معنای این گزاره چنین است که این مفاهیم وقتی معنای واقعیتری به خود میگیرند که در مواجهه با آن صورت پیوسته مفهوم آن را در نظر گرفت. به عنوان مثال میدانیم که تقوا، کلید قرآن است اما معنای آن این است که نمیتوان تقوا نداشت اما پیرو قرآن بود.
خود همین قرآن، رحمت، مهربانی، درمان و شفاست اما برای کسانی که به ایمان رسیدهاند وگرنه شما نمیتوانید به ایمان برسید مگر اینکه ضد ظلم باشید.
حالا با این پیشزمینهها میتوان به شبهای قدر اشاره داشت، «ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم» پس شب قدر شبی است که بتوانیم قرآن را به دست بیاوریم. شب قدر، شب عدل و عدالت است اما این مفاهیم از کجا نشات میگیرد؟
حرف اساسی این شب این است که باید قرآن را کاربردی بخوانیم نه انتزاعی. قرآن را برای ثواب نخوانیم، بلکه برای صوابش بخوانیم. به این معنا که بهواسطه رسیدن بهدرستی و راستی آن را بخوانیم.
اساسا باید قرآن را برای صوابش بخوانیم و نه جوابش! تاکید سوره مبارکه قدر هم همین است، یعنی تاکید این سوره در درستی است و نه درشتی. باید در این شب به یک درستی برسیم، به یک قانون و نظام. اگر رسیدیم، میتوانیم اشتیاق، شوق و ارتباط کارگشا را به دست بیاوریم.
قرآن همچون یک نردبان است، هم میتوان از آن بالا رفت و هم پایین آمد. این ماییم که باید انتخاب کنیم. خود قرآن خلاف جزماندیشی است و عنوان میکند که ای کسانی که ایمان آوردهاید، ایمان بیاورید! به این معنا که ایمان هم باید روزآمد باشد.
شب قدر، پیشنهادی از سمت خداوند به خلق است. به این معنا که این پیشنهاد ثبت شده در قرآن به صورت کاربردی قابل اجرا است و میتوان آن را عملیاتی کرد اما چرا این موضوع عملیاتی نمیشود؟ چرا هنوز عدل علی(ع) را مثال میآوریم؟ پس ما کجاییم؟چون مناسبتنگر شدهایم، به این معنا که تنها سالی چندبار به یاد عدالت علی(ع) میافتیم. البته این مفاهیم محدود به چند شب نیست و زمانی درست است که در زندگی روزمره ما جاری و ساری باشد.
به عنوان مثال میدانیم که بحثهای بسیاری در رابطه به تقوا گفته شده، کتاب و پژوهشهای بسیاری پیرامون این موضوع صورت گرفته و منتشر شده اما باید بدانیم تقوا به منای اجرایی کردن ایمان است و شب قدر درست همین کار را انجام میدهد.
شب قدر، شب مقدار است، شب اندازهگیری و اقتدار است و شما نمیتوانید اقتدار نداشته باشید اما بتوانید عدالت را اجرا کنید. وقتی که نتوانید آن را اجرایی کنید، هرچقدر هم که قرآن بخوانید به درد نخواهد خورد!
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد