انواع عکسها و پوسترها، نقاشیها، حجمها و مجسمهها و حتی کاشیکاری موجود روی دیوارهای مصلای تهران هم برگرفته از هنرهای تجسمی است. بنابراین، هنرهای تجسمی یکی از پرکاربردترین هنرهاست که با زندگی مردم آمیخته و طبیعی است که عدهای علاقهمند به دانستن بیشتر درباره این موضوع باشند. ما بیش از ۱۵۰۰ عنوان کتاب در حوزه تجسمی در نمایشگاه امسال داریم که بیش از ۵۵۰ جلد آنها کتابهای چاپ اول و مابقی تجدید چاپ شده است. در ادامه تنها به چند نمونه از انواع کتابهای حوزه تجسمی که چاپ اول و تجدید چاپ است، اشاره میکنیم که از نظر میگذرانید:
«پوسترهای انقلاب اسلامی ایران»
این کتاب را محمدرضا توکلیصابری نوشته و انتشارات سوره مهر آن را برای اولین بار در ۵۸۰ صفحه منتشر کرده است. در توضیح این کتاب آمده است: «از سال ۱۳۵۵ تا ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، یعنی آغاز جنگ عراق با ایران، اوج طراحی پوسترهای ویژه انقلاب است. بیشتر این پوسترها تاریخ ندارد و نام تهیهکننده یا نام ناشر در آنها درج نشده است. این پوسترها به مناسبت یک روز خاص یا تاریخی معین یا راهپیمایی و سخنرانی تهیه و چاپ میشد. اولین پوسترها حالت نقاشی داشت و افراد غیرحرفهای آنها را تهیه میکردند اما بهتدریج افراد حرفهای و گرافیست هم وارد کار شدند و پوسترهای زیبایی خلق کردند. بعضی دیوارکوبها طرحهایی بسیار ساده دارد و بعضی طرحهایی بسیار پیچیده. هنگام آغاز جنگ عراق با ایران، پوسترهای سیاسی و اجتماعی مربوط به جنگ بسیار زیاد میشود. رنگهای بهکاررفته در پوسترهای انقلاب بیشتر سیاه (رنگ عزاداری)، سرخ (رنگ انقلاب و خون) و گاهی رنگ سبز (رنگ منتسب به اسلام یا سیادت) است و تقسیمبندی و تنظیم پوسترها برای انتشار در یک کتاب، کار
دشواری بود.»
قلمگیری نقاشی ایرانی با رضا بدرالسماء
رضا بدرالسماء یکی از بزرگان هنر نقاشی ایرانی هم در نمایشگاه امسال کتابی آموزشی با موضوع طراحی و نقاشی ایرانی دارد که برای اولین بار انتشارات زرین و سیمین روانه بازار نشر کرده است. کتاب «طراحی و نقاشی ایرانی» در ۲۰۰ صفحه شامل سه بخش تصویرسازی، گل و مرغ و نقوش اسلیمی گلهای ختایی است که در ابتدای هر بخش آموزش و سپس طرحهای آماده برای بهرهبرداری دانشجویان و هنردوستان رشتههای مختلف هنرهای سنتی ایران قرار دارد. استاد رضا بدرالسماء با هدف ثبت داشتهها و تجربیات بیش از نیمقرن خود در هنر نگارگری این مجموعه را طراحی و تألیف کرده است. رضا بدرالسماء برای طراحی این مجموعه بیش از ۱۵ سال وقت صرف کرده و امیدوار است که دو جلد دیگر این مجموعه نیز در آینده نزدیک به چاپ برسد. علاقهمندان میتوانند برای خرید این کتاب به غرفه انتشارات زرین و سیمین، سالن اصلی، راهروی ۱۷، غرفه ۳۳۰ مراجعه کنند.
خوشنویسی با کتاب
سعید تورگلی از استادان خوشنویسی در سیوپنجمین نمایشگاه کتاب تهران خودآموزی برای تحریر ارائه داده تا شاید کمی از کتابخوانان و افرادی که میخواهند خط خود را بهتر کنند، بتوانند از آن بهرمند شوند. کتاب «خودآموز و راهنمای خط نستعلیق تحریری با مداد و خودکار از مبتدی تا پیشرفته» نوشته سعید تورگلی را انتشارات گفتمان اندیشه معاصر برای اولینبار در ۱۰۶ صفحه منتشر کرده است تا خودمان بدون رفتوآمد به کلاسهای متعدد، خوشنویسی یاد بگیریم.
حجمهایی که هنوز نمیشناسیم
«تاریخچه مقدماتی حجمشناسی و مجسمهشناسی نوشته کوروش انگالی در ۳۷۰ صفحه از انتشارات زرین اندیشمند منتشر شد. این کتاب شناخت کاملی از هنر حجمشناسی و مجسمهسازی را پیش روی مخاطب قرار میدهد. نویسنده در این کتاب با تمرکز در هنر دوران پارینهسنگی تا هنر نوین و معاصر، اطلاعات کاملی را جمعآوری کردهاست که میتواند برای هنردوستان در حوزه هنرهای تجسمی و دانشجویان و استادان قابل استفاده باشد.این کتاب کامل و جامعی از تاریخچه کلی و خلاصهشدهای را از سیر تاریخی حجم و مجسمه دراختیار مخاطبان قرار میدهد و همانطور که نویسنده در پیشگفتار کتاب گفته است: «اطلاعات این کتاب برای دانشجویان رشتههای دیگر هنری و همچنین خواننده غیردانشجویی علاقهمند نیز بیبهره نخواهد ماند و میتواند جالبتوجه، آگاهیدهنده، آموزنده و مسلما قابل استفاده باشد.» در این کتاب در ۱۴جلسه از چگونگی ارتباط با نقشها تا تاریخچه دورانهای مختلف تاریخی و بررسی این هنر در تمدنهای مختلف صحبت شده است.
عکاسی و خاطرهسازی خانوادگی
«جستارهایی در عکاسی و خاطره» نوشته دیوید بیت، آنت کون، خوزه ون دایک، پاتریشیا پریتو بلانکو با ترجمه الهام پیامنی و یوسف زینالزاده در ۱۶۴ صفحه توسط انتشارات کتاب پرگار برای اولین بار منتشر شده است. هدف کتاب این است که جای خالی یک کتاب مقدماتی خوب و منسجم در مورد مسائل نظری عکاسی خانوادگی را پر کند. این کتاب شامل چهار جستار متفاوت از موضوعات مرتبط با عکاسی و خاطره است. در گفتار اول دیوید بیت به سهم ویژهای که اختراع عکاسی در پیوند با حافظه و تاریخ داشته، میپردازد. مقاله دوم نیز در امتداد پیوند عکاسی با خاطره و با توجه به اهمیت ویژه عکسهای شخصی و خانوادگی در حافظه فرهنگی نوشته شده که با به کار بستن «کار خاطره» با عکسها، روشی ویژه برای فهم کاربردهای اجتماعی و فرهنگی خاطره معرفی میکند.
طراحی و خلق ارزش در صنعت
کتاب «طراحی و خلق ارزش» از آثاری است که به ارتباط طراحی در صنعت اشاره دارد. این کتاب را جان هسکت نوشته و مهدی مقیمی و معصومه اسدی آن را ترجمه کردهاند و انتشارات کتاب وارش آن را در ۲۸۸ صفحه منتشر کرده است. جان هسکت نویسنده کتاب، مدرس انگلیسی در زمینه ارزشهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و انسانی طراحی صنعتی است. این کتاب به ما کمک میکند زبان لازم برای کاوش اقتصادی در طراحی را در اختیار داشته باشیم و این کار به ما کمک میکند تصمیمگیران کلیدی را خواه در کسبو کار یا زندگی عمومی درباره اهمیت و جاودانه بودن این رابطه متقاعد سازیم.این کتاب حاصل چند دهه پژوهش و تدریس هسکت در دانشگاههای متعدد دنیا از جمله انستیتو فناوری ایلینویز و دانشگاه پلیتکنیک هنگکنگ برای شناسایی و بیان ارزشآفرینی طراحی و ارتباط آن با دنیای اقتصاد است؛ موضوعی که برای اولین بار او در دو عرصه هنر طراحی و اقتصاد مطرح کرده است.
همیشگیهای جذاب
گرچه جذابیت نمایشگاه کتاب به چاپ اولیهایی است که مشتاقان به خواندن را به نمایشگاه کتاب میآورد، اما نمیتوان از کتابهای مبانی که همواره به نسلجدیدهنر کمکمیکندهم غافل شد،کتابهایی که اگرچه تجدید چاپ شده اما هنوز پرازنکتههای آموزنده است.
هنر رنگ ایتن
«هنر رنگ ایتن» را یوهانس ایتن نوشته و شروه عربعلی در۱۹۲صفحه ترجمه انتشارات یساولی تا به حال ۱۸بار این کتاب را تجدید چاپ کرده است. این کتاب دو رویکرد متفاوت برای درک هنر رنگ را بررسی میکند و احساسات ذهنی و اصول رنگی عینی به تفصیل در آن شرح داده شده و با بازتولید رنگ روشن میشود.یوهانس ایتن در تمام زندگی خود به مسائل مربوط به رنگ توجه داشت. او پس ازاتمام تحصیلات خود به عنوان معلم، توانست از سال ۱۹۱۳ تا۱۹۱۶ درمحفل آدولف هولزل از نظریه رنگ در اشتوتگارت اطلاعات اولیه را به دست آورد. او این نظریه را درکارهای هنری خود وهمچنین درمطالعات فشرده همه نظریههای رنگ موجود آزمایش و اصلاح کرد. اهمیت دستاوردهای هنری یوهانس ایتن به عنوان یکی از فعالان بزرگ در هنر قرن بیستم حائز اهمیت است. نظریه رنگ ایتن آمیخته به تجارب او درزمینه مربیگری است وبه طور کامل در سراسر جهان، در بسیاری از نسخهها و زبانها منتشر شده است. در این کتاب مشکلات تأثیرات امپرسیونیستی و اکسپرسیونیستی رنگ دربسیاری از مثالهای رنگی در کنار هم بررسی میشود.
مبانی هنرهای تجسمی
«مبانی هنرهای تجسمی» نوشته آرمین هافمن را مهرنوش ارشدی ترجمه و انتشارات کتاب آبان آن را برای بار دوازدهم چاپ کرده است. این کتاب یک راهنمای کلاسیک برای دانشجویان، معلمان و طراحان گرافیک است. آثار متنوع آرمین هافمن به دلیل تکیه بر عناصر اساسی فرم گرافیکی - نقطه، خط و فرم - شناخته شده است. این کتاب روابط نقطه و خط را در طیف گستردهای از ترکیببندیها توصیف میکند که تعادل، سلسلهمراتب و ریتم را بررسی میکند. مبانی هنرهای تجسمی در تلاشی جدید برای ارائه رویکردی روشمند به چالشهای طراحی گرافیک است. عناصر تصویر و فرم با توجه به قوانین ذاتی آنها تجزیه، تحلیل و بررسی میشود. نسخه کاملا اصلاح شده کتابچه راهنمای طراحی کلاسیک در سال ۱۹۶۵ شامل بخشهای جدیدی است که افکار او را با استفادههای تکنولوژیکی معاصر تطبیق میدهد. جورج نلسون در مقدمه بیان میکند که آرمین هافمن «به طور طبیعی به این اعتقاد میرسد که اگر بتوان مشکلات را به درستی بیان کرد، میتوان آنها را حل کرد.» این در اصل انگیزه تفکر و تعالیم هافمن است. طراحی در مورد حل مسأله است و کار هافمن بیان واضحی از فرآیند طراحی، در ابتداییترین حالت آن است.
تعداد کتابهای تجسمی کل عناوین ۱۲۹۵
چاپ اول ۵۵۲
تجدید چاپ ۷۴۳