به گزارش جام جم آنلاین، گزارشی که هفته گذشته به وسیله مؤسسه پژوهشی کوئینسی منتشر شد، نشان می دهد ایالات متحده آماده تأمین موشک های دوربرد اتکمز (ATACMS) به اوکراین به دلیل تحولات ناامیدکننده میدان نبرد به ویژه شکست عملیات «ضدحمله اوکراین» است. با وجود این، چراغ سبز عرضه را مجموعه محاسبات مربوط به واکنش روسیه و ماهیت دینامیکی نبرد نشان می دهد که در صورت استفاده از موشک ها میتواند به افزایش تنش و وضعی فاجعهبار منجر شود.
طبق گزارش هفته گذشته شبکه آمریکایی ABC، ایالات متحده در حال تأمین موشک های اتکمز برای اوکراین است. این گزارش نشان می دهد، ممکن است تسلیحات دوربرد در بسته کمک نظامی بعدی به ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین گنجانده شود، زیرا یک مقام آمریکایی اعلام کرد: گزینه ارسال سامانه های موشکی تاکتیکی ارتش (اتکمز) برای بسته کمک نظامی آینده به اوکراین روی میز است.
وی گفت: آنها در حال ارسال هستند و تمام برنامههای مربوط به کمکهای امنیتی به اوکراین میتواند در هر زمانی توسعه یابد.
موشک های اتکمز با بُرد 190 مایل یا 300 کیلومتر می توانند به اوکراین در حمله به اهدافی در شبه جزیره کریمه کمک کنند که کی یف و ناتو آن را سنگ بنای حل جنگ اوکراین می پندارند.
با وجود این، انتقال برنامه ریزی شده اتکمز تاکنون به طور رسمی به وسیله هیچ مقامی که مایل به صحبت درباره پرونده اوکراین باشد، تأیید نشده است.
در عین حال جان کربی، سخنگوی کاخ سفید گفت: در حال حاضر تصمیمی برای ارسال تسلیحات دوربرد به اوکراین وجود ندارد همان گونه که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا گفت، اکنون این موضوعات مطرح نیست و همچنان درباره امکان سنجی حمایت از اوکراین با این نوع سامانه موشکی رایزنی می کنیم.
تردیدی وجود ندارد ایالات متحده از همان الگوی مبهمی پیروی خواهد کرد که در دوره های قبل در حمایت از اوکراین با سلاح های پیشرفته استفاده می کرد؛ آن الگو این است که ابتدا خود را بی تمایل نشان می دهد و سپس به تدریج موضوع را کامل می کند (انجام می دهد).
در هفته های نخست جنگ اوکراین، مقام های ارشد آمریکایی تأکید کرده بودند هیچ برنامه ای برای ارسال باتری های سامانه های موشکی پاتریوت به اوکراین ندارند. آنها گفته بودند، این سامانه ها به نیروهای آمریکایی برای عملیات در خاک اوکراین نیاز دارند و ایالات متحده را به مشارکت کننده فعال در درگیری تبدیل می کند.
این روند ادامه داشت تا اینکه ابتدای سال جاری گمانه زنی هایی مبنی بر اینکه لوید آستین، وزیر دفاع و ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا پیشنهاد ارسال تانک های «ام 1 آبرامز» را به اوکراین داده اند، شکل گرفت. برخی ها همان زمان با ابراز این گرانی که سامانه های ارسال شده نیازهای ارتش اوکراین را برآورده نمی کنند و برای عملیات بسیار پیچیده هستند، با اقدام ارتش آمریکا مخالفت کردند.
با افزایش مخالفت ها، کاخ سفید از موضع خود درباره ارسال تانک های «ام 1 آبرامز» به اوکراین عقب نشینی کرد و دولت بایدن سامانه پاتریوت برای کی یف تدارک دید.
به نظر می آید تحویل جنگنده های F-16 نیز به دلیل محدودیت های ارسال این نوع جنگنده ها و نگرانی از اینکه کی یف از آنها برای حمله به اهدافی در داخل خاک روسیه استفاده کند، به سرنوشتی مشابه سامانه های موشکی دچار شوند. با وجود این، حدود دو ماه پیش کاخ سفید اعلام کرد آموزش خلبانان اوکراینی در سال جاری آغاز خواهد شد.
جورج بیبی، پژوهشگر مؤسسه آمریکایی کوئینسی می گوید: همان گونه که دولت بایدن روز به روز از میدان اوکراین ناامیدتر می شود، در معرض خطراتی قرار می گیرد که ممکن است مسکو را به انتقام از غرب سوق دهد و اینجاست که متوجه می شویم واشنگتن چگونه با ارسال موشک ها از خطوط قرمز روسیه عبور کرده است.
به نظر می آید رویکرد غرب در زمینه حمایت نظامی از اوکراین بر مجموعه محاسبات غلط مربوط به نوع پاسخ روسیه و ماهیت دینامیکی آن مبتنی است. در هر صورت، تصمیم گیرندگان غربی نگران هستند افزایش ناگهانی تنش از سویی و تجهیز زرادخانه ناتو در دوره زمانی بسیار کوتاه در اوکراین از سوی دیگر به وضعیتی فاجعه آمیز منجر شود که می تواند منطقه را در مواجهه مستقیم روسیه و ناتو در آستانه استفاده از سلاح هسته ای قرار دهد.
غربی ها معتقدند با تأخیر در تحویل سامانه های تسلیحاتی پیشرفته، می توانند به آرامی خطوط قرمز جنگ را کاهش دهند و شاید بتوانند با خطر کمتری روند کمک به اوکراین را افزایش دهند.
پس از اعلام ناگهانی خبر استفاده از موشک های دوربرد به وسیله زلنسکی، گمانه زنی ها درباره ارسال سامانه موشکی اتکمز به کی یف آغاز شد. رئیس جمهور اوکراین گفت، از این موشک مرموز برای اصابت به هدفی در فاصله 700 کیلومتری مرزهای کشورش استفاده شد.
ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه بر موضع مسکو تأکید کرد و گفت: ارائه تسلیحات دوربرد به کی یف خط قرمز مسکوست که می تواند ایالات متحده را به طرف درگیری ما تبدیل کند.
پاسخ مسکو به چنین محمولههایی، کنترل بیشتر قلمرو اوکراین خواهد بود؛ همان گونه که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه تصریح کرد: هرچه تسلیحات بیشتری تهیه کنید، ما از سرزمینی که اوکراین نمیتواند از آنجا به روسیه ضربه بزند دورتر خواهیم شد.
برنامه ریزان و سیاست گذاران غربی در حال رایزنی درباره حملات آتی اوکراین در سال 2024 و پس از آن هستند. دولتهای غربی میتوانند هر چیزی وعده دهند، اما ممکن است سالها طول بکشد تا سلاحها تحویل داده، مستقر و قابل استفاده شوند.
منبع: راهبرد معاصر
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد