جهادی به روشنایی آب در ۲۷۵۷روستای ایران

چند سالی می‌شود که می‌شنویم جنگ‌های بعدی نه بر سر نفت و گاز و انرژی‌ها بلکه به خاطر آب خواهد بود. آری، کمبود آب آن‌قدر مهم و حیاتی است که می‌تواند انسان‌ها را به جان هم بیندازد. با این حال نزدیک به سه‌دهه است که ایران دچار خشکسالی شده و به خاطر تغییرات اقلیمی، چالش‌هایی در حوزه آب‌کشور به وجود آمده است. اما این اتفاقات هرگز به جدال نکشیده و با ورود سازمان‌ها و نهادهای مردمی مثل بسیج و سپاه، جهادی شکل گرفته تا این‌بار خدمات‌رسانی به مردمی باشد که چشم انتظار رسیدن آب سالم و گوارا باشند.

پیشرفت ۳۸درصدی در یک سوم از زمان

وقتی اقلیم با تغییراتی مواجه و در گام اول با کاهش بارش‌ها، سطح آب‌های روی زمین پایین رفت، ‌برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی افزایش یافت که این کار پدیده فرونشست زمین را به همراه داشت.اما کاهش آب‌ها فقط به دلیل کمبود نزولات نبود، بلکه بخشی از آب در لوله‌های شبکه انتقال و از آن مهم‌تر در کشاورزی سنتی هدر می‌رود.یعنی الگوی مصرف نامناسب در حوزه‌های خانگی، کشاورزی، صنعتی و تجاری، سرمایه‌گذاری مناسب نکردن در بخش آبخیزداری و کاهش ورودی به سد‌ها و افزایش خروجی از آنها به ناترازی ترازنامه آب کشور منتج می‌شود. سال ۱۴۰۱ با یک اتفاق خوب شروع شد و آن هم اعلام اجرایی شدن طرح جهاد آبرسانی بود. این کار در جهت رفع مشکل کمبود آب و دسترسی هموطنان به آب شرب و بهداشتی در مناطق مختلف کشور عملیاتی شد. برای به نتیجه رسیدن این طرح تیم‌های مختلف و به‌خصوص جهادگران وارد میدان شده و اقدامات خوبی را در دستور کار قرار دادند. حالا ۱۰ ماه از آغاز طرح جهاد آبرسانی می‌گذرد که اعلام شده ۲۷۵۷روستای مندرج در این طرح شامل ۱۵۰۰روستا در استان خوزستان و ۱۲۵۷روستا در سایر نقاط کشور از نعمت آب‌شرب پایدار بهره‌مند شده‌اند. نکته حائز اهمیت این‌که ۳۰ ماه برای اجرای کل طرح وقت گذاشته‌اند و با گذشت ۳۳‌درصد از زمان اجرای پروژه حالا ۳۸‌درصد از روستا‌های هدف طرح فرآیند آبرسانی خود را تمام‌شده می‌بینند و به آب بهداشتی پایدار دسترسی دارند.

تلاش‌ها در کنار کم‌کاری‌ها

وقتی ایران مورد تحریم‌های ظالمانه غرب قرار گرفت، قبل از هر چیز چنین قلمداد می‌شد که در بخش آب و صنایع دیگر سرمایه‌گذاری کمتری صورت گیرد و بودجه‌ها به بخش‌های دیگر منتقل شود. اما در ایران و از طرف صندوق توسعه ملی پیوسته منابعی به حوزه آب تزریق و نگاه ویژه‌ای به این بخش شده است.اما در کنار این حمایت‌ها از کم‌کاری، سوءمدیریت‌ها و ضعف‌ها در حوزه آبخیزداری نمی‌توان چشمپوشی کرد.ضمن این‌که سهل‌انگاری در اجرای طرح الگوی کشت، جایگزینی برای محصولات آب‌بر که به‌درستی پیش نرفت، استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری و بهره‌مندی درست از آب به‌ویژه در بخش کشاورزی که فقط در مورد آن حرف شنیدیم و همچنین بی‌تفاوتی برای ممانعت از هدررفت این مایع حیات در لوله‌ها در زمان انتقال، بخشی از کم‌کاری‌ها به شمار می‌آید.به این موارد اضافه کنیم نادیده گرفتن آمایش سرزمین در جانمایی صنایع، طولانی شدن احداث تصفیه‌خانه‌ها برای استفاده دوباره از پساب‌ها و آلوده کردن آب‌های روان با زباله‌ها و آب‌های سمی صنایع که چالش‌هایی به همراه داشت.

نور امید در دل روستاهای خوزستان

از جمله اقدامات شاخصی که در دولت سیزدهم برای مناطق روستایی اجرا شده طرح‌های آبرسانی است، در سال‌های گذشته افت شدید منابع آبی شرب روستاها که عمدتا از منابع آبی محلی بوده، باعث شده مطالعات طرح‌های آبرسانی روستایی به جهتی سوق پیدا کند که با تجمیع چند روستا و اتصال آنها به منابع آبی پایدار و مطمئن، آب روستاها در قالب مجتمع‌های آبرسانی روستایی تامین شود. در استان خوزستان با سرعت گرفتن اجرای طرح‌های آبرسانی در مناطق روستایی شادگان، اهالی روستاهای بخش خنافره این شهرستان نیز برای حل مشکل کمبود آب امیدوار شدند و بر سرعت گرفتن طرح آبرسانی به این منطقه تاکید کردند. رفع فرسودگی شبکه آبرسانی بخش خنافره شادگان که مرتب می‌شکند همچنین بهسازی شبکه آسیب‌دیده این منطقه در سیلاب سال ۹۸ مطالبه جدی اهالی بخش خنافره بوده که البته از دید مسئولان ذی‌ربط دور نمانده و در حال پیگیری است.

در همین ارتباط محمدرضا کرمی‌نژاد، مدیرعامل آبفا خوزستان با بیان این‌که از ابتدای امسال پروژه‌های زیادی در زمینه آبرسانی، تقویت شبکه و احداث مخزن در روستاهای شادگان اجرا شده که با اجرای این پروژه‌ها مشکل تامین آب ۹۵درصد روستای این شهرستان رفع شده، می‌گوید: این شهرستان در تقسیمات کشوری دارای ۲۱۳ روستا است که می‌توان گفت بیش از ۶۰ درصد از مردمانش روستانشین هستند که در یک سال گذشته و با روی کار آمدن دولت سیزدهم مشکل تامین آب ۱۸۳روستا رفع شده و تا پایان امسال مشکل ۳۰روستای دیگر نیز رفع خواهد شد.

روزنامه جام جم