پرواز خودسرانه قیمت بلیت هواپیما

برخورد با ایرلاین‌های متخلف به یک جمله ثابت از سوی وزارت راه‌وشهرسازی تبدیل شده است. این جمله تکراری بارها از سوی وزرا و مدیران این وزارتخانه اعلام شده اما این هشدارها تاثیری در رفتار ایرلاین‌ها ندارد. این عدم تاثیر را می‌توان در زمان پیک سفرهای هوایی مشاهده کرد. در این ایام ایرلاین‌ها باید تعداد پرواز را بیشتر کنند اما با کاهش تعداد پرواز زمینه را برای افزایش قیمت به وجود می‌آورند، به‌طوری‌که در سایت‌های فروش، بلیتی برای پرواز‌های پرتقاضا مانند تهران ــ کیش و تهران ــ مشهد ارائه نشده و این کمبود عرضه حتی برای روزهای آینده نیز ادامه دارد. سازمان هواپیمایی کشور نیز به‌عنوان مدافع حقوق ایرلاین‌ها، افزایش تقاضا در ایام منتهی به پایان سال و همچنین زمینگیر بودن بخش قابل‌توجهی از ناوگان هوایی کشور را دلیل این کمبود عرضه می‌داند اما برخی منابع آگاه از ترفند ایرلاین‌های برای زمینگیرکردن عمدی هواپیماها خبر می‌دهند، که البته این ادعا توسط رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز تایید شد. محمدرضا رضایی‌کوچی گفته بود زمینگیر شدن هواپیماها ترکیبی از اقدامات عمدی و غیرعمدی است. درواقع، ایرلاین‌‌ها از یک طرف می‌‌گویند قطعه نداریم و قطعات معیوب شده و از طرف دیگر به‌دنبال افزایش قیمت بلیت پروازها هستند.

روزی ۱۰۰میلیون سود بیشتر

بررسی قیمت بلیت هواپیما در روزهای اخیر حکایت از افزایش بین یک تا یک‌میلیون و۵۰۰هزار تومان در پروازهای پرتردد دارد. به‌طور‌مثال قیمت بلیت تهران ــ اهواز افزایش یک‌میلیون تومانی داشته. این رقم در یک پرواز با بوئینگ MD با ظرفیت ۱۰۰ مسافر می‌شود ۱۰۰میلیون تومان و اگر این شرکت در یک روز ۱۰ پرواز با این نرخ داشته باشد عملا روزانه یک‌میلیارد تومان بیشتر دریافت می‌کند و در ماه سودی بیش از ۳۰میلیارد تومان کسب می‌کند آن‌هم از یک پرواز.باید اذعان کرد با افزایش قیمت ارز، هزینه‌های پرواز نیز افزایش خواهد یافت اما افزایش قیمت بلیت هواپیما در زمان‌هایی که تقاضا برای پرواز هوایی به دلیل تعطیلات افزایش یافته است، این موضوع را به ذهن متبادر می‌کند که ایرلاین‌ها به‌دنبال سودجویی از این شرایط هستند.

ایرلاین‌ها مجبور به افزایش قیمت شدند

مقصود اسعدی‌سامانی درباره دلیل افزایش قیمت بلیت هواپیما طی چند روز گذشته گفته بود که شورای‌عالی هواپیمایی در بهار امسال نرخ ۳۰ درصدی افزایش بلیت هواپیما را تصویب کرد، حتی در ستاد تنظیم بازار هم مطرح شد و به تصویب رسید و فقط اجرای نرخ جدید از سوی سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ نشد. بعد از هشت‌ماه انتظار برای افزایش قیمت‌ها و عدم ابلاغ نرخ‌های جدید، شرکت‌های هواپیمایی ناگزیر برای ادامه حیات و تامین هزینه‌ها مجبور به اعمال میانگین قیمتی ۳۰ درصدی شدند.

درآمد با هزینه همخوانی ندارد

به گفته منابع آگاه، ایرلاین‌ها درخواست افزایش قیمت بلیت هواپیما را برای ایام نوروز داشتند. درهمین‌خصوص شمس‌الدین فرزادی‌پور، مدیرعامل شرکت ایران‌ایر در پاسخ به این سؤال که آیا ایران‌ایر هم درخواست تغییر تعرفه بلیت‌های پروازی را دارد، می‌گوید: «هیچ‌یک از تعرفه‌ها با هزینه‌های پروازی همخوانی ندارد و ما هم درخواست تغییر تعرفه را داریم. سازمان هواپیمایی هم در حال بررسی درخواست‌ است.»

گرانفروشی با خیال آسوده

آن‌طور که از شواهد پیداست، ایرلاین‌ها برای افزایش قیمت منتظر اعلام وزارت راه‌وشهرسازی نخواهند ماند و با افزایش خودسرانه قیمت حرف خود به این وزارتخانه دیکته خواهند کرد. درهمین‌خصوص شهریار افندی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزیر راه‌وشهرسازی که می‌داند هشدارهای این وزارتخانه چندان مورد توجه ایرلاین‌ها قرار نمی‌گیرد از سایر نهادها برای مدیریت بازار بلیت پرواز کمک می‌گیرد و می‌گوید: «سازمان هواپیمایی کشوری، تعزیرات حکومتی و دادستانی در این خصوص ورود کرده‌اند و قیمت بلیت هواپیما نباید از آذر ۱۴۰۱ افزایش داشته باشد که این موضوع از طریق سازمان هواپیمایی و قوه قضاییه پیگیری می‌شود.»وزارت راه‌وشهرسازی زمانی می‌تواند از ظرفیت دستگاه‌های دیگر مانند قوه قضاییه استفاده کند که اطلاعات دقیقی را درخصوص تخلفات صورت‌گرفته ایرلاین‌ها به نهادهای نظارتی ارائه دهد تا متناسب با تخلف صورت‌گرفته، جرایم نیز وضع شود. در سال‌های گذشته به‌دلیل این‌که میزان جریمه نسبت به درآمدهای ناشی از گرانفروشی بسیار ناچیز بوده است، خیال ایرلاین‌ها از عدم تاثیر این جریمه‌ها بر میزان درآمد آنها باعث تداوم این تخلف شده است.اگر ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی اسناد و مدارک دال بر این موضوع که دخل‌وخرج‌شان جور در نمی‌آید را ارائه دهند قطعا نهادهای نظارتی و سازمان‌های مربوط ورود پیدا می‌کنند و پس از آن اجازه افزایش قیمت‌ها را می‌دهند اما شرکت‌های هواپیمایی تاکنون نتوانستند ادله کافی و لازم برای افزایش قیمت‌ها بیاورند و خودشان مبادرت به افزایش بی‌رویه قیمت بلیت هواپیما می‌کنند.

بلیت هواپیما، گران است

رحمت‌ا... رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران می‌گوید: «نه‌تنها پروازهای خارجی بلکه قیمت بلیت پروازهای داخلی نیز گران است. من معتقدم با چنین اقداماتی در حق مردم جفا می‌شود. اخیرا مجددا افزایش قیمت در بلیت هواپیما را داشتیم که منجر شد تا نهادهای نظارتی و قضایی نیز ورود کنند.»رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران دلیل افزایش قیمت بلیت هواپیما را کمبود تعداد ناوگان هوایی عنوان کرد و می‌گوید: «این موضوع سبب شده تا ایرلاین‌ها به هر دلیلی علاقه داشته باشند تا قیمت بلیت‌ها را افرایش دهند اما بنده به‌عنوان فردی که در این صنعت فعالیت دارم و سال‌هاست در این حوزه درگیر هستم مکررا برا این موضوع تاکید کرده‌ام که چه در ایام قبل کرونا و چه در زمانی که کشور درگیر این پاندمی بود و حتی بعد از همه‌گیری کرونا، ایرلاین‌ها سود می‌برند و سود حاصل از این اقدامات‌شان نیز قابل‌ملاحظه است ولی این روا نیست که برای داشتن سود بالا و با این دلیل که چون تعداد ناوگان هوایی کم است و مردم مجبور به استفاده از هواپیما هستند، این‌قدر مردم را اذیت کنند.»

فراموشی قانون پنجم توسعه

مطابق قانون پنجم توسعه، قیمت بلیت هواپیما باید آزاد شود تا با ایجاد فضای رقابتی میزان خدمات به مسافران افزایش یابد. این قانون در عمل اجرا نشد و شاهد بی‌قانونی گسترده و افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها بودیم آن‌هم در شرایطی که نحوه خدمات ایرلانی‌های داخلی هیچ تناسبی با قیمت بلیت دریافتی ندارد.

روزنامه جام جم