ظرفیت تولید برق در کشورمان در حال حاضر ۷۰ هزار مگاووات است؛ به همین دلیل در سال جاری شاهد آن بودیم که میزان ناترازی برق به ۱۸ هزار مگاووات رسید و کارشناسان معتقدند این میزان احتمالا تا پایان برنامه هفتم توسعه به ۳۰ هزار مگاووات میرسد.کشورمان اگر بخواهد این میزان ناترازی را در کشور برطرف کند، باید ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در صنعت برق داشته باشد. براساس برنامه هفتم توسعه سالانه باید ۲۴۰۰ مگاوات نیروگاه احداث کنیم که ۱.۵میلیارد دلار به سرمایهگذاری نیاز دارد که از این میزان یک میلیارد دلار آن باید ارزی باشد.از این رو راهکارهای زیادی برای حل این ناترازی پیش روی صنعت برق قرار دارد، ولی آنها بهدنبال این هستند تا در بخش خانگی نیز کاهش محسوس مصرف اتفاق بیفتد.بد نیست بدانیم نظام تعرفهگذاری پلکانی موثر بهنوعی که با افزایش مصرف انرژی، قیمت آن هم برای مشترکان خانگی بالا برود، یکی از مهمترین بندهای قانون مانعزدایی از صنعت برق است که سال گذشته تصویب شد. طی سالیان اخیر با اجراییشدن طرح پلکانی شاهد آن بودیم که بسیاری از مصرفکنندگان بخش خانگی به رعایت الگوهای مصرف پرداخته و وزارت نیرو نیز آنها را تشویق کرده است.مطابق ماده ۶ قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق مصوبه سال ۱۴۰۱ مجلس شورای اسلامی، مصارف مازاد بر الگو در تعرفه مشترکان خانگی براساس روش پلکانی ـ افزایشی تعیین میشود.از طرف دیگر مشترکان پرمصرف برق نیز مشمول افزایش پرداختیهای خود شدند تا نظام عادلانهای برای مصرفکنندگان این صنعت در نظر گرفته شود.
جزئیات تعرفه
در این خصوص وزارت نیرو طبق اطلاعیههایی اعلام کرده که قانون، ضرایبی از نرخ تأمین برق را برای پلههای مختلف مصرف در نظر گرفته است؛ به این صورت که برای مشترکان پرمصرف تامیزان الگوی مصرف نیمبرابر هزینه تأمین تا ۱.۵برابر الگو، ۱.۵برابرهزینه تأمین تا۲.۵برابرالگوی مصرف وبیشتراز۲.۵برابر الگوی مصرف ۵برابرهزینه تأمین برق درتعرفه برق مشترکین پرمصرف لحاظ میشود.همچنین نرخ تأمین برق برای سال جاری ۷۵۴ تومان به ازای هر کیلوواتساعت بوده که طبق این اطلاعیه این نرخ بر اساس نرخ قرارداد تبدیل انرژی و ترانزیت برق به دست آمده است.در خصوص نرخ تأمین برق مشترکان صنعتی نیز بد نیست بدانیم که طبق ماده ۳ قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق، متوسط بهای برق این مشترکان براساس متوسط نرخ قراردادهای تبدیل انرژی محاسبه میشود که این نرخ در سال جاری براساس قراردادهای تبدیل انرژی سال گذشته ۷۲۴ تومان به ازای هر کیلوواتساعت محاسبه خواهد شد که مبنای محاسبه تعرفه مشترکان صنعتی است.
رقم قبوض پرداختی برق مشترکان افزایش یافت
مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق با شروع فصل پاییز و کاهش محسوس دما از مشترکان خواست با خاموشکردن کولرها امکان خروج نیروگاهها برای تعمیرات را مطابق برنامه فراهم کنندو گفت: بر اساس قانون تعرفه برق مشترکانی که مصرف برق آنها به بیش از الگو برسد، بهصورت پلکانی افزایش مییابد.رجبی مشهدی تصریح کرد:ساختار تعرفهگذاری به گونهای طراحی شده که بیشترین یارانه رامشمول مشترکانی میکندکهدرمحدوده الگویمصرف قرارگرفتهاندوقبضهای برقارزانتری دریافت میکنند. به گفته سخنگوی صنعت برق، بر اساس همین قانون مشترکان خانگی به دو دسته مشترکانی که در محدوده الگوی مصرف و کمتر از آن برق مصرف میکنند و مشترکان پرمصرف که بالاتر از الگو برق مصرف میکنند، تقسیم میشوند.مدیرعامل توانیر گفت: الگوی مصرف در ماههای گرم و ماههای غیرگرم متفاوت است؛ به این صورت که درمناطق عادی و غیرگرمسیر که بیشترین تعدادمشترکین رادرخود جای داده،مانندتهران وکلانشهرهایی نظیر مشهد، اصفهان، تبریز و...، الگوی مصرف ۳۰۰ کیلوواتساعت در ماه است که این میزان با شروع فصل پاییزو درماههای غیرگرم برای این مناطق به زیر ۲۰۰ کیلوواتساعت در ماه میرسد.رجبی مشهدی تصریح کرد: از این پس مشترکان باید مراقب مصرف برق خود باشند و توجه داشته باشند با توجه به اینکه الگوی مصرف از ۳۰۰ کیلوواتساعت به زیر ۲۰۰ کیلوواتساعت در ماه رسیده، در صورتی که مصرف خود را کنترل نکنند، مشمول تعرفههای بالاتر که پلکانی - افزایشی و نزدیک هزینههای تأمین برق است، خواهند شد.وی پارامترهای تعیین نرخ تأمین برق را که تعرفهها براساس آن طراحی میشود، شامل نرخ قراردادهای تبدیل انرژی نیروگاههای حرارتی مقیاسبزرگ و مقیاسکوچک در سه سال گذشته، هزینه ترانزیت برق و هزینه سوخت نیروگاهی اعلام کرد که سالانه تعیین میشود و خاطرنشان ساخت: طی سال جاری و سال گذشته هزینه سوخت نیروگاهی بر اساس مقررات مربوطه و جداگانه محاسبه میشود.
غفلت از تجدیدپذیرها
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در مورد وضعیت انرژیهای تجدیدپذیر در کشور میگوید: امکان توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در ایران بسیار زیاد است، اما متاسفانه تا امروز در این حوزه موفقیت زیادی را کسب نکردهایم.وی افزود: با وجود اینکه ۷۰ هزار مگاوات برق در مدار تولید و مصرف داریم، اما حدود هزار تا ۱۱۰۰ مگاوات در حوزه تجدیدپذیر اعم از خورشیدی و بادی تولید برق صورت گرفته و این در حالی است که سال آینده کسری برق به حدود ۲۴ هزار مگاوات خواهد رسید؛ بنابراین باید در حوزه تجدیدپذیرها سرمایهگذاری ویژهای داشته باشیم.رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران افزود: تولید برق از انرژی خورشیدی نهتنها به صرفهجویی در مصرف و کاهش تولید کربن کمک میکند، بلکه با کاهش مصرف گاز به بهرهگیری از گاز نیز منجر میشود؛ بهطوری که اجازه میدهد گاز به بخش تولیدهای با پیچیدگی بالاتر مثل پتروشیمیها برود.وی در مورد سرمایهگذاری در حوزه تجدیدپذیرها اضافه کرد: نکته مهم آنکه توسعه تجدیدپذیرها به سرمایهگذاری نیاز دارد، به گونهای که به ازای هر مگاوات ۷۰۰ هزار دلار نیاز است. خوشبختانه در حال حاضر سرمایهگذاران زیادی داریم که در صورت فراهمشدن بستر سرمایهگذاری آمادگی دارند در تجدیدپذیرها سرمایهگذاری کنند، منتها نیاز داریم دولت در موردقیمت خرید تضمینی تجدیدنظر و البته نسبت به تسهیل واردات پنلهای خورشیدی اقدام کندوازسویی دیگراراضی مناسب برای نصب وراهاندازی نیروگاههای خورشیدی را در اختیار سرمایهگذاران قرار دهد.نجفی تاکید کرد: بنابراین در صورت تسهیل واردات تجهیزات تولید برق تجدیدپذیر و قیمتگذاری رقابتی برای خرید تضمینی برق توسط دولت، بخش خصوصی آمادگی تولید ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ مگاوات برق تجدیدپذیر تا پایان سال را دارد.وی در مورد تحریمها گفت: تجدیدپذیرها درگیر موضوع تحریم نیستند و با تعامل بینالمللی میتوانیم در این حوزه کار کنیم، فقط احتمال دارد در نقلوانتقال مالی دچار مشکل شویم که برای آن هم راهحل پیدا کردهایم.