روی کار آمدن دولت چهاردهم و با این که محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد سهم معادن در اقتصاد ایران افزایش مییابد اما شاهد فرسودگی ماشینآلات این حوزه هستیم که بعید است با این تجهیزات اتفاق خاصی بیفتد. اتابک در گفتوگویی که با خبرنگار جامجم داشت، از تاثیر ناترازی بر صنایع و همچنین تغییر نگاه به معادن سخن گفت. مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید.
این روزها شاهد قطع گاز صنایع ارزآوری چون فولاد در کشور هستیم. باتوجه به اینکه در تابستان قطع برق صنایع اتفاق میافتد، آیا ادامه این روند نیز درآمدهای ارزی دولت در بلند مدت تاثیر نمیگذارد؟
قطعا بله. صنعت فولاد در حال حاضر با چالشهایی جدی درزمینه تأمین انرژی مواجه است.یکی ازبزرگترین مشکلات این صنعت، ناترازی انرژی است که در سالهای اخیر شدت بیشتری پیدا کرده واین موضوع بهویژه در شرایط کنونی به معضلی جدی تبدیل شده است. در کوتاهمدت، صنایع فولادی ناچارند برای دریافت انرژی از حداکثر ظرفیتهای موجود استفاده کنند. برای مثال، باید مصرف گاز وبرق خود را در بهینهترین شکل ممکن مدیریت و از منابع موجود به صورت دقیقتر بهرهبرداری کنند.این یعنی فولادیها باید به دنبال روشهایی باشند که در شرایط محدودیت انرژی، تولید خود را حفظ کنند و حداقل آسیب به روند تولید وارد شود. با این حال، در بلندمدت صنعت فولاد نیاز دارد تا دنبال راهحلهای پایداری برای تأمین انرژی باشد. یکی از پیشنهادات این است که فولادسازان بتوانند انرژی مورد نیاز خود را تولید یا از منابع جدید برای تأمین انرژی بهرهبرداری کنند. این امر میتواند شامل سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، استفاده از فناوریهای نوین یا حتی ایجاد ظرفیتهای تولید انرژی در کنار خطوط تولید فولاد باشد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رفع این مشکلات چه اقداماتی انجام داده است؟
برای رفع مشکلات کشور نباید فقط از یک دستگاه توقع داشت. به این دلیل که همه اختیارات دست یک وزارتخانه یا دستگاه نیست و بخشهای دیگر هم باید همکاری کنند.در این راستا وزارت صمت وتشکلهای مختلف صنعت باید به طور هماهنگ عمل کنند تا مدیریت مصرف انرژی به گونهای انجام شود که کمترین لطمه به تولید وارد شود. یکی از راهکارها، تقسیمبندی ساعات قطع و وصل انرژی است تا تولیدکنندگان بتوانند در زمانی که انرژی به آنها اختصاص مییابد، بیشترین بهرهوری را داشته باشند.
درطول سال های گذشته اغلب سرمایهگذاریها اگر هم اتفاق افتاده در بخش نفتی و فرآوردههای آن بوده است. آیا دولت چهاردهم این رویکرد را تغییر خواهد داد؟
سرمایهگذاری در بخش معدن یکی از اولویتهای حیاتی کشور است. این بخش از مزیتهای طبیعی ومنابع غنی برای توسعه اقتصادی برخورداراست.برای بهرهبرداری بهینه ازاین منابع، وزارت صمت برنامههایی درراستای جذب سرمایهگذاری داخلی وخارجی دارد که هدف آن توسعه معادن و بهبود بهرهوری در این بخش است.
ریزش معادن در سالهای گذشته نشان میدهد به سرمایهگذاری در بخش معدن توجه نشده و ماشینآلات این حوزه قدیمی است. برای این بخش چه برنامهای دارید؟
از جمله اقدامات کلیدی وزارت صمت، نوسازی ماشینآلات معدنی و بهکارگیری فناوریهای نوین برای استخراج و فرآوری مواد معدنی است. استفاده از فناوریهای پیشرفته میتواند به افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها کمک کند و همچنین امکان استخراج معادن به روشهای ایمنتر و پایدارتر را فراهم آورد. علاوه بر این، یکی دیگر از جنبههای مهم سرمایهگذاری در معادن، ایمنسازی معادن است. در بسیاری از معادن کشور، تجهیزات و روشهای استخراج هنوز قدیمی است و نیاز به بازسازی دارد. سرمایهگذاری در این بخش میتواند به افزایش ایمنی و کاهش حوادث در معادن کمک کند. یکی دیگر از اولویتهای اساسی وزارت صمت، بهبود وضعیت معادن کشور و افزایش بهرهوری از این منابع ارزشمند است. در این راستا، برنامههای مختلفی برای توسعه معادن و اصلاح زیرساختها در دست اجرا قرار دارد.تاکید میکنم اولین اقدام اساسی برای بهبود وضعیت معادن،نوسازی و بهروزرسانی ماشینآلات و تجهیزات استخراج معادن است. استفاده از فناریهای بهروز و ماشینآلات مدرن، میتواند به استخراج بهینهتر و کاهش هزینههای تولید کمک کند. این مسأله به ویژه در معادنی که با مشکلات فنی روبهرو هستند، اهمیت زیادی دارد.
ریسک استخراج از معادن قدیمی
استخراجهایی که اکنون در معادن انجام میشود به شیوههای قدیمی است. وزیر صمت درباره آموزشهای لازم به معدنکاران میگوید: ایمنسازی معادن یکی از اقدامات کلیدی وزارت صمت است. ما هم قبول داریم بسیاری از معادن کشور هنوز به روشهای قدیمی استخراج میکنند که ایمنی پایین و ریسک بالایی دارند. به همین دلیل، وزارت صمت تلاش دارد تا با بهکارگیری فناوریهای جدید و استانداردهای ایمنی، شرایط کار در معادن را ایمنتر کند. از سوی دیگر، برای بهرهبرداری بهترازمنابع معدنی،نیاز بهسرمایهگذاریبیشتر در زیرساختهای معدنی وجوددارد.این سرمایهگذاریها میتواند شامل ایجاد راههای دسترسی بهتر به معادن، بهبود تأسیسات فرآوری و همچنین توسعه امکانات حملونقل مواد معدنی باشد.