شناسایی یک چاه تاریخی در نقش رستم

به گزارش جام جم آنلاین،علیرضا عسکری چاوردی امروز، ۱۵ مردادماه در حاشیه بازدید از نقش رستم با بیان اینکه کاوش‌های باستان‌شناسی طی دوماه در محوطه تاریخی نقش رستم با هدف ساماندهی و حل مشکل فروشست‌ها در حال انجام است، گفت: مطالعات باستان‌شناسی در این مدت نشان داد برای حل مسئله نقش رستم لازم است پژوهش‌های بلندمدت و دامنه‌داری در این محوطه باستانی تعریف شود.
وی با بیان اینکه یکی از عمده‌ترین عوامل تخریب و فروپاشی محوطه نقش رستم عدم مطالعات باستان‌شناسی در ۵۰ سال گذشته بوده است، افزود: در حقیقت پژوهش‌های باستان‌شناسی محوطه‌های باستانی را احیاء می‌کند و بدون پژوهش‌های باستان‌شناسی نمی‌توان میراث فرهنگی را نجات داد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید افزود: طی دوماه فعالیت باستان‌شناسی در این محوطه باستانی مشخص شد سیستم‌های انتقال آب، حوضچه‌ها و کانال‌های آب، مخازن و چاه‌های باستان واقع در این محوطه با آسیب جدی همراه شده و همین موضوع از عوامل فرونشست‌های متعدد طی بارندگی‌های اخیر در این محوطه تاریخی است.
عسکری چاوردی با اشاره به اینکه در مطالعات باستان‌شناسی انجام‌شده حوضچه آرامش بالای صخره‌های کوهستانی این منطقه هم کاوش و احیا شد، افزود: مسیر جویبار‌های فصلی و سقوط سنگریزه‌ها به داخل محوطه پاکسازی شد و ازاین‌پس شاهد سقوط سنگریزه‌ها در زمان شکل‌گیری آبشار ناشی از بارندگی در این محوطه نخواهیم بود.
وی ادامه داد: مهم‌ترین مخزن آب نقش رستم کاوش و سیستم آن در حال احیاء است و درواقع کارکرد اصلی این مخزن هدایت آب‌های سطحی در این محوطه و جمع‌آوری آنها در دوره هخامنشی و ساسانی بوده است تا از آسیب به بارو‌ها و بنا‌های موجود در محوطه جلوگیری شود.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با اشاره به شناسایی یک چاه تاریخی دیگر در نقش رستم گفت: شناسایی این چاه تاریخی نشان داد که از این چاه برای سیستم زهکشی و هدایت آب‌ها استفاده می‌شده است.
عسکری چاوردی همچنین گفت: بخشی از علل آسیب‌ها در محوطه عدم توجه به تفاوت خاک و پرشدگی‌های حاصل از کاوش‌های پیشین بود که در این طرح محل گمانه‌های حاصل از آن کاوش‌ها شناسایی شد و عمده شکاف‌های طولی حاصل از نشست خاک‌های پیشین شناسایی شد و اقدام لازم برای جلوگیری از فروافتادن آب در زمان بارندگی در این شکاف‌ها در حال انجام است.
به گفته وی، دلائل فرونشست‌ها و چاله‌های ایجادشده در زمان بارندگی در محوطه تاریخی نقش رستم در حال مطالعه است و راهکار‌های علمی آن پس از انجام تحقیقات ژئوفیزیک ارائه شد و با کاوش‌های باستان‌شناسی سیستم احیای آب و انتقال آب به بیرون از محوطه نقش رستم در حال انجام است و طرح‌های فنی برای حفاظت از این محوطه ارزشمند در حال تهیه و اجرا است.
عسکری چاوردی بیان کرد: این برنامه به سرپرستی مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و با حمایت مالی و پشتیبانی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، پژوهشکده باستان‌شناسی و پژوهشگاه و معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور در حال انجام است.
نقش رستم بخش اصلی شهر پارسه بوده است و کارکرد نزدیکی با تختگاه تخت جمشید داشته است. مجموعه آرامگاهی هخامنشی همراه با بنایی معروف به کعبه زرتشت در مکان معروف به نقش رستم در فاصله ۷ کیلومتری شمال غربی تختگاه تخت جمشید ساخته‌شده است. در این مجموعه بزرگ تعداد ۲۳ اثر باستانی مانند آرامگاه‌ها، بنای کعبه زرتشت، نقش برجسته‌ها و کتیبه‌ها وجود دارد. این مجموعه بزرگ در حاشیه شمالی شهر پارسه واقع شده است و از نظر ارتباط فضایی و مکانی دو محوطه مهم باستانی نقش رستم و تختگاه تخت جمشید ازنظر کارکردی بهم وابسته و باهم مرتبط بوده است.
شهر پارسه یک واحد شهری متشکل از بخش‌های مختلف از دوره عیلامی، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی و اسلامی بوده است که بازسازی این شهر تاریخی در محدوده حریم درجه ۱ تخت جمشید به استناد مدارک بجای مانده قابل‌تصور و درک است. چنین به نظر می‌آید که مرز‌های این شهر درمحدوده حریم-یک در اطراف صفه تا شمال به سمت نقش رستم و استخر منطبق باشد.