نجات گیشه با قیمت شناور بلیت و فیلم خوب

شورای اکران برای این‌که افراد جامعه بتوانند از سینما استفاده کنند و این تفریح سالم را در سبد فرهنگی داشته باشند، این موضوع را مقرر کرد که بلیت‌های سینما یک روز در هفته یا در ساعت‌های خاصی از روز با تخفیف۵۰ درصد به مخاطبان ارائه شود. برای سال آینده نیز زمزمه‌های این افزایش قیمت از ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان بود که بعضی تهیه‌کنندگان باتوجه به تورم موجود، رقم عادلانه را بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان می‌دانستند اما تمام اینها تا زمان تصویب گستره قیمتی بلیت سینما توسط شورای‌عالی سینما تنها یک گمانه‌زنی بود که به قوت خود باقی ماند.

در میان تمام این گمانه‌زنی‌ها، پیش‌بینی جام‌جم در رابطه با شناور شدن قیمت بلیت سینما درست از آب درآمد و براساس مصوبه شورای‌عالی سینما، سقف مبلغ بلیت ۶۰هزار تومان برای سینماهای مدرن مانند کوروش، ایران‌مال، فرهنگ، چارسو، صبامال و… در نظر گرفته شد که البته درصد بسیار بیشتری از سالن‌ها و سئانس‌ها با ارقام پایین‌تر یعنی تا ۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. تصمیم شناور شدن قیمت بلیت‌ سینما برای به حداکثر رساندن مخاطبان سینما و رونق سینما گرفته شده اما شاید تنها راه نجات سینما نباشد و بسیاری از کارشناسان از جمله سینماداران و تهیه‌کنندگان معتقدند اکران فیلمی که فیلمنامه خوب داشته باشد، می‌تواند به اقتصاد سینما و رضایت مخاطبان منجر شود.

فیلم خوب؛ ناجی سینما

حبیب اسماعیلی یکی از تهیه‌کنندگان قدیمی سینما با نظر جام‌جم موافق است و موضوع اکران فیلم خوب را تصدیق می‌کند و می‌گوید: «اگر اجازه دهند فیلم خوب ساخته شود و عرضه و تقاضا بین سینمادار و تماشاگر برقرار باشد، حتی نیازی به کمک دولت نیست. منظور از کمک دولتی این است که بلیت‌هایی در اختیار خانواده‌هایی که از نظر وضعیت مالی در مضیقه هستند، قرار داده شود و تغییری در سبد خانواده رخ دهد تا کمک‌حالی برای سینما باشد. بنابراین، باید کاری کنیم که فیلم‌های خوب ساخته شود و تماشاگر به دیدن فیلم‌های خوب رغبت پیدا کند که به نظرم در این شرایط پول واقعی خود را پرداخت می‌کند.»

اسماعیلی علاوه‌بر این‌که شناور کردن قیمت بلیت سینما را یکی از راه‌حل‌های موجود برای رضایت مخاطبان، تهیه‌کنندگان و سینماداران می‌داند، معتقد است افزایش قیمت بلیت در سینما غیرقابل انکار است و می‌گوید: «همان‌طور که می‌دانید، برای ساخت فیلم خوب نمی‌توانید به مبلغی پایین‌تر از ۱۰میلیارد تومان فکر کنید و اگر فیلمی پایین‌تر از این مبلغ ساخته شود، نمی‌تواند هزینه تبلیغات خود را تأمین کند اما شناور شدن بلیت سینما یکی از بهترین تصمیم‌های ممکن است.»

این تهیه‌کننده سینما اضافه می‌کند: «ما در سال جاری در شورای صنفی به شیوه‌ای برنامه‌ریزی کردیم که تماشاگر بتواند فیلم را در همان سینمای عالی در ساعت‌های مختلف با قیمت ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان ببیند اما در روزهای پنجشنبه یا جمعه که سینما پرمخاطب است، فیلم‌ها به قیمت واقعی فروخته شود. در این صورت هم تماشاگر راضی است و هم این‌که منفعت سینمادار و تهیه‌کننده درنظر گرفته می‌شود. در حال حاضر بیشتر فروش سینماها مربوط به مجتمع‌ها و پردیس‌های مدرن سینمایی است و سینماهای تکی مثل صحرا و آفریقا چندان فروشی ندارد.»

البته وجود فیلم خوب می‌تواند به فروش گیشه کمک کند و براساس نظر کارشناسان و سینماداران بسیاری از فیلم‌های جشنواره فیلم فجر چهل‌ویکم مانند «غریب»، «بچه زرنگ» و... قابلیت جذب مخاطب را داشت که ترکیب اکران برای عید نوروز به شیوه دیگری چیده شد و اکثر تهیه‌کنندگان راغب به اکران فیلم‌های‌شان در بازه زمانی عیدفطر هستند.

اسماعیلی معتقد است ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که به دلیل تورم قیمت‌ها لحظه به لحظه درحال تغییر است و قیمت مایحتاج روزانه و خواروبار هم زیاد می‌شود اما معمولا وقتی بحث فرهنگی مطرح می‌شود، بعضی جبهه می‌گیرند که چرا باید قیمت بلیت سینما افزایش پیدا کند. او یادآوری می‌کند: «قیمت تعیین‌شده برای بلیت سینما تا پایان سال ثابت است اما هزینه‌ها و دستمزدها روز به روز افزایش پیدا می‌کند.»

این تهیه‌کننده سینما خاطرنشان می‌کند که به‌رغم اختصاص درآمدها به صورت۵۰ درصدی به فیلم‌ها و سینماداران باید تماشاگر را با فیلم خوب حفظ کنیم. گاهی حتی اگر روزهای سه‌شنبه فیلم خوبی نباشد، مردم از آن استقبال نمی‌کنند.

در شرایط کنونی درآمد بسیاری از سالن‌های سینما با فروش تئاترهای آزاد تأمین می‌شود و بلیت سینما مقدار کمی از این درآمد را در برمی‌گیرد. اسماعیلی با اشاره به فروش خوب تئاترهای آزاد اضافه می‌کند: «اگر به آمارهای قیمتی تئاترهای درحال اجرا نگاهی بیندازید، می‌بینید که خیلی بیشتر از سینما و به حدود ۲۰۰هزار تومان هم می‌رسد و اکثر سئانس‌های آن تقریبا پر است. اگر سینماها این تئاترهای آزاد را تعطیل کنند، هیچ سودی نصیب‌شان نمی‌شود.

همیشه فکر می‌کنیم یک کار با قیمت پایین درست می‌شود اما اگر کیفیت یک محصول پایین باشد، مسلم است که خریدار ندارد.»

هزینه نگهداری تجهیزات سینمایی بالاست

هزینه نگهداری تجهیزات سینمایی و حفظ کارکنان با پرداخت به موقع حقوق آنها از جمله چالش‌هایی است که سینماداران با آن درگیرند. محمدمهدی قلی‌زاده، مدیر پردیس سینمایی راگا در شهر ری با اشاره به این‌که با وجود شرایط اقتصادی موجود چندان نمی‌توانیم راهکاری ارائه دهیم، می‌گوید: «در حال حاضر همان لامپ پرژکتوری که پنج میلیون بابت آن پول می‌دادیم، ۲۸میلیون تومان شده است و همچنین هزینه‌ جانبی که برای نگهداری سیستم‌ها صرف می‌شود، خیلی زیاد است. همین ویدئو پرژکتوری که ۳۰۰میلیون تومان می‌خریم، یک ماه دیگر ۵۰۰تومان می‌شود. بنابراین، اگر فیلم‌ها خوب باشد، فکر نمی‌کنم مبلغ تعیین‌شده برای تماشای فیلم‌ها هزینه زیادی باشد.»

این سینمادار یادآوری می‌کند که فیلم‌ها امروز با هزینه و سختی زیادی ساخته می‌شود و سینماها با این هزینه‌های سنگین تجهیزات که معمولا خارجی است، فیلم‌ها را روانه اکران می‌کند. او اضافه می‌کند: «گرچه ارشاد بخشی از هزینه نگهداری را تأمین می‌کند اما اگر شرایط به گونه‌ای پیش برود که کمترین فشار به سینما وارد شود، اتفاق خوبی خواهد افتاد؛ چون سینما در زمان کرونا خیلی ضرر کرد و خیلی‌ها تعطیل شد و تعدیل نیرو داشتیم».

در شرایط فعلی مشخص است که دولت و دیگر سازمان‌های متولی فرهنگ و سینما نقشی اساسی در گردش درست چرخه سینما دارند. قلی‌زاده نیز با تأیید این موضوع اضافه می‌کند: «اگر دولت از سینمادار حمایت کند، بودجه‌ای را به سینمادار به شکل واقعی اختصاص دهد و سینمادار دنبال به دست آوردن آن نباشد، شرایط بهتر خواهد شد.» قلی‌زاده همان راهکار اکران فیلم خوب را پیشنهاد می‌دهد که در ابتدای گزارش روی آن تأکید کردیم. او با اظهار امیدواری نسبت به اکران نوروزی می‌گوید: «امیدوارم فیلم‌های موجود تعیین‌شده برای اکران نوروزی، شرایط را بهبود ببخشد؛ چون اکران عید دو سه برابر فروش ماه‌های دیگر است و درآمد یک سال سینمادار را به‌رغم تقارن ماه رمضان و نوروز تأمین می‌کند. در جنوب تهران و شهر ری استقبال از سینماها حتی در زمان بحران‌های اخیر که به‌وجود آمد، خوب بود و رتبه سینما در این ماه‌ها سوم و چهارم در فروش بود. بنابراین، قطعا استقبال مردم در ماه رمضان بیشتر می‌شود.»

اختصاص یارانه به سینمادار و تهیه‌کننده

مشکل سینما در حال‌حاضر، اقتصادی است و فیلمسازی روز به روز در حال گران‌تر شدن است، زمانی در کشور یک فیلم با ۴۰۰هزار تومان و در مقاطعی با یک میلیارد تومان ساخته می‌شد اما الان کف ساخت فیلم ۱۰میلیارد تومان است. این از جمله صحبت‌هایی است که داریوش باباییان یکی از تهیه‌کنندگان قدیمی سینما می‌گوید.

باباییان با ارائه راهکاری می‌گوید: «به نظرم به جای این‌که بودجه زیادی را بخش‌های سرمایه‌گذاری دولتی صرف ساخت فیلم‌هایی کنند که در ذات خود فروخته نمی‌شود و ممکن است در آرشیو فیلمسازها تا ابد بماند، به فیلمسازان فعال یا سینماداران اختصاص دهند تا بلیت با یارانه در اختیار مردم قرار داده شود. بنابراین، دولت با یارانه‌ای که به بخش فرهنگی و سینما اختصاص می‌دهد، می‌تواند برنامه‌ریزی کند. ما بارها این راهکار را به مسئولان گفتیم و متأسفانه کار خودشان را انجام می‌دهند و همه بودجه را به فیلم‌هایی اختصاص می‌دهند که در اکران جوابگو نیست. اگر این بودجه به فیلم‌ها یا سینمادارها اختصاص داده شود، خیلی بهتر است. استفاده از راهکارها برای جان گرفتن مضاعف گیشه سینما کافی است.»

روزنامه جام جم