شاید همین حالا هم کسانی در اطرافتان باشند که دیگر به مدرسه نمیروند و وقتی زمان بازگشایی مدارس فرا میرسد، ابراز خوشحالی میکنند. اما مشکل کجای کار است؟ چرا دانشآموزان با تعطیلیهایی همچون آلودگی هوا و برف و باران خوشحال میشوند؟ آیا داشتن یک محیط آموزشی شاد برای دانشآموزانی که مهمترین رکن نظام آموزشوپرورش هر کشورند، حائز اهمیت نیست؟ داشتن یک مدرسه شاد میتواند در همه جنبههای زندگی دانشآموزان تاثیر بگذارد و به نوعی این شادی و انرژی به بدنه جامعه هم منتقل شود. حالا سؤال اینجاست که در حال حاضر، مدارس کشور تا چه حد برای بچهها لذتبخش و مفرح است و مسئولان به چه میزان تلاش کردند که به این امر مهم دست پیدا کنند؟
در شرایطی که اکثر منازل شهری تبدیل به آپارتمانهایی با فضای محدود برای کودکان شده، ایجاد یک فضای شاد و مفرح آن هم در فضای مدرسه، حداقل کار برای تقویت روحیه دانشآموزان بوده چرا که ایجاد نشاط و شادابی یکی از مؤثرترین راهها برای افزایش بهداشت روانی در جامعه است. شاید ایجاد یک مدرسه شاد نیازمند دستورالعملها و ضوابط مشخصی است که خیلی در کشور ما تعریف مشخصی ندارد. با این حال مدرسه بهعنوان یک نهاد کوچک اما تاثیرگذار، میتواند با بهوجود آوردن زمینهها و برنامههایی باعث هرچه شاداب کردن مردم هم شود. اگر در مدرسه شوق زندگی کردن بهوجود آید، خود به خود اثرگذار بر جامعه خواهد بود، زیرا دانشآموزانی که انگیزه مثبت دارند و خود را در یک محیط اجتماعی و جسمی مثبت میبینند، سطح اضطراب کمتری را تجربه میکنند، درک شده و از حمایت برخوردار شدهاند و این موضوع زمینهای فراهم میکند تا آنها با محیطهای اجتماعی خود سازگار شده و از زندگی مثبتی نیز برخوردار شوند.
حس شادی دانشآموزان باید درونی باشد
انسانهای شاد،زندگی خود راتحت کنترل دارند،مسئولیتپذیرند،هدفمند هستندودید مثبت به زندگی دارند.همانطور که علی بهشتینیا، کارشناس آموزشوپرورش درگفتوگو با جامجم بیان میکند:«شادی حق طبیعی همه است و ذاتا انسانها بهدنبال شادی و نشاط هستند. طبیعتا دانشآموزان هم باید برای یادگیری بهتر دریک محیط شاد باشند. این موضوع را تجربه جهانی هم نشان داده که برای ترغیب در رویکردهای آموزشی نیازبه این است که به سمت فضاهای آرام وشادحرکت کنیم وهمین مسأله باید بهعنوان استانداردهای آموزش درهرزمینهای وجودداشته باشد.»به همین دلیل نظامهای آموزشی باید بهمنظورارتقای شادی ورفاه دانشآموزان و برای نقاط قوت و استعدادهای منحصر به فرد آنها اهمیت و ارزش بیشتری قائل شوند. البته این کارشناس معتقد است که مدرسه شاد فقط منوط به این نیست که با ظاهر یا پخش یک موسیقی به آن استاندارد برسیم چرا که رنگآمیزی فضای آموزشی و رویکرد مسئولان هم باید به این سمت حرکت کند که فضا به حدی شاد و متنوع باشد تا دانشآموزان حس شادی را به صورت درونی لمس کنند.
معلمان بااخلاق، دانشآموزانی شادکام
یکی از عوامل تأثیرگذار بر شادکامی دانشآموزان، کیفیت فعالیتهای کادر آموزشی بهویژه کیفیت تدریس و اخلاق معلمان است. البته بماند که بهشتینیا بر این باور بوده که وضعیت کنونی مدارس کشور از آن مدرسه شاد فاصله گرفته است. وی با اشاره به این جمله ادامه میدهد: «در حال حاضر مساحت مدرسهها نسبت به چند سال گذشته کم و کوچک شده و از آن طرف تراکم دانشآموزان افزایشی شده است. فضا و نور کلاسها کم و مخصوصا مدارس دولتی آن رنگ و لعابی را که باید داشته باشند دیگر ندارند.» بههرحال باید متولیان این امر تمام تلاش خود را برای داشتن یک محیط آموزشی شاد بهکار گیرند تا این بچهها علاوه بر محفوظات علمی، مهارتهای رفتاری گوناگونی نیز کسب کنند.
حرکت به سمت یک مدرسه شاد
وجود امکانات مناسب سن دانشآموزان و علاقهشان میتواند حس کنجکاوی آنان را تحریک و بهسوی خود جذب کند. وجود چنین محیطی برای آنها نشاطآور و شاداب خواهد بود. از طرفی وجود امکانات ورزشی مناسب در مدرسه همچون توپهای سالم، طناب، تور والیبال و بسکتبال که هزینه زیادی هم ندارد نیز دانشآموزان را بسیار شاد میکند.علی بهشتینیا زنگ ورزش را یکی از لحظات شاد و مفرح برای دانشآموزان میداند و میگوید: «ورزش میتواند تأثیر بسزایی در ایجاد یک مدرشه شاد داشته باشد. با وجود اینکه دانشآموزان باید درمقطع ابتدایی معلم ورزش جداداشته باشند اما درحال حاضر این امکان را ندارند؛ یعنی همان معلمی که تدریس میکند، زنگ ورزش را هم برگزار میکند.» شاید در اولین نگاه احساس کنید که فراهم کردن این موارد حتی به اندازه کم، مستلزم پرداخت هزینههای سنگین باشد اما با درایت و مدیریت صحیح، میتوان برای حرکت به سمت یک مدرسه شاد قدم برداشت زیرا تأثیر شادی و نشاط بر یادگیری دانشآموزان را که امری ثابت شده و انکارناپذیر است، نباید فراموش کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت