امام خمینی(ره) در ۲۵ خرداد ۱۳۵۸ در جمع کارکنان نیروی هوایی برای نخستینبار جمله معروف «میزان، رأی ملت است» را بیان کردند و از آن به بعد بود که همواره طی سالهای مختلف، رهبر معظم انقلاب و دولتمردان بر حضور پرشور مردم در انتخابات تاکید کردهاند. البته آنچه در این میان بیشتر از هر چیزی به چشم میخورد، روشنگری و آگاهسازی افکار عمومی توسط افرادی است که رهبر انقلاب در سخنان اخیر خود، از آنان با عنوان «خواص» نام بردند. «شتابدهنده، انسانهای با فکر، با شناخت و با تشخیص، نقشآفرین در انتخابات و بیدارکننده ملتها» برخی از عباراتی است که رهبر انقلاب برای خواص به کار بردند و ضمن مرور وظایف آنها در عرصههای مختلف به ویژه انتخابات پیش رو، از آنان خواستند تا مکر و حیله معاندان را جدی بگیرند و در دام فریب آنان گرفتار نشوند. در سخنان رهبر انقلاب «دانشگاهیان، دانشجویان، سیاسیون، روحانیون، بازاریان، مطبوعاتیها، نظامیان» و هر قشر دیگر که با فهم مسائل و شناخت جبههبندی دوست و دشمن عمل میکند، مورد خطاب قرارگرفتند و ایشان، آنها را جزو خواص به شمار آوردند چراکه هر یک از این طیفها میتوانند با آگاهی از فضای فکری، خواستهها و مطالبات در لایههای مختلف جامعه، نسبت به شرایط موجود و هر آنچه به واسطه تحریمها و تهدیدهای دشمنان موجب برخی مسائل در کشور شده است، به روشنگری بپردازند. حرکتهای بزرگ اجتماعی با مشارکت اجتماعی گره خورده است و به طور قطع هر حرکتی برای اینکه به نتیجهمطلوب برسد، نیازمند توجه حداکثری است؛ حال باید دید این مهم چگونه محقق خواهد شد، مسألهای که رهبری بخش زیادی از سخنانشان در جمع فرماندهان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش را به این موضوع اختصاص دادند تا تلنگری باشد برای آنان که به دلیل چرب و شیرین دنیا خود را کنار کشیدهاند و با افرادی که در صدد کم رنگ کردن انتخابات هستند، همراهی میکنند. برای نقشآفرینی مردم در حرکت بزرگ و مهمی چون انتخابات که زیرذرهبین دشمنان قرار دارد نیاز به هدایتگرانی است تا به صورت هدفمند و در راستای منافع ملی و خارج از فضای فکری عدهای که در صدد ضربه زدن به پایههای نظام هستند، وارد عمل شوند و بدانند که اگر کشتی سوراخ شود، همگان غرق خواهند شد و ضربهای که رهبر انقلاب از آن به عنوان «ضربه تاریخی» نام بردند، گریبان همه را خواهد گرفت. اکنون که دشمن از هر حربهای برای کند کردن چرخهای پیشرفت و حرکت رو به جلو استفاده میکند لازم است تا خواص در هر قشر، گروه، جناح و عرصهای که حضور دارند وارد میدان شوند و مدیریت آگاهسازی افکارعمومی را در دست بگیرند تا راه نفوذ دشمنان بسته شود. رهبر انقلاب این مسأله را هم به خواص گوشزد کردند که حرکتهای اجتماعی - به طور خاص انتخابات - گاه دچار توقف، کند شدن و به عقب برگشتن، میشود و اگر اینگونه حرکتها در هر عرصهای بخواهد ادامه پیدا کند، باید شتاب بگیرد که لازمه این امر، وجود افراد صاحبنظر، متخصص، کارشناس و توانمند در رصد اخبار و وقایع صحیح است تا شرایط موجود را به درستی تحلیل کرده و دادهها و اطلاعات صحیح در اختیار مردم قرار دهند تا در نهایت آنها بتوانند با آگاهی کامل در تعیین سرنوشت خود مشارکت کنند و افرادی اصلح وارد عرصههای مهم کشورداری شوند. رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر با جمعی از فرماندهان نیروی هوایی ارتش، با تاکید بر نقش و جایگاه خواص در جامعه، به تبیین وظایف این قشر در جامعه ایرانی پرداختند. تاکیدات رهبر انقلاب بر نقش خواص در جهتدهی افکار و کوشش برای جلوگیری از انحرافات درحالیست که در سالهای اخیر، دستگاه تبلیغاتی غرب با تخریب اعتبار نخبگان و خواص، تلاش کرده از طریق شبکههای اجتماعی، افکارعمومی در کشورمان را دچار هیجان و جوزدگی و دنبالهروی کرده و مانع از تامل مردم در مورد مسائل مختلف شود.
تکلیف رهبر انقلاب به خواص
رهبر انقلاب در این دیدار در رابطه با تعریف خواص فرمودند: «این کسانی که ما اسمشان را «خواص» میگذاریم، یعنی کسانی که دارای فکرند، نگاهشان، نگاه از روی تدبر است، از روی تشخیص است، اوضاع را میفهمند، میشناسند، میدانند چه کار دارد میشود؛ اینجور نیست که سرشان پایین باشد و هر جا دیگران رفتند اینها هم بروند، این افراد وظیفه سنگینی دارند؛ اینها بایستی جهت عمومی حرکت جامعه را حفظ کنند و نگذارند این حرکت دچار انحراف بشود. اگر خواص جامعه از این وظیفه غفلت بکنند، حوادثی که پیش خواهد آمد، ضربههای تاریخی به ملتها میزند... .» در بحرانهای سیاسی دو دهه گذشته، نقش مهم در بیثباتی کشور را فرهنگ دنبالهروی داشته است؛ به این معنا که در رسانهها و شبکههای اجتماعی شبهه و اتهامی مطرح شده و برخی افراد بدون تحقیق درباره اصل ادعا، گرفتار موج کاذب ایجاد شده، نتوانستهاند در زمینه رفع شبهه موثر عمل کنند.
جریانشناسی از ۸۸ تا ۹۸
در سال ۸۸ طرح ادعای تقلب در انتخابات ریاست جمهوری که امروز هیچ مدافعی ندارد، باعث شد کشور برای چند ماه درگیر التهاباتی شود. در سال۹۸ هیجان اعتراضی ناشی از افزایش قیمت سوخت و عدم توجه به دلایل آن، کشور را به بیثباتی کشاند. در اتفاقات سال پیش هم درگذشت یک دختر جوان بیتوجه به دلایل آن، کشور را ماهها اسیر خشونتهای خیابانی کرد. بنابراین اینجاست که رهبر انقلاب هشدار میدهند خواص جامعه یعنی آنها که دنباله رو نیستند، باید با صراحت به شبههزدایی پرداخته و مانع از آن شوند که دروغهای رسانهای، خطی انحرافی در کشور ایجاد کند.
پروژه تضعیف ایران
پروژه جدید تضعیف قدرت ملی در ایران نیز انتخابات مجلس است. انتخاباتی که رسانههای غربی میکوشند آن را بیاهمیت و غیررقابتی جلوه دهند. انتظار رهبر انقلاب اینست که خواص، با درک جبههبندیها مانع از ریزش مشارکت در انتخابات شوند: «... مسأله انتخابات در پیش است؛ خواص میتوانند نقش ایفا کنند. مطمئنا [اگر] انتخابات در داخل کشور هرچه پرشورتر صورت بگیرد، قدرت ملی را بیشتر نشان میدهد و قدرت ملی امنیت ملی میآورد؛ یعنی وقتی جبهه دشمن نگاه میکند حضور مردم را میبیند، قدرت نظام را مشاهده میکند و میبیند این کشور، کشور قدرتمندی است، مردم حاضر و آمادهاند، تهدید دشمن خنثی میشود؛ یعنی اقتدار ملی امنیت ملی را به وجود میآورد؛ این چیز خیلی باارزش و مهمی است. اینجا خواص میتوانند نقشآفرینی کنند، انتخابات را پرشور کنند... .» روشن است که اگر خواص مانند طیفهای دنبالهرو، تنها به مسائل سطحی نظر کنند و تحت تاثیر هیجانات و جو انتقادی که از آن سوی مرزها پمپاژ میشود قرار گیرند، ممکن است انگیزهای برای افزایش مشارکت انتخاباتی نداشته باشند. اما اگر انتخابات را در پازلی بزرگتر تحلیل کنند، درخواهند یافت که مشارکت مردم در این انتخابات تا چه اندازه حیاتی است.
انتخابات در اوج جنگ منطقه
انتخابات اسفندماه مجلس، فقط یک رقابت برای تعیین تکلیف کرسیهای پارلمانی نیست، بلکه در اوج جنگ منطقهای و تلاش اسرائیل و متحدانش برای بیثباتی خاورمیانه، نشانهای از قدرت داخلی ایران است که هرگونه تصمیم برای جنگ و تجاوز به خاک کشورمان را خنثی میکند. مشارکت پایین انتخاباتی، دشمنان را به این وسوسه میاندازد که دوباره تهدیدات نظامیشان را تکرار کنند و از فرصت قهر با صندوق رای بهره گیرند. با این حال افزایش مشارکت پای صندوقها نشان میدهد مدل دموکراتیک پیاده شده در ایران آنقدر مستحکم است که حتی میتواند نسخه نجاتبخش دیگر کشورهای بحرانزده باشد.خواص جامعه با تامل در شرایط منطقهای و جهانی باید این شرایط را برای مردم کشورمان تبیین کرده و نگذارند گلایهها از گرانی و برخی سوءمدیریتها و تصمیمات اشتباه در دولتها یا ادوار پیشین و کنونی مجلس، دلسردی به بار آورده و کاهش مشارکت، به تضعیف قدرت ملی منتهی شود.اگر شرایط انتخابات و ضرورت مشارکت عمومی در آن به خوبی تبیین شود، بیتردید، دلایل ضرورت رایدهی دست بالا را خواهد یافت اما اگر خواص غفلت کنند وخود، تبدیل به عناصر شبهه افکن شده وصراحت کافی در دعوت به رای دادن نداشته باشند، موج تبلیغاتی تحریم انتخابات، ویروس دنباله روی را به جان مردم انداخته و با کاهش مشارکت، زمینه برای فشارهای بیشتر به کشور در آینده مهیا خواهد شد.