قاچاق سوخت، بلای جان میگوها

هم اکنون شرایط آلاینده‌ها به جایی رسیده که رئیس کل دادگستری هرمزگان از ورود دستگاه قضایی به موضوع آلودگی هزاران هکتار از مزارع پرورش میگوی استان هرمزگان به علت فعالیت قاچاقچیان سوخت خبر داده است.درحالی‌که مزارع پرورش میگو به‌عنوان بزرگ‌ترین مراکز تولید آبزیان به‌شمار می‌آیند و مشاغل زیادی را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می‌کنند، اما بی‌توجهی به نیازهای آنها و بالارفتن میزان آلاینده‌ها روزهای سختی را برای فعالان این عرصه به‌وجودآورده است.بیش از یک دهه است که موضوع کاهش میزان و جمعیت میگوها نگرانی‌های زیادی را به‌وجود آورده است. هرچند هربار علتی برای این موضوع اعلام می‌شود و تحقیقاتی هم صورت می‌گیرد، ولی گویی هنوز نتیجه مشخصی به‌دست نیامده و نمی‌توان به بررسی‌ها استناد کرد.درست ۱۰سال پیش وقتی اعلام شد جمعیت میگوها در منطقه دار سرخ ــ تولا در آب‌های هرمزگان کاهش یافته است، طرحی تحقیقاتی برای بررسی علت این امر در اداره کل شیلات استان تعریف و اجرای آن بر عهده پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان گذاشته شد که اجرای این طرح در قالب گشت‌های تحقیقاتی صورت گرفت.در همان زمان عنوان شد که به احتمال زیاد آلودگی نفتی ناشی از قاچاق سوخت در منطقه یکی از عوامل ازبین‌رفتن لارو میگوهاست. زیرا لاروها در خورها یا همان خلیج‌های کوچک به‌ویژه در منطقه خلیج‌فارس وجنگل‌های حرا پناه می‌گیرند و به علت بالاوپایین‌شدن آب، مواد نفتی به مرور تاثیر زیادی ب روی آنها می‌گذارد.اما این تمام ماجرا نبود و بخشی از نتایج تحقیقات نشان می‌داد وجود فاضلاب‌های ناشی از فعالیت مزارع میگو در سواحل نیز عامل دیگر این کاهش جمعیت است. زیرا غذایی که برای میگوها در استخر ریخته می‌شود به احتمال زیاد تمام آن مصرف نمی‌شود. از این رو در زمان تعویض آب حوضچه‌ها مواد آلی زیادی که با باکتری‌ها در حال تجزیه هستند وارد دریا می‌شود که می‌تواند به موجودات کف‌زی ازجمله میگو‌ها آسیب وارد کند.
     
برخورد دستگاه قضا با قاچاقچیان سوخت
آلودگی‌های نفتی و پساب‌های شهری و حتی خود مزارع پرورش میگو به‌عنوان آلوده‌کننده‌های محیط‌زیست، حیات میگوهای ذخایر طبیعی را در آب‌های کشور تهدید می‌کنند.آن‌طور که کارشناسان می‌گویند ممکن است عامل کاهش مواد غذایی میگوها نیز علت دیگری برای کم‌شدن جمعیت این گونه‌های کف‌زی در برخی از مناطق آبی کشور باشد.آلوده‌شدن مزارع پرورش میگو در هرمزگان آن‌قدر مهم و مسأله‌ای ملی است که پای دستگاه قضا را به این موضوع باز کند.چند روز پیش بود که رئیس کل دادگستری هرمزگان از ورود دستگاه قضایی به موضوع آلودگی هزاران هکتار از مزارع پرورش میگوی استان به علت فعالیت قاچاقچیان سوخت خبر داد.مجتبی قهرمانی از موضوع مهم آلودگی ناشی از قاچاق سوخت که هزاران هکتار از مزارع پرورش میگوی استان را تحت تأثیر قرار داده و نگرانی‌های جدی برای مزرعه‌داران ایجاد کرده است به‌عنوان یکی از دستورکارهای نشست ستاد پیگیری سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی دستگاه قضایی استان هرمزگان نام برده و گفت: «مقرر شد با ورود دستگاه قضایی به این موضوع، تصمیمات اتخاذشده در این خصوص به‌صورت ویژه پیگیری شود و در رابطه با اجرای مصوبات مرتبط با آن نیز اقدامات لازم صورت گیرد.»
     
کاهش تولید میگو در بوشهر
چند سالی می‌شود که بوشهر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق پرورش میگو در کشور و حتی به‌عنوان قطب این صنعت شناخته می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که بیش از نیمی از میگوی تولیدی ایران، متعلق به بوشهر است.با این تفاسیر و در کنار تمام پتانسیل‌های موجود و زیرساخت‌های مناسب، ورود بیماری‌های مختلف به سایت‌های پرورشی، تهدیدی جدی برای تولید و آینده این صنعت به‌شمار می‌آید.امسال در ۱۲مجتمع پرورشی به مساحت ۶۱۰۰ هکتار از اراضی ساحلی استان بوشهر زیر کشت میگو رفته و پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۵هزار تن میگو از این مزارع برداشت شود.برآوردها نشان می‌دهد که تولید سالانه میگو در بوشهر به نسبت سال‌های گذشته کاهش یافته و اگر تدابیر لازم برای کنترل بیماری‌ها اتخاذ نشود، در سال‌های آینده نیز با کاهش بیشتری در تولید مواجه خواهیم بود.آن‌طور که کارشناسان حوزه شیلات گفته‌اند با ورود بیماری‌ها به سایت‌های پرورشی، تولید میگو به چالش کشیده شده است.این موضوع نگرانی‌های زیادی را در میان تولیدکنندگان و فعالان این حوزه ایجاد کرده است. برای مقابله با بحران موجود و جلوگیری از گسترش بیماری‌ها در مزارع پرورشی، نیاز به اتخاذ تدابیر جامع و کارآمد است.در همین راستا مسئول اداره توسعه میگوی اداره کل شیلات استان بوشهر با تاکید بر این‌که ورود بیماری به مزارع پرورش میگو باعث کاهش میزان تولید شده، می‌گوید: «بیماری یک چالش جدی در صنعت پرورش میگوست و این وضعیت نیاز به رعایت مدیریت بهینه در مراکز تکثیر و پرورش دارد. ضمن این‌که توجه به دستورالعمل‌ها و ارتقای دانش فنی برای کاهش مخاطرات بیماری‌ها و بهبود کیفیت تولید بسیار مهم است.»