خودروسازان قیمت ارز برای تامین قطعات خودرو را مهم‌ترین عامل در افزایش احتمالی قیمت خودرو قلمداد می‌کردند در حالی که بانک مرکزی سیاست تثبیت نرخ ارز را در نیمه نخست سال جاری به بهترین نحو ممکن اجرایی کرده است.همین امر سبب شد که خودروسازان علی‌رغم افزایش قابل توجه تولید هر یک از محصولات خود به دنبال افزایش سود از فروش این محصولات با سیاست احتکار وکمبود عرضه باشند، امری که نمود آن را به‌وضوح می‌توان درخودروهای دپوشده ایران‌خودرو و سایپا در شمال کشور و مشهد مقدس دید.در همین خصوص سیدمحمد سجادی‌عطار، مدیرکل استاندارد خراسان‌رضوی گفت: ۲۰۰۰ خودرو هایما که به‌تازگی در پارکینگ بینالود شرکت ایران‌خودرو خراسان کشف شده، هیچ‌گونه مشکلی بابت تاییدیه‌های استاندارد ندارد.
ایران‌خودرو در صورت مالی خود به بورس در شهریور سال جاری اعلام کرد که ۲۴۱۰ دستگاه خودرو هایما تولید کرده اما جالب آن است که از این تعداد، تنها ۲۶۳ دستگاه به مشتریان عرضه شده و حدود ۹۰ درصد تولید این محصول را در انبارهای خود به امید افزایش قیمت دپو کرده است.این امر در حالی صورت می‌گیرد که به لحاظ قانونی و طبق مصوبه شورای رقابت، همه خودروسازان موظف هستند تولیدات خود را به صورت مستمر در سامانه یکپارچه خودرو عرضه کنند، علاوه‌بر این، ایران خودرو تا پایان سال آینده نیز خودروهای تولیدی هایمارا پیش‌فروش کرده است.
طبق آمار کدال بورس، ایران‌خودرو از ابتدای سال مالی تا ۳۱ شهریور۱۴۰۲ تعداد ۱۰هزار و ۵۲۸ دستگاه هایما تولید کرده و ۷۶۵۵ دستگاه آن را فروخته است. به عبارتی، در حالی که در همین مدت حدود ۷۳درصد این خودروی تولیدی به بازار عرضه نشد، در شهریور امسال فقط ۱۲ درصد هایمای تولید‌شده در این ماه، به بازار عرضه شده است. این در حالی است که ایران خودرو از ابتدای سال مالی تا ۳۱شهریور۱۴۰۱، تعداد ۶۵۷۰ دستگاه هایما تولید کرده و ۶۰۰۹ دستگاه (بیش از ۹۱ درصد) آن را تحویل داده بود.با وجود این احتکار فاحش به نظر می‌رسد سازمان بازرسی باید به این تخلف خودروسازان ورود کند این در حالی است که چندی قبل رئیس سازمان بازرسی با وجود تذکرات فعالان بازار خودرو، بازهم اعلام کرد که خودروسازان احتکار نکرده‌اند.
به طوری که در همین‌خصوص ذبیح‌ا... خداییان، رئیس‌کل سازمان بازرسی تصریح کرد: با وجود طرح مطالبی در روزهای گذشته در برخی مطبوعات درباره احتکار خودروهای دو شرکت خودروساز، همکاران ما در سازمان بازرسی در بررسی‌هایی که انجام دادند به این موضوع نرسیدند. وی افزود: شرکت ایران‌خودرو سال جاری ۲۶۷ هزار و ۶۲۰ خودرو تولید کرده که از این میزان ۲۵۴ هزار و ۸۰۳ دستگاه فاکتور (ایفای تعهد) شده و ۱۳هزار و ۷۸۶ دستگاه نیز در سیر شماره‌گذاری است؛ همچنین حدود ۱۷هزار خودروی این شرکت هنوز به دلیل مشکلات مربوط به استاندارد یا سایر مسائل، فاکتور نشده است.
خداییان ادامه داد: شرکت سایپا نیز در امسال ۲۴۵ هزار و ۴۵۳ دستگاه خودرو تولید کرده که از این میزان ۲۲۶ هزار و ۶۶۲ دستگاه فاکتور (ایفای تعهد) شده و همچنان ۱۲ هزار و ۱۸۷ خودرو به دلیل عدم دریافت مجوز از سازمان استاندارد یا مشکلات محیط‌زیستی، شماره‌گذاری نشده است.
قیمت خودرو به تبع این احتکار و دپوی خودرو در بازار طی یک ماه اخیر رفته‌رفته افزایش یافته، به طوری که طی روزهای اخیر قیمت هایما نیز افزایش ۲۰ میلیون تومانی را تجربه کرده است، از طرف دیگر شورای رقابت هم درپی چراغ سبز وزارت صمت، روز گذشته با افزایش قیمت هشت خودروی تولیدی ایران‌خودرو موافقت کرده است.
شورای رقابت در حالی قیمت هشت خودروی شرکت ایران‌خودرو را با افزایش بین ۶۰ تا ۱۶۵ میلیون تومانی مصوب کرد که این خودروها بدون تغییر مشهودی و به بهانه آپشن جدید و برچسب ارتقا یافته است. خودروی دنا پلاس‌دستی با موتور EF۷P با گیربکس MT۶ با قیمت ۴۶۸ میلیون تومان، دنا پلاس توربو اتوماتیک آپشنال با ۵۸۹ میلیون تومان، سورن پلاس با موتور PYXU با قیمت ۳۸۹ میلیون تومان پژو ۲۰۷ دستی سقف شیشه‌ای ارتقایافته با قیمت ۴۲۳ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ اتوماتیک سقف شیشه‌ای ارتقایافته با قیمت ۵۱۲ میلیون تومان، رانا پلاس ارتقایافته با قیمت ۳۸۲ میلیون تومان تارا دستی P۱V با گیربکس MT۶ با قیمت ۴۹۳ میلیون تومان و تارا اتوماتیک V۴LX نیز با قیمت ۵۸۰ میلیون تومانی مصوب شده است.ضمن این‌که اینها قیمت‌های مصوب است و تا رسیدن به دست مصرف‌کننده، درصدی از مالیات و هزینه‌های جانبی نیز به آن افزوده می‌شود. پیش از این شورای رقابت طبق مصوبه ۱۶خرداد، با در نظر گرفتن افزودن استانداردهای اجباری و اختیاری، قیمت ۲۸ محصول ایران‌خودرو را نسبت به قیمت‌های مصوب فروردین ماه تغییر داده بود. از ابتدای تیر قیمت‌های جدید مبنا قرار گرفته بود، اکنون این قیمت‌ها در مقایسه با قیمت‌های تیرماه با افزایش حدود۸۰ تا ۱۷۰ میلیون تومانی به بهانه آپشن‌های جدید افزایش قیمت دارد. برپایه این گزارش، دنا پلاس حدود ۸۰ میلیون تومان، سورن حدود ۱۰۰میلیون تومان، پژو۲۰۷ حدود ۸۰ میلیون تومان، راناپلاس حدود ۹۰میلیون تومان، تارا با دنده دستی حدود ۱۶۰میلیون تومان و تارا اتوماتیک نیز نزدیک به ۱۷۰ میلیون تومان گران شد. خودروسازان هرسه ماه یک بار با استفاده از شگرد جدید و به بهانه اضافه کردن آپشن‌های جدید و پس و پیش کردن پسوندهای جدید، به دنبال افزایش قیمت‌ها در بازار هستند. آپشن‌هایی که نه‌تنها کارایی ندارند بلکه از نظر مشتریان بهانه افزایش چندین میلیون تومانی برای فروش خودروهاست.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
