اما این بود که بخش زیادی از موج ترند شدن این موضوع به صورت فیک و بااستفاده از رباتها بود.
روایتهای مجازی یک جام طلایی
جامجهانی۲۰۲۲ قطر، سکانس پایانی رخدادهای مهم این سال بود که شبکههای اجتماعی را تحت تاثیر قرار داد. برای اولین بار این رویداد مهم در یک کشور مسلمان برگزار میشد و محدودیتها و قوانین قطریها از موضوعهایی بود که توجه کاربران شبکههای اجتماعی را به خود جلب کرد. مجوزندادن به فرود هواپیمای حامل اعضای تیم ملی فوتبال آلمان در فرودگاه دوحه به دلیل استفاده از تصاویر همجنسگرایی روی بدنه هواپیما، واکنش کاربران را در پی داشت. ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی از برخورد تماشاچیان فوتبال کشورهای مختلف با خبرنگاران رژیم صهیونیستی حاضر در قطر، سبب شد آنها در صفحات مجازی خود به این رفتارها واکنش نشان دهند. پوشیدن عبا توسط لیونل مسی در مراسم اهدای جام نیز واکنش زیادی در بین کاربران شبکههای اجتماعی داشت. یکی از کاربران توییتر در توضیح علت انجام این حرکت از سوی مقامهای قطری نوشت: «از نظر فرهنگی، پوشاندن عبا به کسی، یک عمل ادبی و قدردانی بالا در قطر است. بنابراین مسی از سوی امیر قطر که عبا را به او پوشانده بود، بسیار مورد احترام قرار گرفته است. رسانههای ناآگاه غربی به جای نالهکردن، طبق معمول باید فرهنگها را یاد بگیرند!»
روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد