با کاهش ارزش پولملی، تقاضا برای سرمایهگذاری در بخشهای دیگر اقتصاد شدت یافته است. تعداد بازارهای موجود برای سرمایهگذاری بنا به دلایلی کاهش یافته است. بهطورمثال بازار ارزهایدیجتال پس از سقوط تاریخی در سال گذشته با کاهش جذب سرمایه مواجه شده و بسیاری از مردم بهدلیل نگرانی از بازدهی ارزهای دیجیتال کمتر مایل به سرمایهگذاری در این بخش هستند. بازار ارز و طلا نیز نوسانات فراوانی در روزهای گذشته داشته است و افت ۴۰۰۰تومانی قیمت دلار باعث شده بسیاری از خریداران که با وضعیت بازار آشنایی ندارند با زیان مواجه شوند.
بانکها که همواره یکی از امنترین نقاط برای جذب سرمایه بود بهدلیل نرخ سود پایین نیز چندان مورد استقبال مردم قرار نگرفته و بسیاری از آنها ترجیح میدهند به بازارهای سنتی مانند خودرو و مسکن مراجعه کنند. بازار خودرو در سایه تصمیمهای اخیر و کاهش عرضه تبدیل به محلی برای جذب سرمایههای سرگردان شده است اما وضعیت در بازار مسکن متفاوت است. بازار مسکن در هفتههای اخیر شاهد شکل تازهای از سرمایهگذاری شده است. خرید مسکن بهصورت اشتراکی الگوی جدید مالکیت است. میانگین قیمت مسکن در تهران ۵۲.۵میلیون تومان است که با در نظر گرفتن یک واحد ۴۰متری قیمت آن حدود ۲.۱میلیارد تومان خواهد بود. پرداخت این رقم در این شرایط اقتصادی از توان بسیاری از اقشار متوسط و دهکهای پایین جامعه خارج است. بااینحال تلاش برای حفظ سرمایهگذاری باعث ایجاد الگوهای جدید شده است.
گروههای ۱۲ نفره خرید
برای بررسی این وضعیت سراغ یکی از مشاورین املاک در غرب تهران رفتیم، جایی که این شکل از معامله رونق فراوانی دارد. محمد احمدی، از بنگاهداران باسابقه در گفتوگو با جامجم با اشاره به افزایش این شکل از معاملات بیان میکند: «بنده با ۴۰سال فعالیت در بخش مسکن، در ماههای اخیر با شکلی از معامله مواجه شدم که پیش از این سابقه نداشته است. درحالحاضر برای خرید یک واحد مسکونی شاهد گروههای خرید چهار تا ۱۵نفره در دفتر هستیم. بهطورمثال روز گذشته یک واحد ۴۰متری با قیمت دومیلیارد تومان توسط شش نفر خریداری شد و هرکدام از این خریداران مالک یک دانگ از این آپارتمان شدند. البته گروهیخریدن بعضا به ۱۲نفر نیز میرسد طوری که سهم هر خریدار از واحد مسکونی به حدود سه متر نیز رسیده است. احمدی با بیان اینکه مردم برای حفظ سرمایه خود ترجیح میدهند در بازار مسکن سرمایهگذاری کنند، بیان کرد: «بهدلیل نگرانی از کاهش ارزش سرمایه، مردم خرید گروهی مسکن را با انواع راهکارها انتخاب کردند. البته باید عنوان کنم در این شکل از معامله باید مسائل حقوقی و قراردادی آن رعایت شود.»
تعارض با برنامههای دولتی
فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوهسازان در خصوص فروش متری مسکن نیز میگوید: «بحث فروش متری مسکن درواقع یک ابزار چندوجهی است. این عمل از یک سو مکانیسمی برای تأمین نقدینگی پروژههای عمرانی است و از سوی دیگر با توجه به شرایط تورمی ارزش پولملی مردم را حفظ میکند.»
وی در ادامه عنوان میکند: «درحالحاضر مردم نمیتوانند خانه خریداری کنند و با اندک پولی که دارند حداقل میتوانند چند متر از یک واحد مسکونی را خریداری کنند. با توجه به اینکه این طرح قرار نیست کسی را خانهدار کند و فقط برای تأمین سرمایه پروژههای شهرداری و سرمایهگذاری است.»
دبیر کانون سراسری انبوهسازان در ادامه درخصوص اینکه فروش متری خانه در تعارض با ساختوسازهای دولتی است، میگوید: «فروش متری خانه همانطور که گفتید در تعارض با برنامههای دولت همچنین حتی در تعارض با ساخت مسکن اجتماعی خود شهرداری است. با توجه به اینکه طرح ساخت مسکن اجتماعی هدف اصلیاش خانهدار کردن دهکهای مورد هدف جامعه است و این طرح فروش متری با این طرح در تعارض است.»
پورحاجت عنوان میکند: «به نظر بنده بهتر بود شهرداری بهجای طرح فروش متری خانه به برنامهریزی برای ساخت مسکن اجتماعی در چارچوب دولت میپرداخت. با توجه به اینکه فروش متری خانه ساختاری است که بنگاههای اقتصادی برای تأمین مالی پروژههای خود اقدام میکنند و این طرح قرار نیست بازار را تنظیم کند.»
خرید متری برای حفظ سرمایه
حسن محتشم، کارشناس مسکن در خصوص فروش متری خانه در بورس به جامجم میگوید: «فروش متری مسکن در اواخر دهه ۷۰ تجربه شد اما به دلایل نامعلومی متوقف شده است و اما این فروش متری تأثیری بر تولید نخواهد گذاشت. تنها تأثیری که این کار خواهد داشت این است که سرمایههای جزء کوچک وارد خرید خانه شود. با توجه به اینکه ارزش پول هر روز با توجه به تورم کاهش پیدا میکند طرح فروش متری خانه جلوی کاهش سرمایهها را میگیرد.» این کارشناس مسکن در ادامه در خصوص ساخت مسکن در طرح فروش متری مسکن عنوان میکند: «این طرح باعث ساختوساز نمیشود و حتی تقاضا را نیز کاهش نمیدهد، فقط باعث میشود حداقل ارزش پول مردم با خرید یک یا ۱۰متر خانه حفظ شود اما باعث تسریع در ساختوساز نخواهد شد.» وی معتقد است انتظارات جامعه از طرح فروش متری کنترل بازار مسکن و همچنین خانهدار کردن مردم است اما با توجه به اینکه خانه در پایتخت متری ۵۰میلیون است و خرید ۱۰ متر خانه مردم را خانهدار نمیکند فقط ارزش سرمایه مردم حفظ میشود.
روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد