گزارش «جام‌جم» از مراسم رونمایی مستند «جوانمرد»
امام(ره) از منظر شخصیت‌های بین‌المللی
شاید بتوان گفت در میان مستندهای ساخته شده درباره معمار انقلاب اسلامی ایران مستند «روح‌ا...» به کارگردانی محمد دبوق، کامل‌ترین و جامع‌ترین اثر باشد که به مقاطع مهم زندگی این شخصیت از ولادت تا وفات پرداخته است. این مجموعه براساس مصاحبه‌هایی از شخصیت‌های بین‌المللی کشورهای ایران، عراق، ترکیه، سوریه، مصر، فلسطین، فرانسه و لبنان ساخته شده و بیش از ۱۰هزار قطعه عکس و تصاویر ناب تلویزیونی که بسیاری از آنها برای اولین بار نمایش داده شده‌اند، در آن به تصویر کشده شده است. سبک‌وسیاق این اثر، یادآور مستندهای بین‌المللی شخصیت‌محوری است که معمولا در آنها جزئیات کامل و جنبه‌های مختلف زندگی یک شخصیت مورد توجه قرار می‌گیرد. هر قسمت از این مجموعه یک موضوع مستقل دارد. مبارزات خانوادگی امام‌خمینی(ره)، تربیت امام(ره) در کودکی، انقلاب مشروطه، روستای خمین در جنگ جهانی اول، ازدواج امام(ره)، ورود به عرصه سیاسی، دوران اول سلطنت محمدرضا پهلوی، رحلت آیت‌ا... عبدالکریم حائری، پیگیری هجرت آیت‌ا... بروجردی به قم، مقاومت امام(ره) در برابر رفرم، امام(ره) در ترکیه، خطبه نمازجمعه امام(ره) به زبان ترکی، هراس لاییک‌ها از نفوذ امام(ره)، انعقاد قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر، شهادت سیدمصطفی خمینی، امام(ره) در نوفل‌لوشاتو، کشتار ۱۷شهریور، تشکیل دولت موقت، فقط جمهوری اسلامی، انتخاب اولین رئیس‌جمهور، نخست‌وزیری رجایی، عزل بنی‌صدر، سوءقصد به آیت‌ا... خامنه‌ای، فاجعه صبرا و شتیلا، پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از طرف امام(ره) و عملیات مرصاد برخی از مقاطعی است که این اثر به آن می‌پردازد و در پایان نیز با یک جمع‌بندی به زمان حال می‌رسد. مستند روح‌ا... اولین‌بار از شبکه سه سیما پخش شد و در سال‌های اخیر بارها تکرار پخش شده است. پژوهش دقیق و نگاه ریزبینانه حاکم بر ساخت این اثر، مستند روح‌ا... را به اثری با استانداردهای بین‌المللی تبدیل کرده که حتی برای مخاطبان غیرایرانی هم جذاب و دیدنی است. بررسی و درک ابعاد مختلف شخصیت عمیق امام خمینی(ره) بی‌تردید نیازمند تسلط و ژرف‌نگری تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است و ظرفیتی بسیار فراتر از گزارش‌های خبری می‌طلبد. با این همه تأملی در رخدادها و گفته‌ها و ناگفته‌‌های سال‌های بازگشت تا رحلت ایشان می‌‌تواند در درک جوهره نظری و سیره عملی امام راحل (ره) قدمی کوچک بر شمرده شود.
بازخوانی درس ولایت فقیه
«بازخوانی درس ولایت فقیه امام در نجف» از دیگر مستندهایی است که در این سال‌ها با موضوع امام خمینی (ره) از تلویزیون پخش شده است. این اثر در چهار قسمت ۵۰دقیقه‌ای پخش شد. در قسمت اول این مستند تلویزیونی که به سفارش معاونت امور استان‌ها در مرکز قم تولید شده است، به یاس اجتماعی حاکم در زمان طرح بحث حکومت اسلامی توسط امام خمینی(ره) پرداخته می‌شود. در قسمت‌های دوم و سوم، تبیین نظریه ولایت فقیه و حکومت اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) و در قسمت چهارم نیز به پرسش و پاسخ و رهنمودهای امام راحل(ره) در جلسات پاسخگویی به سوالات و شبهات پیرامون این موضوع پرداخته می‌شود. «بازخوانی درس ولایت فقیه امام در نجف» به تهیه‌کنندگی، کارگردانی و تحقیق، محمد حامی و نویسندگی کوروش علیانی ساخته شد.
سیره امام (ره) در عمل
مستند «سیره عملی امام روح‌ا...» محصول واحد مرکزی خبر از دیگر آثاری است که درباره امام ساخته شده؛ در این مستند ابعاد مختلف زندگی و روابط امام(ره) اعم از حکومت‌داری، سیاست، فرهنگ، خانواده و... به تصویر کشیده شده است. در تولید این اثر از برخی سخنرانی‌های آرشیوی و کمترپخش‌شده امام بهره گرفته شده است. از نظر موضوعی نیز در این اثر توجه بیشتری به موضوع‌های داخلی همچون وقایع پس از انقلاب، جنگ و... شده است.
شاخص در قاب
فیلم‌مستند شاخص به بازخوانی آراء و اندیشه‌های امام خمینی(ره) می‌پردازد که در ایام دهه فجر سال ۸۸ روی آنتن رفت. این مستند از کارهای صداوسیما بود که به بررسی سیره رفتاری امام خمینی (ره) می‌پردازد. در مستند شاخص، با استناد به اسناد تصویری - صوتی و مکتوب، افکار و مواضع امام خمینی (ره) در یازده محور «امام و آمریکا»، «امام و آزادی»، «امام و بنی صدر»، «امام و استقلال»، «امام و فلسطین»، «امام و قانون»، «امام و جمهوری اسلامی»، «امام و مردم»، «امام و توطئه و نفاق»، «امام و وحدت» و «امام و ولایت فقیه» مورد بازخوانی قرار گرفته است.
خاطره‌گویی از معمار انقلاب
«کوچه‌های‌خورشید» مستندی است که مروری بر زندگی رهبر معظم انقلاب، روزگار جوانی و تحصیل و شاگردی در محضر امام‌خمینی(ره) و مراجع عظام تقلید، دوران مبارزات ایشان با رژیم شاهنشاهی، افشاگری، تبلیغ، زندانی و تبعید شدن ایشان دارد. همچنین به نقش ایشان در قیام ۱۵خرداد و خاطرات دوستان و نزدیکان از ایشان می‌پردازد. کارگردان این اثر حجت احمدی‌زر است و صحبت‌های دکتر فرهودی، مرحومه میردامادی مادر رهبر معظم انقلاب، موسوی، اسدی و... در آن پخش می‌شود.
سیمای امام (ره) در آن سوی مرزها
شبکه‌های برون‌مرزی سازمان صداوسیما هم در این سال‌ها بیکار ننشسته‌اند و مستندهای متنوعی را تهیه کرده‌اند که ازجمله آنها می‌توان به مستند «جایگاه انقلاب اسلامی و سیره امام‌خمینی(ره) در شبه‌قاره» به تهیه‌کنندگی افسانه مهربانی در ساختار مستند روایی با محوریت تاثیر شخصیت امام در شبه‌قاره اشاره کرد. مستند «نفس‌مسیحا» هم با محوریت زندگینامه امام‌خمینی(ره) تولید شده است. از دیگر مستندهای شبکه‌های برون‌مرزی رسانه می‌توان به «مردان بزرگ تقریب» به تهیه‌کنندگی محمدرضا سعیدی، مستند «نفس مسیحا در دو کلاکت» با موضوع ولادت، تحصیلات، مبارزات و ارتحال امام خمینی(ره)، «شاهدی بر خورشید» با محوریت بیان خاطرات دوران انقلاب و زمانی که امام‌خمینی(ره) در پاریس حضور داشتند از زبان بهرام مولایی عکاس آن دوران و مستند «طلوع تا غروب» با موضوع بررسی سیره عملی امام خمینی(ره) اشاره کرد.
امام(ره) مقابل دوربین
شبکه چهار هم مستند «مسیحانفس» را پخش کرده که داستان میشل ستبون، عکاس فرانسوی است که از اوایل شروع انقلاب در ایران به پوشش تظاهرات در تهران و قم پرداخته و تا غائله کردستان حدود ۳۰هزار عکس سیاه‌وسفید و رنگی تهیه کرده و به بیان خاطرات خود از همراهی امام‌خمینی(ره) از نوفل‌لوشاتو تا هنگام ورود به ایران در بهمن‌ماه ۱۳۵۷ و شخصیت ایشان که تاثیر زیادی بر زندگی شخصی و حرفه‌ای‌اش گذاشته است، می‌پردازد و انقلاب را از دریچه دوربین خود روایت می‌کند.
روایت تحریر در تبعید
«تحریر در تبعید» نام مستندی است که توسط معاونت فرهنگی و هنری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) تولید شده است. این مستند درباره نگارش کتاب شریف تحریر‌الوسیله تالیف حضرت امام خمینی(ره) است. تحریر‌الوسیله کتابی است حاوى فتاواى امام خمینی(ره) به زبان عربى است که حضرت امام آن را در دوران تبعیدشان در ترکیه (۱۳۴۴ ـ ۱۳۴۳ شمسى) نوشته‌اند. این کتاب براى نخستین بار در دو مجلد ـ ۱۳۰۹ صفحه ـ در نجف اشرف دو بار به چاپ رسید و از آن پس در نجف، بیروت و ایران بارها تجدید چاپ شده است. از آنجا که فتاواى حضرت امام در تجدید چاپ این کتاب درج شده است، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) اقدام به تصحیح کامل و درج کلیه فتاواى حضرت امام در پاورقى آن کرده که به مناسبت صدمین سالگرد تولد امام خمینی (س) منتشر شده است.
راهی به سوی سیره نور
فیلم مستند «سیره نور» به کارگردانی یاسر خیر محصول حوزه هنری استان سیستان و بلوچستان آماده نمایش شد. این مستند در ۱۷دقیقه روایت شده و به واسطه مصاحبه با اساتید دانشگاه، بزرگان و علمای شیعه و سنی، به تحلیل سیره و رویکرد اعتقادی و انقلابی امام خمینی(ره) پرداخته می‌شود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
