تلاش برای خروج از قاب‌های سنتی

سازندگان این برنامه درخصوص دلایل و چگونگی اتفاقات سرزمین‌های اشغالی و حوزه مقاومت که گسترده‌تر هم هست، فراتر از خبر عمل کرده‌اند و باعث شده‌اند در همین مدت کوتاه، برنامه مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد. به بهانه بررسی این برنامه، با امیر تاجیک، تهیه‌کننده این مجموعه گفت‌وگو کردیم.

امیر تاجیک، تهیه‌کننده مجموعه ساعت به وقت قدس در گفت‌وگو با جام‌جم درباره شکل‌گیری و طراحی ایده اصلی برنامه می‌گوید: ایده اولیه برنامه توسط حجت‌الاسلام سیدعبدا... حسینی، از فعالان حوزه فلسطین مطرح شد. دلیل آن هم فقدان وجود برنامه‌ای مستمر در آنتن رسانه‌ملی با موضوع مقاومت اسلامی و فلسطین بود. طبعا از زمان طرح ایده تا دستیابی به فرم و آیتم‌بندی برنامه زمان طولانی سپری شد. از این رو لازم بود ابعاد کار که در این حوزه بسیار گسترده هم بود بررسی شده و برای تولید بخش‌های مختلف برنامه‌ریزی شود. لذا از زمان طرح ایده تا انجام تحقیق و پژوهش و ورود به مرحله تولید قریب به شش‌ماه زمان سپری شد.

استفاده هنرمندانه برای تبیین
وی در پاسخ به این سؤال که از چه منظر و زاویه‌ای به مسأله فلسطین و اسرائیل نگاه کرده تا برنامه رویکرد تازه و متفاوتی داشته‌باشد هم توضیح می‌دهد: بررسی کارشناسانه‌ موضوعات مرتبط با فلسطین و مقاومت اسلامی مهم‌ترین تفاوت این برنامه با برنامه‌های پیشین است. عمده برنامه‌های تولیدشده در حوزه فلسطین مناسبتی بوده‌اند و همین امر باعث شد تا در طول سال‌های مختلف تبیین صحیحی از مفهوم مقاومت و چرایی حمایت از مسأله فلسطین توسط ایران انجام نشود. استمرار تولید و به‌روز بودن برنامه، تفاوت دیگری است که آن را از برنامه‌های دیگر متمایز می‌کند. در حوزه فرم نیز از قالب گفت‌وگو پرهیز و سعی کردیم برنامه ریتم تندی داشته‌باشد.
وی همچنین می‌افزاید: یکی از توصیه‌های رهبر معظم انقلاب به مدیران و برنامه‌سازان رسانه‌ملی، استفاده از روش هنرمندانه برای تبیین موضوعات بود. ما هم در این برنامه به این درخواست رهبری لبیک گفتیم و از قالب‌های جذاب بصری و گرافیکی برای بیان مسائل استفاده می‌کنیم. لذا اگر بخواهم جمع‌بندی کنم، بررسی ریشه‌ای مسائل، استمرار تولید و قالب‌های هنرمندانه و جذاب این برنامه را از برنامه‌های مشابه متمایز می‌سازد.

تلاش برای خروج از قالب‌های سنتی
تاجیک در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این‌که برای جذب مخاطبان جوان و به‌خصوص شبهاتی که برای عده‌ای در این زمینه وجود دارد، چه تمهیدی در برنامه اندیشیده هم عنوان می‌کند: یکی از بخش‌های جذاب برنامه پاسخ به شبهات است که در دو قالب انجام می‌شود. در قالب اول با استفاده از اطلاعات و مستندات موجود به شبهه‌افکنی‌ها در خصوص فلسطین و مقاومت پاسخ می‌دهیم و در قالبی دیگر، جلسات پرسش و پاسخ میان جوانان و نوجوانان علاقه‌مند با اساتید و خبرگان حوزه فلسطین برگزار می‌کنیم که گزیده آن در برنامه پخش می‌شود. این قالب را ابتدا در دانشگاه تهران پیاده کردیم. دانشجویان سؤالات و شبهات خود را از یکی از اساتید این حوزه می‌پرسیدند و ایشان پاسخ می‌داد. البته روند تولید یکطرفه نبود و اگر دانشجویی قانع نمی‌شد، به مباحثه با استاد مورد نظر می‌پرداخت. وی درباره ادامه‌دار شدن این برنامه و ظرفیت‌هایی که دارد هم عنوان می‌کند: شبکه خبر درخواست داشته تا برنامه را به‌دلیل جنبه‌های خبری و تحلیلی آن بازپخش کند. به نظر می‌رسد یکی از سیاست‌های مدیران جدید رسانه‌ملی در دوره تحولی تبیین کارشناسی مسائل باشد و حمایت‌هایی که مدیران شبکه از تولید این برنامه داشته‌اند مبین این ادعاست.
وی درباره انتخاب مجری‌های خارجی که به زبان فارسی تسلط دارند هم می‌گوید: ترجیح من این بود که از قالب‌های سنتی برنامه‌سازی خارج شوم. از این رو با عنایت به تولید مستندهای مختلف با موضوعات مرتبط با مسائل غرب‌آسیا و ارتباطاتی که با فعالان مسائل حوزه مقاومت داشتم، نهایتا تصمیم گرفتم اجرای بخش‌های مختلف برنامه را به سه مجری بسپارم. علی خلیلی که مجری اصلی برنامه است، فلسطینی‌الاصل بوده و در حوزه اجرای عربی، نویسندگی و بازیگری سابقه فعالیت داشت. از آنجا که در دانشگاه تربیت‌مدرس تحصیل می‌کرد، به زبان فارسی تسلط خوبی داشت. به لحاظ فکری نیز موضوع سرزمین مادری‌اش فلسطین، دغدغه اول ایشان بود.
مجری دیگر ما خانم سوسن الهمه است. یک دانشجوی سوری‌الاصل که در ایران زندگی می‌کند. ایشان نیز تجربه اجرا در شبکه‌های عرب‌زبان را داشت. در دوره‌ای که برنامه «الکوثر آنلاین» را تولید می‌کردم، ایشان اجرای برنامه را عهده‌دار بود. وقتی از خانم الهمه برای اجرای بخش مرتبط با داغ‌ترین‌های فضای مجازی دعوت کردم، همان دغدغه‌ها و نگرانی‌های آقای خلیلی برای ایشان هم مطرح شد. طبعا با برگزاری جلسات مختلف تمرین، تا حدودی به اجرای استاندارد رسانه‌ملی در برنامه فارسی‌زبان مسلط شدند. اتفاقا از پشت صحنه‌ این جلسات تمرینی نیز تصاویری تهیه کرده‌ایم که شاید روزی در برنامه منتشر کنیم. فهم دقیق عبارات، ضرب‌المثل‌ها و بیان درست کلمات از مشکلاتی بود که باید برای اجرای فارسی برطرف می‌شد. به هر حال پس از مدتی این مشکلات تا حدودی برطرف شد. مجری سوم برنامه آقای حامد نگارش است. ایشان سابقه اجرا در شبکه دوی سیما و در برنامه‌های پلتفرم‌های مذهبی را داشت. به قول خودش «عاشق مبارزه با صهیونیست‌ها» است و سابقه فعالیتش در سال‌های گذشته موید این ادعاست. این سه مجری، ترکیبی جذاب برای برنامه ایجاد کردند که باعث دیده‌شدن برنامه و استقبال مخاطبان از آن شد.

مخاطبان وفادار داریم
وی در پاسخ به پرسشی درباره این‌که از آنجا که مجری ویترین برنامه است، فکر می‌کند چه جذابیتی در این افراد بود که برای اجرای این برنامه انتخاب کرده‌است هم می‌گوید: محور اصلی مقاومت در منطقه کشورهای ایران، سوریه و لبنان هستند. ما سه مجری ایرانی، سوری و فلسطینی‌الاصل در برنامه داریم که علاوه بر جذابیت اجرای‌شان، نماد نسل جدید فعالان حوزه رسانه در تولید محتوا برای تبیین مفهوم مقاومت اسلامی و مسائل مرتبط با فلسطین هستند. جذابیت دیگر ایشان، این بوده که چهره‌های جدیدی در حوزه اجرا به آنتن رسانه‌ملی اضافه شده و این یکی از دستاوردهای دوره تحولی صداوسیماست که از چهره‌های جدید در حوزه اجرا استفاده می‌کند.
تاجیک همچنین درباره جذاب‌ترین بخش‌های برنامه و همچنین واکنش مخاطبان نیز عنوان می‌کند: تلاش تیم تولید این بوده که همه بخش‌های برنامه جذاب تولید شوند و تفاوت فاحشی در کیفیت و محتوای بخش‌های مختلف برنامه نمی‌بینیم. از این رو به دلیل متنوع بودن مباحث و جلوه‌های بصری، از بخش پاسخ به شبهات و بخش داغ‌ترین‌های فضای مجازی استقبال بیشتری شده‌است. این برنامه با این‌که حدود دو ماه روی آنتن رفته، مخاطبان وفادار خود را پیدا کرده‌است. حجم زیادی از پیام‌ها، پیامک‌ها و ایمیل‌هایی که به برنامه می‌رسد، نشان از میزان استقبال مخاطبان از این برنامه دارد.
وی می‌افزاید: یکی از درخواست‌های مخاطبان کم تخصصی‌تر برنامه، پرداختن به موضوعات مختلفی است که تا امروز در این برنامه به آن پرداخته نشده‌است. مسائل و شبهات حوزه فلسطین و مقاومت اسلامی متعدد بوده و این کار را برای ما سخت کرده‌است. تلاش خواهیم کرد با مرور زمان بر این چالش نیز فائق بیاییم و بتوانیم بسیاری از مسائل مرتبط با فلسطین و مقاومت اسلامی را مطرح و بررسی کنیم.
این تهیه‌کننده جوان همچنین در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این‌که ممکن است این برنامه از شبکه‌های جهانی هم پخش شود، لذا برای این‌که متهم به نگاه یک‌سویه نشوید، چه تمهیدی اندیشیده‌شده، یادآور می‌شود: سیاست مدیر شبکه یک سیما و تلاش تیم تولید این بوده که مسائل فارغ از قالبی که مطرح می‌شوند، مستند، مستدل و برآمده از پژوهشی علمی و تاریخی باشند. ما برای این برنامه شورای سردبیری داریم که به صورت مستمر با برگزاری جلسات و همفکری تصمیم می‌گیرد چه محتوایی و چگونه باید در برنامه مطرح شود. از آنجا که شخصیت‌ها و افراد مختلف با دیدگاه‌های متنوع در این شورا قرار دارند، امکان یک‌سویه نگری به مسائل خود به خود از بین می‌رود. با این اوصاف، بازخوردی که از متخصصان این حوزه و مخاطبان گرفته‌ایم، نشان می‌دهد ریل‌گذاری مدیر شبکه یک در نگاهی جامع‌تر، صحیح بوده و برنامه به اهدافی که داشته نزدیک شده‌است.

چالش‌های ساخت برنامه
امیر تاجیک، تهیه‌کننده مجموعه «ساعت به وقت قدس» درباره چالش‌هایی که برای ساخت این برنامه داشته‌است، می‌گوید: چالش واقعی همان زمان اندک ما و حجم ناگفته‌هایی است که می‌بایست طی سال‌های مختلف برای جامعه تبیین می‌شد، لکن نشده و همین امر مسئولیت ما را سنگین‌تر کرده‌است. اما مسائل دیگری هم هست که لزوما نمی‌توانیم نام چالش بر آن بگذاریم. صرفا کار تیم تولید را سخت‌تر کرده‌است. مثلا در حوزه سرمایه انسانی و مجریان، اگر در حالت عادی یک مجری فارسی‌زبان، عبارتی را در یک یا دو برداشت به صورت صحیح ادا کند، این برداشت برای مجریان خارجی که به فارسی اجرا می‌کنند حدود پنج تا هفت برداشت است. طبعا زمان تولید افزایش می‌یابد اما نتیجه کار برای مخاطبان جذاب بوده و همین نیز خستگی را از تن همکاران تیم تولید بیرون می‌آورد. وی در پایان هم درباره این‌که چقدر فکر می‌کند در این مستند توانسته‌اید ناگفته‌ها را بیان کنید هم توضیح می‌دهد: همان‌گونه که پیش از این هم گفتم، حجم ناگفته‌ها زیاد است و فرصت ما اندک. حدود دو ماه گذشته بخشی از مسائل مهم مرتبط با فلسطین و مقاومت اسلامی را تبیین کردیم، به سوالات نوجوانان و جوانان در خصوص چرایی حمایت ایران از فلسطین پاسخ دادیم، پرچم فلسطین و مقاومت اسلامی با حمایت شبکه یک سیما در رسانه‌ملی برافراشته شد و تداوم امر، به پاسخگویی به بسیاری از شبهات و بیان ناگفته‌ها خواهد انجامید. مسیر سخت اما شیرین است. ان‌شاءا... که بتوانیم سهم خود را از جهاد تبیین در حوزه مقاومت به درستی انجام دهیم.